Ivonne Yánez
“‘Het einde van een groene droom’
De Ecuadoraanse president Rafael Correa heeft een punt gezet achter het Yasuni-ITT-initiatief. Bedoeling van dat initiatief was om 900 miljoen vaten zware olie in de ondergrond te laten op voorwaarde dat de internationale gemeenschap, vooral de industrielanden uit het Noorden, met financiële compensaties over de brug zou komen voor een totale waarde die minstens vijftig procent van de gederfde inkomsten zou dekken, zo’n 2, 65 miljard euro gespreid over tien jaar.
Veertig jaar petroleumontginning in het Ecuadoraanse Amazonewoud levert argumenten te over om dit voorstel van Yasuni lokaal en nationaal te ondersteunen. Maar ook de internationale gemeenschap heeft een verantwoordelijkheid. Wij hebben altijd aangedrongen op een erkenning van de ecologische schuld, waarin ook de klimaatschuld vervat zit. In plaats van dat de landen nog meer tijd verdoen op de internationale onderhandelingen en weigeren om het probleem echt ernstig te nemen, zouden ze dit voorstel moeten aangrijpen om de opwarming daadwerkelijk een halt toe te roepen.
Het voorstel van Yasuni ITT was goed geconcipieerd, het was een moedig voorstel, dat ook snel een nieuwe utopie werd, zowel voor de Ecuadoranen als voor mensen van heel de wereld.
Waarom is het dan mislukt?
Op de eerste plaats omdat de Ecuadoraanse president al heel snel is bezweken voor de druk van de petroleumlobby. Terwijl hij aan de ene kant een ecologisch discours hoog hield en het Yasuni-voorstel verdedigde, zette hij tegelijk in op een Plan B, waarbij hij timmerde aan de nodige infrastructuur voor de ontginning van het ITT, om die klaar te hebben tegen het moment dat met de exploitatie zou gestart worden.
Op internationaal vlak had president Correa, in plaats van telkens weer chantage te plegen — “ofwel geven ze het geld ofwel start de ontginning- en een deadline naar voor te schuiven, veel meer het innen van die fondsen moeten promoten, niet alleen bij regeringen en bedrijven maar ook bij geëngageerde burgers wereldwijd. Duizenden mensen toonden zich bereid om een bijdrage te leveren.
De organisaties en individuele personen die het Yasuni voorstel steunden, hebben intens gewerkt om het initiatief bekend te maken. Maar misschien is er ook een strategische fout gemaakt, door te veel nadruk te leggen op de politieke instellingen, regeringen en parlementen. Een bijdrage van minder dan een halve euro per jaar per Europeaan had het discours van president Correa van gebrek aan internationale steun kunnen ontmantelen of het argument van globale economische crisis van tafel kunnen vegen, als drogreden voor het mislukken. Dat had echt een voorbeeld van solidariteit kunnen zijn, en had Yasuni als een haalbare utopie kunnen tonen.
Vandaag komen wij, Ecuadoranen, op straat om ons te verzetten tegen de petroleumontginning in ITT-Yasuni, dit keer zonder de steun van de internationale gemeenschap. We zijn ervan overtuigd dat we vooruitgang kunnen boeken. We willen een volksraadpleging houden opdat het volk die beslissing zou nemen. We willen die beslissing niet overlaten aan de regering. We willen aan de wereld opnieuw een voorbeeld van waardigheid geven.
Ivonne Yánez is regionaal coördinator voor Oilwatch in Zuid-Amerika
Lees ook Correas besluit over Yasuní bedreigt de burgerrevolutie van historica en journaliste Joke Baert