“‘Kijk eens aan. Activistische rechters?’

CC Sang Hyun Cho

Theo Francken (N-VA) opereerde als megafoon voor een artikel op Doorbraak, dat het bestaan van “activistische” rechters moest onthullen. Bron: een rapport van European Centre for Law and Justice (ECLJ). Dat is deel van een wereldwijd netwerk van ultraconservatieve christelijke organisaties.

Update 2 maart 2023

De N-VA wil de rechterlijke macht inperken en deed daartoe recent een concreet voorstel. De partij viseert zogenaamde ‘activistische rechters’, wat in de praktijk betekent: rechters die beslissingen nemen die de partij N-VA niet zinnen.

Het doet denken aan hoe de autoritaire regeringen van Polen en Hongarije rechters begonnen aan te vallen en meer macht naar de politieke partijen toetrokken. Het N-VA-voorstel komt ook in België niet uit de lucht vallen. De partij haalt de mosterd niet alleen bij socioloog Mark Elchardus, zoals ze zelf zeggen.

Onderstaand artikel laat zien uit welke vijver de N-VA vist: een netwerk van ultraconservatieve en fundamentalistische christelijke organisaties. En dat is dezelfde vijver als bijvoorbeeld Dries Van Langenhove.

ECLJ wil het recht op echtscheiding, abortus, en gelijke rechten voor de LGBT-gemeenschap afbouwen.

Doorbraak en de N-VA hebben er blijkbaar geen probleem mee om aan te sluiten op ultraconservatieve netwerken die propaganda verspreiden onder het mom van juridisch onderzoek, en zich tot doel stellen om progressieve verworvenheden op het vlak van seksuele en reproductieve mensenrechten terug te schroeven. Het is belangrijk dat de Vlaamse lezers en kiezers dat weten.

Het artikel begint als volgt: ‘Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) heeft activistische rechters. Dat staat in een rapport van het European Centre for Law & Justice (ECLJ). Volgens dat rapport is er een scheef gegroeide verhouding tussen rechters en de ngo’s aan het EHRM. Rechters hebben banden met ngo’s en behandelen zaken waarin diezelfde ngo’s betrokken partij zijn. Volgens datzelfde rapport hebben die ngo’s niet noodzakelijk een draagvlak in de samenleving, het zijn sterk gefinancierde lobbygroepen van enkele kapitaalkrachtigen.’

Daarna blijft het vruchteloos scrollen naar informatie over wat het ECLJ precies is, of waar ze voor staan. ECLJ is zélf een goed geconnecteerde lobbygroep met zelfverklaarde activistische doelen, namelijk een tegengewicht bieden tegen het zogenaamde liberale, progressieve establishment.

Dit duiden voor de Vlaamse lezer zou je van Doorbraak nog mogen verwachten, omdat ze zichzelf journalistiek noemen. Dat Francken het niet duidt, valt dan weer wel te verwachten.

Niet zo verborgen agenda

ECLJ behoort tot de zogenaamde Agenda Europe. Sinds 2014 werken organisaties en politici uit meer dan dertig Europese landen strategieën uit om de wetten rond seksuele en reproductieve rechten en familierecht in Europa terug te draaien. Agenda Europe behoort op zijn beurt dan weer tot een wereldwijd netwerk van ultraconservatieve en fundamentalistische christelijke organisaties.

Organisaties binnen Agenda Europe zaten achter het mislukte referendum tegen het homohuwelijk in Roemenië van oktober 2018. Ook het Poolse Ordo Iuris is aangesloten, een juridische lobbygroep die achter het mislukte Poolse wetsvoorstel van 2016 zat om abortus te verbieden. Ordo Iuris zat ook aan de oorsprong van de vervolging van de Poolse vrouwenrechtenactiviste Elzbieta Podlesna, die onterecht beschuldigd werd van ‘de ontheiliging van het beeld van de Zwarte Madonna van Częstochowa’.

