Amerikaans onderzoek bevestigt link tussen opleidingsniveau en levensverwachting
Wie langer naar school gaat, leeft langer
IPS
24 februari 2020
Een Amerikaanse studie toont aan dat opleidingsniveau, en niet huidskleur, de beste voorspeller is van wie een lang leven beschoren is. Elke extra stap in een opleiding leidt tot 1,37 minder verloren jaren aan levensverwachting, zeggen de onderzoekers.
Voor het eerst in decennia is de levensverwachting in de Verenigde Staten gedaald. Volgens het ministerie van Volksgezondheid zouden mogelijke oorzaken te vinden zijn in de toegang tot de gezondheidszorg, het stijgende gebruik van drugs in de VS, een toename van psychische stoornissen en sociaaleconomische factoren. De relatieve impact van al deze mogelijke oorzaken bleek echter moeilijk te beoordelen.
Voorspeller
Verschillende wetenschappelijke instellingen onder leiding van de Yale School of Medicine en de Universiteit van Alabama-Birmingham hebben toch geprobeerd om de impact van de twee variabelen die het vaakst verband houden met de levensverwachting te beoordelen: huidskleur en opleiding. Dat deden ze door gegevens te analyseren over de levensloop van 5114 zwarte en witte mensen in vier Amerikaanse steden.
Deze mensen werden iets meer dan dertig jaar geleden al gerekruteerd voor een langetermijnstudie over het risico op de ontwikkeling van coronaire hartaandoeningen bij jonge volwassenen. Ze waren toen begin twintig en zijn nu halverwege de vijftig.
De resultaten tonen aan dat het opleidingsniveau en niet het ras, de beste voorspeller is van wie het langst zal leven. Dat stellen de onderzoekers in het tijdschrift American Journal of Public Health.
Moord vs. aids
Van de 5114 mensen die al die tijd werden gevolgd, waren er ondertussen 395 overleden.
De sterftecijfers vertoonden verschillen wat betreft huidskleur, want ongeveer 9 procent van de zwarten stierf op jonge leeftijd in vergelijking met 6 procent van de witte deelnemers aan de studie.
Er waren ook verschillen in doodsoorzaken per ras. Zwarte mannen hadden bijvoorbeeld aanzienlijk meer kans om te overlijden door moord en witte mannen aan aids. De meest voorkomende doodsoorzaken in alle groepen waren hart- en vaatziekten en kanker.
Opleidingsniveau
De meest opvallende verschillen in de sterftecijfers kwamen echter naar boven toen de onderzoekers gingen kijken naar het opleidingsniveau van de deelnemers. Ongeveer 13 procent van de proefpersonen die hoogstens een middelbare schoolopleiding hadden genoten, waren overleden in vergelijking met slechts 5 procent van de mensen die een hogere opleiding hadden genoten.
De meest opvallende verschillen in de sterftecijfers kwamen echter naar boven toen de onderzoekers gingen kijken naar het opleidingsniveau van de deelnemers
Opvallend is dat wanneer de onderzoekers tegelijkertijd naar ras en opleiding keken, de verschillen met betrekking tot ras vrijwel volledig waren verdwenen: 13,5 procent van de zwarte proefpersonen en 13,2 procent van de witte proefpersonen met enkel een lager of middelbaar schooldiploma stierven in de loop van de studie . Daarentegen was 5,9 procent van de zwarte proefpersonen en 4,3 procent van de blanken met een universitair diploma overleden.
Zelfs als er door de onderzoekers rekening werd gehouden met de effecten van andere variabelen, zoals inkomen, was het opleidingsniveau nog steeds de beste voorspeller van de levensverwachting.
Elke extra verworven stap in een opleiding leidde volgens de resultaten van het onderzoek tot 1,37 minder potentieel verloren jaren aan leven.
‘Deze resultaten zijn krachtig’, zegt Roy. ‘Ze suggereren dat gelijkheid inzake toegang tot onderwijs en kwalitatieve opleidingen een positieve invloed hebben op de levensverwachting bij volwassenen van middelbare leeftijd.’