“‘De selectieve blindheid voor vermogensbelasting… niet als het van óns afhangt!’

Er is wel degelijk een ruim draagvlak voor een vermogensbelasting op het geglobaliseerde vermogen zelf.

public domain (CC0)

Drie partijen ter linkerzijde zetten expliciet een of andere vorm van vermogensbelasting in hun verkiezingsprogramma voor 26 mei 2019. Ze willen daarmee eindelijk het sociale schandaal doorbreken dat de grote vermogens weinig tot geen belastingen betalen in België terwijl de werkenden daarentegen het overgrote deel van de belastingen voor hun rekening moeten nemen.

Als we alle belastinginkomsten in België samen bekijken dan wordt ongeveer 80 % door de werkenden betaald.

Over de fiscale cadeaus aan bedrijven zullen we het hier even niet hebben.

De personenbelasting bedraagt ongeveer 41 % van alle belastingen. Dit is de belasting die betaald wordt op inkomsten uit lonen, ereloon, pensioen, uitkeringen. De belasting op consumptie is goed voor ongeveer 42 % van de totale belastingen. Het grootste stuk hiervan is btw, een belasting die we de laatste jaren alsmaar hebben zien stijgen. De vennootschappen betalen om en bij de 12 % van de belastingen (t.t.z. belasting op de winst). Over de fiscale cadeaus aan bedrijven zullen we het hier even niet hebben.

Wat in België de ogen uitsteekt, is dat grote vermogens op de winsten uit vermogen (verkopen van aandelen, vastgoed, huuropbrengsten enz.) geen of weinig belastingen betalen.

Er is wel degelijk een ruim draagvlak voor een vermogensbelasting op het geglobaliseerde vermogen zelf.

Veel financiële transacties leveren wel veel geld op maar zonder een maatschappelijke bijdrage te leveren tot onze samenleving, onze verzorgingsstaat. Dit stelt de meest kapitaalkrachtigen in staat dit geld om jaar na jaar op te potten, te accumuleren. Op die manier ontstaat een vermogen dat nooit belast is geweest.

Veel mensen zijn die oneerlijke situatie beu. Er is wel degelijk een ruim draagvlak voor een vermogensbelasting op het geglobaliseerde vermogen zelf. Een enquête wees uit dat ongeveer 85 % van de mensen voorstander is van een taks op de grote fortuinen.

Hart boven Hard deed net een volksbevraging bij 15.000 Belgen, ondersteund door een representatieve poll van iVOX bij 1600 mensen, waaruit bleek dat 84% van de Belgen volgend voorstel ondersteunt: “Een progressieve vermogensbelasting (Vermogens vanaf 1 miljoen (eigen woonst niet inbegrepen) betalen een stijgend percentage belastingen: de sterkste schouders dragen de zwaarste lasten)”

De eis voor een vermogensbelasting is niet alleen juist en rechtvaardig, maar ook noodzakelijk

In de westerse wereld bezit de rijkste 10 % ongeveer 60 % van alle vermogen. Dit betekent verder dat de top-1-procent ongelooflijk rijk is geworden, niet omdat ze heeft bijgedragen aan de welvaart van het land, maar gewoon omdat ze renteniers zijn.

En er is meer! Het speculatieve kapitaal leidt niet tot meer investeringen in de reële economie en is vooral een rem op tewerkstelling en op een waardig inkomen voor de werkenden. Wat wel stijgt zijn de waarden van aandelen. Deze spanning tussen de reële economie en het speculatieve kapitaal is het perverse gevolg van een systeem waar het oppotten van centen weinig tot niet wordt belast.

En tenslotte is er de politieke invloed en macht van de superrijken. Het lobbywerk en de druk die deze groep kan uitoefenen op regeringen is enorm. De financiële macht kan zonder enige betoging of straatprotest zijn wil opleggen. Dit geeft een democratisch onevenwicht. De democratie moet worden hersteld.

Verbazing over de stelling van het planbureau of niet?

Het planbureau is een overheidsinstelling die sinds de jaren ’60 instaat voor economische studies die het beleid van de overheid wetenschappelijk ondersteunen. De krant gaf reeds op 25 april 2019, volgend bericht: ‘het planbureau is niet in staat om het effect van een vermogensbelasting te berekenen’. De modellen van het planbureau zijn hier níét voor geschikt stelt deze eerbiedwaardige instelling.

Wat er schort is dat de rechtse regeringen enkel vragen wat binnen hun kraam past.

Nu breekt onze klomp…. ‘Zijn modellen van het planbureau enkel geschikt om daling van de lonen, de loonkosten, te berekenen?’ is onze vraag. Er is inderdaad geen probleem voor het planbureau om vragen te beantwoorden binnen de logica van de markteconomie. Is “out of the box” denken hen vreemd ? Het is hier zeker niet de bedoeling om het proces te maken van de studaxen van het planbureau. Ze doen met grote ijver en intellectuele bagage wat van hen gevraagd wordt.

Wat er schort is dat de rechtse regeringen enkel vragen wat binnen hun kraam past.

Wij willen het anders

Berekeningen tonen aan dat ‘het grote geld” elk jaar tegen begin januari al voldoende heeft “gewerkt” om zijn belastingen te kunnen betalen. De bedrijven kunnen dit al tegen half februari. Terwijl de werkenden tot dik in april moeten werken eer hun belastingen betaald zijn.

Niet het draagvlak van de bevolking bepaalt dus wat de overheid wil laten berekenen, maar wel of een eis conform is met de heersende economische denkwijze.

