Zuid-Afrikaanse kranten over xenofoob geweld

De vijandelijkheden tegen buitenlanders begonnen twee weken geleden en eisten tot nog toe 42 doden en 466 gewonden. Duizenden mensen raakten dakloos.
Politiek analyst Aubrey Matshiqi somt in Business Day de oorzaken op die deze escalatie van geweld veroorzaakt hebben. Hij spuit zijn gal over de migratiepolitiek van President Thabo Mbeki en zegt dat de racistische aanvallen op buitenlandse zwarten een rechtstreeks gevolg zijn van het ‘Apartheidsgevoel’ dat onder veel Zuid-Afrikanen nog leeft. De ministers Essop Pahad en Charles Nqakula geven in diezelfde krant openlijk toe dat de overheid erin gefaald is om de Zuid-Afrikaanse burgers te beschermen.
Journaliste Philda Essop schrijft in Die Volksblad dat de overheid dertien jaar geleden al gewaarschuwd werd voor xenofoob geweld. Het Centrum van Internationale Immigratie had destijds voormalig Minister van Buitenlandse Zaken Mangosuthu Buthelezi een rapport voorgelegd waaruit bleek dat onwettige immigratie een negatieve impact zou hebben op de samenleving. Buthelezi gaf geen gehoor aan dit rapport en ondernam niets. Uit een poll van diezelfde krant blijkt dat maar liefst 89 percent van de Zuid-Afrikanen vreest dat de racistische aanvallen zich verder zullen verspreiden naar andere gebieden.
In een aantal Zuid-Afrikaanse kranten fungeert  ook de politie als schietschijf. In the Mail & Guardian Online vertelt plaatsvervangend leider van de regeringspartij ANC Kgamale Motlanthe dat de politie te traag reageerde bij de eerste racistische aanvallen. ‘Het gebied waar het geweld begon, moest eigenlijk onmiddellijk afgezet worden maar door het lakse politieoptreden verspreidde het geweld zich verder’.
The Cape Times voorziet een overzicht van blogs die met dit onderwerp bezig zijn. Blogster Amanda Forsythe vraagt iedereen lid te worden van de Facebook group ‘I’m a South African against xenophobia’. ‘Iedereen mag op deze blog zijn mening zeggen, ook diegenen die het xenofoob geweld openlijk steunen’, aldus Forsythe. Professor Sakhele Buhlungu vertelt in diezelfde krant dat de overheid een veel te laks immigratiebeleid heeft gevoerd door Zuid-Afrika voor te stellen als het New York van Afrika.
Een achtienjarige studente gebruikt The Sowetan als spreekbuis om de Zuid-Afrikanen te engageren om deel te nemen aan een stille mars. De optocht vertrekt zaterdagochtend in Kaapstad en dient als protest tegen het geweld.
Twee reporters van The Mail en Guardian Online interviewden Wandile Longa en Thabang Mokolane, twee jongemannen die zichzelf trotse xenofoben noemen en enthousiast deelnemen aan de lynchpartijen. ‘Wij worden behandeld als buitenlanders in eigen land terwijl de échte buitenlanders hier in de watten gelegd worden’, zegt Wandile. ‘Ze nemen onze jobs af en stelen dat het een lieve lust is’, vervolgt Thabang. Dit interview werd opgenomen in een speciaal rapport over xenofobie, waarin de lezer persoonlijke getuigenissen van buitenlanders, fotoreportages en een interactieve kaart met informatie over de brandhaarden kan terugvinden. 
Business Report zoemt in op de economische terugslag die Zuid-Afrika zal ondervinden door het xenofoob geweld. Vooral de mijnsector zal het zwaar te verduren krijgen. ‘Aangezien bijna de helft van de mijnwerkers van vreemde origine is, zijn we bang dat ze de mijnen massaal zullen ontvluchten door het geweld. De mijnexploitataie komt dan in het gedrang’, zegt Frans Baleni, woordvoerder van de Unie van Mijnwerkers.
Niet alle Zuid-Afrikaanse kranten besteden evenveel aandacht aan het binnenlands conflict. Alhoewel iedereen in The Citizen zijn zegje kan doen over het xenofoob geweld, staan in de breaking news-sectie alleen de rampen in China en Myanmar centraal.
In The Free Financial Mail wordt nog minder aandacht beesteed aan het geweld. Wél wordt er op de voorpagina reclame gemaakt voor de beruchte computergame Grand Theft Auto IV waarin de speler wordt aangezet om zwarten dood te schieten.