Annelies Verbeek
Strijd der narratieven
“‘Ahed Tamimi is in de eerste plaats een slachtoffer van de bezetting’
De zestienjarige Ahed Tamimi werd net voor nieuwjaar opgepakt door Israëlische soldaten. Meteen barstte in de media een “battle of narratives“ los over het “Palestijnse meisje met de blonde haren”. Annelies Verbeek geeft haar kijk op de zaak Tamimi.
© Reuters/Ammar Awad
Ik zag Ahed Tamimi enkel nog maar van ver in haar thuisdorpje Nabi Saleh. Ik wist wie zij was, maar zij kende mij niet. Ik leerde haar kennen door een video die wereldwijd gedeeld werd in 2011. Die toonde hoe zij haar hand opstak naar een Israëlische soldaat en het uitriep in een woede die haar kleine lichaam leek te overstijgen: “Waar is mijn broer?!”. De video was een paar dagen na de arrestatie van haar broer gefilmd.
Vijf jaar later, in december, haalde Ahed opnieuw de internationale pers. Ditmaal met een video waarin ze een Israëlische soldaat - deel van een legereenheid die haar huis probeerde binnen te vallen - een mep in het gezicht gaf. Een paar dagen nadat deze video werd gepubliceerd, kwamen de soldaten haar in het midden van de nacht arresteren.
Op het moment van schrijven, werd Ahed drie weken vastgehouden voor ondervraging, en verscheen ze op drie hoorzittingen in de militaire rechtbank van Ofer. Haar arrestatie wordt steeds verlengd. In tegenstelling tot kolonisten, worden Palestijnen vervolgd door militaire rechtbanken. Onder het militair recht in Israel is het toegestaan is om mensen tot 90 dagen vast te houden zonder aanklacht of proces. Ahed Tamimi weigert te spreken of mee te werken.
Nabi Saleh, waar Ahed vandaan komt, is een dorpje van één straat in de buurt van Ramallah. Het is het thuisdorp van de Tamimi-clan, een familie van wie vierkante kilometers land werd afgenomen door de nederzetting Halamish. Deze illegale kolonie werd op hun privé-land gesticht op het einde van de jaren ’70. Wanneer de kolonisten beslag legden op de natuurlijke bron van het dorp in 2011 (en een “no entry to Arabs” bord opzetten), besloot het dorp om wekelijkse optochten naar de bron te organiseren.
De op Gandhi geïnspireerde strategie achter de optochten was om zelf geweldloos te blijven, en hun camera’s te gebruiken om de brute kracht vast te leggen waarmee het Israëlisch leger op hun optochten reageerde.
De op Gandhi geïnspireerde —Ahed’s vader Bassem is een grote bewonderaar—strategie achter de optochten was om zelf geweldloos te blijven, en hun camera’s te gebruiken om de brute kracht vast te leggen waarmee het Israëlisch leger op hun optochten reageerde. Op deze manier werkten ze jaren om de ware gedaante van de bezetter te tonen aan de buitenwereld.
De term “brute kracht” doet tekort om te beschrijven wat de Tamimi’s is aangedaan sinds ze besloten zich te verzetten tegen de diefstal van hun land.
Sinds de optochten begonnen in 2011, heeft het Israëlisch leger Ahed’s oom, Rushdi Tamimi, en haar moeder’s neef Mustafa Tamimi, gedood. Toen Ahed reeds twee weken werd vastgehouden schoot het Israelisch leger ook haar neefje Musab Tamimi (17 jaar) dood. Hij werd met scherp in de nek geschoten.
Ahed’s broer, die nu twintig is, werd twee maal gearesteerd, de eerste keer toen hij 14 was. Ahed’s vader, Bassem, zat 7 keer in de gevangenis. Amnesty erkende hem als politieke gevangene.
Een week voor de beruchte video van Ahed werd verspreid, werd haar neefje Muhammad met een rubberkogel in het hoofd geschoten. Hij bevond zich in een coma toen Ahed gearresteerd werd. Dit is slechts een kleine greep uit de talloze onrechtvaardigheden die de Tamimi’s met zich meedragen terwijl ze zich op allerlei manieren blijven verzetten en iedereen die hun zaak steunt, Joden en westerlingen inclusief, verwelkomen in hun huizen.
Controverse
Alle aandacht en controverse rond de Tamimi familie en hun verschillende manieren van verzet lijkt in de laatste weken verenigd te zijn rond 1 persoon: Ahed. Haar arrestatie heeft een uitzonderlijke hoeveelheid media-aandacht opgewekt. Van Amerikaanse mastodonten zoals de New York Times, CBS News en Teen Vogue, tot de VRT en Le Soir, om nog maar te zwijgen over de ontelbare artikels die over haar verschenen in Arabische en Israelische pers.
Journalisten – afhankelijk van hun sympathieën – gebruiken verschillende termen om naar Ahed te verwijzen: “activist”, “oproerkraaier”, “Palestijnse Jeanne D’Arc”, “Shirley Temper” onder andere. Wat ze deed in de video wordt soms beschreven als “haar huis verdedigen”, maar vaker als “de soldaten provoceren”.