Rechtvaardige belastingen betekent o.a. spreiding van de belastingen over alle soorten inkomsten en bezittingen. De eis voor een belasting op het geglobaliseerde vermogen is juist, rechtvaardig en noodzakelijk. Deze eis wordt door drie partijen in het Vlaamse politieke landschap en ook door drie partijen in het Franstalige politieke landschap voorgesteld, in het kader van de komende verkiezingen.

Laat dit een reden zijn opdat de eis “au serieux” moet genomen worden. En er is meer: 85% van de mensen is voor een belasting op grote fortuinen. Niet het draagvlak van de bevolking bepaalt dus wat de overheid wil laten berekenen, maar wel of een eis conform is met de heersende economische denkwijze. Lonen niet indexeren of bijdragen aan de sociale zekerheid door de werkgevers verminderen, of fiscale cadeaus geven aan de ondernemingen, is voor rechts de politieke prioriteit.

Wij vragen dat de vermogensbelasting wordt toegepast als juiste en noodzakelijke eis. Dit is de wil van brede lagen van de bevolking. Vermogensbelasting brengt fiscale rechtvaardigheid en ook extra middelen voor dienstverlening aan de bevolking. Wij stellen dit in alle onafhankelijkheid van de politieke partijen, wel gesteund door burgers, academici en activisten van sociale middenveldorganisaties.

Ondertekenaars:

Eric Goeman (woordvoerder ATTAC Vlaanderen),
Rik Vancoillie (ex-coördinator vorming BBTK federaal)
Paul Callewaert (algemeen secretaris Bond Moyson)
Rudy De Leeuw (voorzitter Europees Vakverbond)
Angeline Van Den Rijse (voorzitter ABVV Oost-Vlaanderen)
Katrien Neyt (Gewestelijk Secretaris ABVV Oost-Vlaanderen)
Frank Roels (emeritus hoogleraar UGent)
Rik Pinxten (emeritus gewoon hoogleraar antropologie en studie van religies UGent)
Francine Mestrum (Global Social Justice)
Dries Goedertier (adviseur studiedienst ACOD)
Wouter Hillaert (woordvoerder Hart boven Hard)
Dominique Willaert (artistiek leider VictoriadeLuxe)
Karim Zahidi (Voorzitter Masereelfonds)
Marleen Temmerman (Prof. Em. UGent)
Daan Hugaert (acteur, theatermaker)
Leida Rijnhout (Senior Consultant-Leapfrog2SD)
Anneleen Kenis (post-doctoraal onderzoekster politieke ecologie van FWO Vlaanderen)
Dries Lesage (docent politieke wetenschappen UGent)
Eric Corijn (professor-emeritus sociale en culturele geografie VUB, oprichter onderzoeksgroep stadsstudies Cosmopolis)
Ludo De Brabander (woordvoerder Vrede Vzw)
Jelle Versieren (historicus Universiteit Antwerpen)
Annuschka Vandewalle (Algemeen Secretaris FOS)
Stephen Bouquin (Gewoon hoogleraar sociologie)
Robrecht Vanderbeeken (filosoof, vakbondsverantwoordelijke ACOD Cultuur)
Ico Maly (Tilburg University, Docent digitale media & politiek)
Filip De Bodt (CLIMAXI, vzw voor klimaat en sociale rechtvaardigheid)
Monika Triest (auteur)
Chokri Ben Chikha (Theatermaker/artistic director Action Zoo Humain)
Pascal Debruyne (Denktank Minerva)
Rachida Lamrabet (auteur)
Mong Rosseel (theatermaker)
Jan Vranken (emeritus gewoon hoogleraar Universiteit Antwerpen)
Jan Bundervoet (Professor emeritus KULeuven en Universiteit Antwerpen)
Jan Naert (Lector Artevelde Hogeschool)
Matthias Lievens (docent wijsbegeerte, KULeuven)
Jeroen Robbe (LABO vzw)
Katrien Van der Heyden (Nesma Consulting)
Gie Goris (hoofdredacteur MO magazine)
An De Bisschop (docent kunstagogiek, School of Arts Gent)
Pieter Saey (ere-hoofddocent sociale geografie, UGent)
Ludo De Witte (auteur)
Ludo Abicht (filosoof, prof.em. UAntwerpen)
Koen Vos (leraar schilderkunst Academie Beeldende Kunst Gent, beeldend kunstenaar, syndicaal afgevaardigde ACOD)
Bart Van Bouchaute (docent opleiding bachelor sociaal werk Arteveldehogeschool)
Paul Schrijvers (presentator, commentator, letterlichter, ‘huurWoordenaar’, causeur en lezinglijster)
Eric Vandepoele (secretaris Social Profit BBTK Aalst-Dendermonde-Oudenaarde)
Guido De Schrijver (coördinator steungroep “Solidair met Guatemala”)
Lode Vanoost (journalist dewereldmorgen.be, auteur)
Karel Meganck (lid Uitvoerend Bureau BBTK Brussel-Halle-Vilvoorde)
Frieda Allaerts (Federale Informaticadienst | Service Informatique Fédéral ABVV-FGTB)
David Baele (secretaris Algemene Centrale ABVV Oost-Vlaanderen)
Pia Desmet (federaal secretaris, BBTK-ABVV)
Lieven De Cauter (cultuurfilosoof)
Denis Bouwen (vakbond LBC-NVK, ACV)
Inge De Vriendt (ABVV; FAN militante; Hart Boven Hard)