De Poolse Kerk sluit nauw aan bij de fundamentalistische, ultraconservatieve stroming binnen het katholicisme. De Poolse Nationale Vrouwenstaking heeft de strijdbijl tegen hen opgenomen.

De Poolse onderzoeksjournaliste Klementyna Suchanow kreeg in het kader van het onderzoek voor haar nieuwe boek Dit is oorlog: vrouwen, fundamentalisten en de nieuwe middeleeuwen een lijst in handen met alle namen van mensen die op een geheime Google-groep van Agenda Europe zijn aangesloten. Op de lijst, die MO* kon inkijken, staan ministers, parlementsleden, openbare aanklagers, ambtenaren van Europese instellingen, denktanks, ngo’s, leden van politieke partijen, academici.

Binnen die Google-groep wisselen ze documenten, ideeën en strategieën uit. ‘Daaruit blijkt dat ze onder elkaar hebben afgesproken om de politiek correcte taal van mensenrechten en burgerparticipatie van de Verenigde Naties te gebruiken om hun ideologie te verhullen’, zegt Suchanow.

‘Ze gebruiken de politiek correcte taal van mensenrechten en burgerparticipatie om hun ideologie te verhullen.’

‘Ze gebruiken het mensenrechtendiscours en draaien het om. Bijvoorbeeld, dat conservatieven vervolgd en verdrukt worden door de progressieve elite. De Amerikaanse historicus Timothy Snyder noemt dit fenomeen psycho-fascisme.’

‘Ze ontwikkelen ook juridische strategieën om wetgeving te veranderen en wisselen juridische kennis uit. Ordo Iuris en ECLJ zijn niet voor niets juridische organisaties. Het is geen toeval dat de ene dag in Polen een wetsvoorstel verschijnt over de decriminalisering van huiselijk geweld tegen vrouwen, en dat het later in Italië in een andere vorm opduikt.’

In het manifest van Agenda Europe, ‘De natuurlijke orde herstellen’, staat dat ze vooral de hoogste kringen van de macht willen beïnvloeden door netwerken uit te bouwen, om als gesprekspartner erkend en gerespecteerd te worden op internationaal en VN-niveau. Sommige van hun ideologen noemen dat ‘de lange mars door de internationale instellingen’. Ze bestudeerden hoe ngo’s ‘de internationale en supranationale instellingen kunnen binnenkomen’.

Om de ultraconservatieve voorstellen (die vaak indruisen tegen de individuele rechten van vrouwen en seksuele minderheden) te kunnen doordrukken, proberen ze hun organisaties geaccrediteerd te krijgen in alle relevante instellingen: de VN-Mensenrechtenraad, het Europees Bureau voor de Grondrechten van de EU, de Raad van Europa, de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa, het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, het Europees Hof van Justitie,… Hun manifest beoogt ‘de juiste mensen in de juiste instellingen te brengen’.

De Salvini-connectie

Veel van de aangesloten organisaties en individuen waren in maart 2019 aanwezig tijdens de jaarlijkse bijeenkomst van het World Congress of Families in de Italiaanse stad Verona. De toenmalige Italiaanse minister van Binnenlandse Zaken Matteo Salvini (Lega) hield er een toespraak.

Salvini probeerde lange tijd de Poolse regeringspartij PiS te overtuigen om zich aan te sluiten bij de nieuwe parlementaire groep die hij na de Europese parlementsverkiezingen in het Europees Parlement had willen vormen: de Europese Alliantie van Volkeren en Naties. Dat mislukte. PiS zit nog altijd in de fractie van de Europese Conservatieven en Hervormers (ECR), waar ook de N-VA in zit.

Het Vlaams Belang en bepaalde strekkingen binnen de N-VA zijn verbonden met de internationale nieuw-rechtse beweging die strijdt tegen het liberalisme en voor wat zij zien als “traditionele waarden”.

De propagandaboodschap moet meer geloofwaardigheid krijgen door een wetenschappelijk-ogend rapport.