Het lijkt alsof haar persoon, en haar uiterlijk – blond haar en blauwe ogen – een slagveld zijn geworden waarin mensen hun geschillen rond de kolonisering van Palestina uitvechten.
De context van landdiefstal, verlies en onderdrukking waar Ahed in opgroeide wordt gewoonlijk niet vermeld.
Michael Oren, de Israelische ambassadeur in de VS, schreef in een tweet dat de Tamimi familie “mogelijk geen echte familie is”, en dat ze “hun kinderen Amerikaanse kleren aandoen om de soldaten te provoceren op camera.” Hij beschuldigde Ahed’s ouders – haar moeder werd de volgende dag gearresteerd toen ze ging vragen hoe het met haar dochter ging – van kindermishandeling en riep cynisch genoeg mensenrechtenorganisaties op om een onderzoek in te stellen. In een facebookpost - te bedenkelijk om hier te citeren - stelde Deense journalist Soren K. Villemoes dat de Tamimi’s de ontluikende seksualiteit van hun dochter gebruiken als reclame in de propagandaoorlog om steun te verwerven voor hun zaak.
De hoofdthema’s in het zionistisch offensief tegen Ahed zijn dat ze ofwel simpelweg niet bestaat, of dat ze een slachtoffer is van haar omgeving en misbruikt wordt voor propagandadoeleinden. In deze beschrijving wordt haar handelingsautonomie ontzegd. Ze wordt een slachtoffer, een voorwerp. De context van landdiefstal, verlies en onderdrukking waar Ahed in opgroeide wordt gewoonlijk niet vermeld.
Liedjes en huwelijksaanzoeken
De uitgebreide media-aandacht voor Ahed’s zaak heeft eveneens gezorgd voor lof en kritiek binnen de Palestijnse maatschappij. Er zijn liedjes over haar geschreven, ze kreeg verschillende huwelijksaanzoeken, maar velen vragen zich ook af waarom andere kinderen in de Israëlische gevangenissen “die geen blauwe ogen en blond haar hebben” geen aandacht krijgen.
Doorheen de laatste weken verslaggeving rond Ahed, viel het me op hoe frequent Ahed’s haarkleur werd vermeld bij het beschrijven van haar zaak. Ik heb nog geen artikel gevonden waar haar uiterlijke verschijning niet wordt vermeld. Het blijft me verbazen hoe de verschijning van dit 16-jarige meisje zo’n belangrijke rol kan spelen in de strijd van wie het grootste slachtoffer is. Haar haarkleur wordt tegen haar gebruikt door iedereen die vindt dat ze de aandacht niet verdient.
De veroordelingscijfers van Palestijnse kinderen in de Israëlische militaire rechtbanken zijn hoog en mensenrechtenorganisaties hebben aangetoond dat de ondervragers oneerlijke methodes gebruiken om bekentenissen af te dwingen.
Zo vergeet men dat Ahed nooit om de aandacht heeft gevraagd. Ze was veel liever een normaal kind, niet verplicht haar huis te verdedigen tegen bezetters die haar land afnemen en haar familieleden doden en opsluiten indien ze zich proberen te verzetten.
Ahed is zich wellicht niet bewust van de mediastorm die buiten de gevangenis woedt. Kinderen in gevangenschap – zeker tijdens voorlopige hechtenis, de periode van ondervragingen – krijgen geen toegang tot sociale media. Het Israëlische gevangenissysteem probeert haar waarschijnlijk te isoleren, zodat ze zich alleen voelt en zal bekennen om snel vrij te komen.
Tijdens de hoorzittingen krijgt ze haar familie te zien, maar de soldaten vormen een menselijke muur tussen haar en haar familie om ervoor te zorgen dat ze niet kunnen communiceren. De kans dat ze vrijgelaten wordt, is miniem.
De veroordelingscijfers van Palestijnse kinderen in de Israëlische militaire rechtbanken zijn hoog en mensenrechtenorganisaties hebben aangetoond dat de ondervragers oneerlijke methodes gebruiken om bekentenissen af te dwingen. De rechters in de militaire rechtbanken zijn zelf legerofficieren. Dit betekent dat het mogelijk id dat hij/zij doorheen zijn of haar carrière met scherp op Palestijnse betogers geschoten heeft, en in de rechtbank Palestijnen veroordeelt tot gevangenisstraf op beschuldiging van “het leven van de soldaten bedreigen door het gooien van stenen”.
#freeAhedtamimi protest in NYC
Joe Catron (CC BY-NC 2.0)
Niets van dit alles is rechtvaardig. Palestina is een plaats waar elke notie van rechtvaardigheid sinds decennia verloren is.
Een nieuw facet van het ogenschijnlijk oneindige onrecht is niet alleen dat dit 16-jarige meisje moet lijden onder het arrest in het militaire gevangenissysteem, maar ook dat haar persoon en haar verschijning gebruikt worden als een slagveld door degenen die denken dat ze weten wat rechtvaardigheid is. Het is vernederend, en leidt af van de realiteit dat Ahed slechts een klein meisje is, geboren uit een onderdrukt volk. Zij zou veel liever niet moedig hoeven te zijn, maar vrij.