WHO: Mentale gezondheid verdient meer aandacht in klimaatplannen

De beleidsnota van de Wereldgezondheidsorganisatie beveelt enkele belangrijke aandachtspunten aan voor regeringen die er onder meer op gericht zijn om ‘eco-angst’ en andere klimaatbezorgdheden van mensen mee te integreren in programma’s voor geestelijke gezondheid en de nodige financiële middelen vrij te maken voor meer aandacht voor geestelijke gezondheid en psychosociale ondersteuning. Op de foto: Een man wandelt door een overstroomde straat in Beletweyne, Somalië (2016).

AMISOM Photo / Tobin Jones / Flickr (CC0)

In een beleidsnota, gelanceerd op de Stockholm+50-conferentie van de VN, beveelt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) aan om mentale gezondheid een prominente plaats toe te kennen in de nationale klimaatplannen van landen.

‘De gevolgen van klimaatverandering maken steeds meer deel uit van ons dagelijks leven. Toch is er zeer weinig specifieke mentale steun beschikbaar voor mensen en gemeenschappen die te maken krijgen met gevaren en risico’s die rechtstreeks verband houden met het veranderende klimaat’, zegt Maria Neira, directeur van de afdeling Milieu, Klimaatverandering en Gezondheid bij de WHO.

‘De impact van de klimaatverandering op onze mentale gezondheid komt bovenop de psychische gezondheid die al in veel landen onder druk staat.’
Dévora Kestel (WHO)

Ook het VN-klimaatpanel (IPCC) maakte in het recentste rapport al melding van het feit dat klimaatverandering een toenemende bedreiging vormt voor de geestelijke gezondheid en het psychosociaal welzijn van mensen.

Het panel linkt de gevolgen van de klimaatverandering (zoals extreme hitte, de toename van bosbranden of de stijging van de zeespiegel) aan een toename van angst, depressie, verdriet en gevoelens van hulpeloosheid, suïcidaal gedrag en verhoogd alcohol- of drugsgebruik.

Nationale klimaatplannen

Uit onderzoek van de WHO in 2021 bij 95 landen bleek dat amper 9 landen mentale gezondheid en psychosociale steun te hebben opgenomen in de nationale plannen waarin ze hun antwoord formuleren op de klimaatverandering.

Wereldwijd spenderen overheden gemiddeld 2 procent van hun gezondheidsbudget aan mentale gezondheid.

‘De impact van de klimaatverandering op onze mentale gezondheid komt bovenop de psychische gezondheid die al in veel landen onder druk staat’, zegt Dévora Kestel, directeur Mentale Gezondheid en Middelenmisbruik bij de WHO.

‘Bijna 1 miljard mensen wereldwijd heeft te maken met een psychische kwetsbaarheid. In lage- en middeninkomenslanden hebben 3 op de 4 mensen geen toegang tot gerichte hulp.’

Eco-angst

De beleidsnota beveelt enkele belangrijke aandachtspunten aan voor regeringen die er onder meer op gericht zijn om ‘eco-angst’ en andere klimaatbezorgdheden van mensen mee te integreren in programma’s voor geestelijke gezondheid en de nodige financiële middelen vrij te maken voor meer aandacht voor geestelijke gezondheid en psychosociale ondersteuning.

De nota maakt ook melding van een aantal landen die als voorbeeld kunnen dienen van hoe je steun voor psychisch welzijn integreert in klimaatactie. Zo hebben bijvoorbeeld de Filipijnen hun geestelijke gezondheidsdiensten herbouwd en verbeterd na de impact van tyfoon Haiyan in 2013.

India zet in op de rampenrisicovermindering in het land en bereidt steden tegelijk voor om rekening te houden met de geestelijke gezondheid en psychosociale behoeften die ontstaan door de toename van klimaatrisico’s.