Zuma probeert Zimbabwe uit politiek moeras te trekken
Koen Vansteenland
17 maart 2010
Meer dan een jaar na de overeenkomst om een regering van nationale eenheid te vormen, zit Zimbabwe opnieuw in een politieke impasse. De Zuid-Afrikaanse president Jacob Zuma probeert een uitweg te zoeken. Hij is dinsdag aangekomen voor een drie dagen durende overleg met de hoofdrolspelers.
Zuma werd op de luchthaven verwelkomd door president Mugabe (Zanu-PF) en premier Tsvangirai (MDC-T). Vice-premier Arthur Mutambara (MDC-M) was er ook. De Zuid-Afrikaanse president zal eerst afzonderlijke gesprekken voeren met de drie partijen, gevolgd door een plenaire vergadering op 17 maart.
De Globale Politieke Overeenkomst (GPA) werd ondertekend op 15 september 2008. Het houdt onder andere in dat er een regering van nationale eenheid gevormd wordt. De economische aspecten van de overeenkomst worden goed nageleefd. De inflatie werd herleid tot minder dan tien procent, een habbekrats in vergelijking met de miljoenen procent een aantal jaar geleden.
Sancties
De gewone Zimbabwaan profiteerde ook van de overeenkomst. Scholen en ziekenhuizen werden heropend en in de winkels is opnieuw eten aanwezig. Volgens mensenrechtenbewegingen nemen ook de mishandelingen gestaag af.
Het politieke aspect van de overeenkomst wordt echter niet gerespecteerd. De MDC van Morgan Tsvangirai klaagt dat gouverneurs van zijn partij niet ingezworen worden door Mugabe en dat MDC-volgelingen nog altijd vervolgd worden . Zanu-PF van haar kant eist dat de premier er voor zorgt dat de westerse economische sancties opgeheven worden.
Verkiezingen?
De Zuidelijk Afrikaanse Ontwikkelings Gemeenschap (SADC), een intergouvernementele organisatie van vijftien Afrikaanse landen met als doel de socio-economische en politieke samenwerking en integratie van de verschillende lidstaten te waarborgen, probeert te bemiddelen in het conflict.
De SADC heeft daarvoor de Zuid-Afrikaanse president Zuma aangewezen. Zijn onderhandelingsteam bestaat uit de ex-ministers Mac Maharaj en Charles Ngcakula en zijn adviseur voor Internationale Zaken, Lindiwe Zulu.
Ondertussen roept de oppositie op tot nieuwe verkiezingen als de impasse blijft. Nelson Chamisa, woordvoerder van MDC-T, vertelde aan het persagenschap AFP dat “als de patsstelling blijft, het doel vrije en eerlijke verkiezingen zijn.” Volgens The Zimbabwean hebben zowel Mugabe als Tsvangirai hun volgelingen al opgeroepen zich klaar te houden voor nieuwe verkiezingen.