‘Als het kwik klimt in India, stijgt ook het huiselijk geweld’

Umang Dhingra

05 juli 2024
Opinie

Extreme hitte treft vrouwen het hardst, ook vanwege toename in huiselijk geweld

‘Als het kwik klimt in India, stijgt ook het huiselijk geweld’

Extreme hitte in India treft vrouwen het hardst. Niet alleen omdat ze vatbaarder zijn voor ziekte of vanwege hun sociale status: ook omdat hogere temperaturen leiden tot meer gevallen van familiaal geweld. Maar dat laatste blijft grotendeels buiten de discussie over klimaatopwarming, schrijft onderzoekster Umang Dhingra.

Voor de derde zomer op rij breken de temperaturen in India records. Recent steeg het kwik tot 52,9 graden Celsius - met inkomensverlies, waterrantsoenering, gezondheidsklachten en voor sommigen zelfs de dood tot gevolg. Mensen kregen het advies om thuis te schuilen, maar wat als je in een krappe woonsituatie zit, zonder airco en bij momenten zonder stroom?

Vrouwen worden het zwaarst getroffen. Volgens het hitteactieplan van New Delhi zijn ze bijvoorbeeld vatbaarder om ziek te worden van de hitte dan mannen, zijn er hogere risico's voor zwangeren en wordt er meer van vrouwen verwacht als verzorgers. Maar het document zegt niets over de verhoogde dreiging van geweld.

Extreme temperaturen werken frustratie en agressie in de hand en verstoren de dagelijkse routines van mensen.

Het is bekend dat extreme temperaturen leiden tot een toename van het aantal gevallen van huiselijk geweld, waarbij vrouwen met een laag inkomen het zwaarst worden getroffen. In Zuid-Azië neemt huiselijk geweld met ongeveer 6 procent toe voor elke graad dat de temperatuur stijgt.

Schaduwpandemie

Hoe meer India worstelt met zijn CO2-voetafdruk, stijgende temperaturen en groeiende bevolking, hoe meer er te vrezen valt dat ook intiem partnergeweld drastisch zal toenemen. Vooral als de uitstoot van broeikasgassen niet effectief aan banden wordt gelegd, kan India tegen het einde van de eeuw een piek in familiaal geweld zien van meer dan 20 procent.

Extreme temperaturen werken frustratie en agressie in de hand en verstoren de dagelijkse routines van mensen. Dat is volgens onderzoekers de reden dat hitte zo'n sterke invloed heeft op het aantal gevallen van partnergeweld.

Dagloners met een laag inkomen in India voelen de hitte soms ook in hun portemonnee. En ook economische stress en de daaruit voortvloeiende angst kunnen het risico op huiselijk geweld aanzienlijk verhogen.

Bovendien wordt van vrouwen verwacht dat ze voor het gezin zorgen, waardoor ze weinig kans hebben om aan misbruikers te ontsnappen en ze kwetsbaarder zijn in extreme omstandigheden. Dit fenomeen deed zich ook voor tijdens de coronacrisis, toen een ‘schaduwpandemie’ van huiselijk geweld vrouwen in heel India - en daarbuiten - trof.

Kloof in het beleid

De pandemie onthulde ook sterke patronen van economisch misbruik van vrouwen als gevolg van de ongelijke machtsdynamiek binnen het gezin.

Zonder richtlijnen over hoe om te gaan met de voorspelbare toename van huiselijk geweld in periodes van extreme hitte, kan de overheid weinig steun bieden aan vrouwen die dat nodig hebben.

Hoewel het hitteactieplan van New Delhi erkent dat vrouwen een kwetsbare groep vormen en het verhoogde risico tijdens de zwangerschap behandelt, blijven andere risico's voor vrouwen gehuld in de vaagheid van ‘sociale normen’ en ‘genderdiscriminatie’. Door de dreiging van intiem partnergeweld niet expliciet aan te pakken, wordt een belangrijk stuk van de puzzel weggelaten.

Dat heeft verschillende gevolgen. Het laat beleidsmakers de confrontatie met het probleem uit de weg gaan, waardoor er een kloof ontstaat in het beleid op het hoogste niveau. Overheidsmedewerkers die belast zijn met de uitvoering van de plannen, zoals het hitteactieplan, worden op het verkeerde been gezet.

Zonder richtlijnen over hoe om te gaan met de voorspelbare toename van huiselijk geweld in periodes van extreme hitte, kan de overheid weinig steun bieden aan vrouwen die dat nodig hebben. Mahila Panchayats (vrouwenraden) en ngo’s helpen vrouwen op het platteland en met een laag inkomen vaak om steun te vinden, maar extreem weer kan hen van deze hulpbronnen afsnijden. Binnenblijven was de boodschap.

In theorie worden vrouwen beschermd door de Indiase wetten, maar in de praktijk blijven ze kwetsbaar.

Geen excuus

Het klimaatbeleid van India moet oog hebben voor vrouwen, hen beschermen en ondersteunen. Eerstehulpverleners en overheidsmedewerkers moeten de middelen krijgen die ze nodig hebben om mensen die risico lopen op huiselijk geweld te helpen, niet alleen tijdens hittegolven maar het hele jaar door.

Want India's probleem met familiaal geweld wordt misschien verergerd in de zomer, maar is niet uniek voor de zomer. Het land heeft beleidsmaatregelen en concrete acties nodig om dat aan te pakken - te beginnen bij de basis: onderwijs, werkgelegenheid, economische stabiliteit en gezinsplanning voor iedereen.

Hittegolven en de stress die ze met zich meebrengen zijn in zekere zin niet te voorspellen, maar stijgende temperaturen en toenemend huiselijk geweld zijn volledig voorspelbare gevolgen van de klimaatopwarming. Er is geen excuus om daar niets aan te doen.

Umang Dhingra is afgestudeerd aan Duke University en werkt als Stanback Fellow bij het Population Institute, een non-profitorganisatie in Washington D.C. die reproductieve gezondheid en rechten ondersteunt.