Daarom lijkt het niet geheel toevallig dat de opiniesite Doorbraak een rapport van ECLJ opmerkt en als neutrale bron van informatie bespreekt, en dat federaal parlementslid Theo Francken dat artikel vervolgens verspreidt via Twitter, met de woorden ‘kijk eens aan’. Het klinkt als een zelfdienende operatie om een vooropgestelde propagandaboodschap meer geloofwaardigheid te geven, door er een wetenschappelijk-ogend rapport over te schrijven en het te verspreiden via alle beschikbare nieuw-rechtse identitaire kanalen.

Over het gebruik van pseudo-wetenschap voor propagandadoeleinden schreef de invloedrijke Nederlandse essayist Bas Heijne in zijn nieuwe essay Mens/Onmens: ‘In welke gepolariseerde discussie dan ook, het magisch-religieus denken heeft plaatsgemaakt voor de taal van de (pseudo)wetenschap. Men slaat elkaar om de oren met cijfers en statistieken en rapporten, haalt de cijfers van de ander onderuit.’

In werkelijkheid appelleren de twistende partijen aan emoties en instinct, angst en verlangen, maar dat wordt nooit als zodanig benoemd – ze worden altijd aangekleed met de “neutrale” taal van de wetenschap. Vandaar: een rapport van een juridische organisatie met een ernstig klinkende naam. Ze zwaaien met wetenschappelijk klinkende argumenten om het tegenovergestelde te doen van wat de wetenschap beoogt, namelijk: verwarring zaaien, mensen doen twijfelen aan ernstig wetenschappelijk onderzoek, het idee ondermijnen dat er zoiets bestaat als waarheid.

‘En tegelijkertijd kan je je tegenstanders wegzetten als hysterisch en emotioneel’, schrijft Heijne. ‘Typische verwijten van deze tijd. Het is de ander die niet-rationeel is, die bewust of onbewust feiten negeert of manipuleert.’

‘De natuurlijke orde herstellen’: het manifest van Agenda Europe

Over hun wereldbeeld

‘Het doel van alle wetgeving is om de natuurlijke wet om te zetten. De grootste bedreiging voor de natuurlijke wet is de culturele revolutie, die vooral een seksuele revolutie is. De seksuele daad werd losgekoppeld van zijn oorspronkelijk doel, namelijk voortplanting. De seksuele revolutie komt als een pakket: wie anticonceptie normaal vindt, moet ook homoseksualiteit aanvaarden. En wie in-vitro fertilisatie normaal vindt, zal het moeilijk vinden om nog tegen abortus te zijn. Degenen die het verval van de westerse beschaving willen stoppen en de culturele revolutie willen omverwerpen, moeten consequent zijn in hun argumenten. We hebben nog een tijdvenster van tien tot twintig jaar. Als we dit tijdvenster niet gebruiken, zal de westerse beschaving zichzelf vernietigen omdat ze een perverse ideologie heeft omarmd.’

Over het gezin en het huwelijk

‘Het gezin moet gedefinieerd worden als een getrouwd stel en hun nakomelingen zijn de eerste prioriteit. Koppels van hetzelfde geslacht zijn een belediging en vernedering voor alle ouders die kinderen opvoeden en maken het onmogelijk om de specifieke bijdrage van gezinnen aan het algemeen belang te erkennen. Het schijnbaar goedaardige idee om het begrip “gezin” uit te breiden zou de meest efficiënte manier kunnen zijn om het gezin af te schaffen. De eerste en belangrijkste stap is de erkenning van het voortplantingsdoel van het huwelijk.’

Over abortus

‘Wetten die abortus legaliseren, staan in duidelijke tegenspraak met de natuurlijke wet van de moraal. Abortus moet worden verboden en onderworpen aan efficiënte en afschrikkende sancties, met inbegrip van strafrechtelijke sancties, voor alle betrokken personen (niet alleen de moeder, maar ook de persoon die de abortus uitvoert).’

Over de inhoud van het manifest en de strategie van Agenda Europe kan je hier lezen.