“‘Liefde, strafstudie en het klimaat’

Public domain (CC0)

Naar aanleiding van deze maatschappelijke ontwikkelingen is al heel wat geschreven. Solidagro* vat graag nog even samen waarom wij vinden dat er enkel waardering hoort te bestaan voor de ‘klimaat-straatlopers’. Wat volgt gaat over de rechten van iedereen, de plichten van onze leiders en bedrijven, het klimaat en toch ook over liefde.

De liefde

In mei ’68 ging het al over liefde. Vandaag gaat het nog steeds over liefde. Liefde voor jezelf, de andere, in het nu en in de toekomst en de liefde voor de natuur. Make love not CO2 lazen we onlangs op een klimaatbordje van een ‘bosbrosser’, onze mondhoeken krulden spontaan omhoog. Mei ’68 was een vraag naar het recht om gehoord te worden. Horen we dit in februari ‘19 niet ook? Luister je wel?

Het moment is hier, het moment is nu!

We kennen de stemmen…

Die de klimaatspijbelaars een halt toeroepen, en hen aanmanen om flink naar school te gaan en te studeren. Hebben zij de urgentie van het klimaatprobleem dan wel begrepen?

Die aangeven dat spijbelen niet de oplossing is. Als zij niet erkennen dat klimaatbewustzijn een basisdoelstelling van het onderwijs is, hebben ze de eindtermen dan wel begrepen?

Die het individu met de vinger wijzen en jongeren afrekenen op hun keuzes. Keuzes die deze jongeren maken op basis van de ingelepelde input van thuis, school, sociale media en, vooral, de uitgekiende reclamecampagnes van de grote bedrijven. Hebben zij de verantwoordelijkheid van deze bedrijven dan niet begrepen, noch de vraag naar verandering?

Die zeggen dat iedereen zijn steentje moet bijdragen terwijl klimaatmaatregelen vooral sociaal rechtvaardig moeten zijn, toegankelijk en betaalbaar voor iedereen. Hebben zij het idee van eerlijke belastingen dan niet begrepen?

Wij ondersteunen liever deze stemmen…

Die eens iets doen ‘wat niet mag’. Lang leve ‘buiten de lijntje kleuren’. Lang leve burgerlijke ongehoorzaamheid !

Die nog een lange toekomst voor zich hebben. Lang leve onze jeugd !

Die hun recht opeisen en onze leiders, onze plichtsdragers oproepen om te doen wat moet. Lang leve politieke moed !

Die graag andere keuzes willen maken, daar zelfs om smeken. Lang leve sociale alternatieven !

Die niet wachten op het draagvlak maar het zelf maken, hun stem laten klinken, er zelfs voor op straat komen. Lang leve jij !

© Kayin Luys

Korte of lange termijn denkers

“Ik wil populair en cool zijn. Ik wil gezien worden en macht hebben.”, dit zou zo uit het hoofd van een puber kunnen komen, niet? Maar zien we dit soort gedrag niet eerder terug bij onze huidige politieke klasse? “Ik maak deel uit van de maatschappij waarin ik leef. Ik heb een stem en het recht om gehoord te worden!”, dit zou ook zo uit het hoofd van een puber kunnen komen, niet? Maar dan één die geleerd heeft over actief wereldburgerschap en de rechten van elk mens.

Net door te “spijbelen” hebben deze leerlingen gewerkt aan de vakoverschrijdende eindtermen over “Omgeving en duurzame ontwikkeling” (ik citeer: ‘participeren aan milieubeleid’, ‘herkennen van duurzaamheidsvraagstukken’, ‘zoeken naar duurzame oplossingen’, ‘interesse tonen en hun appreciatie uiten voor de natuur’ …), over de ‘Politiek-juridische samenleving’ (‘zich actief inzetten voor de eigen rechten en die van anderen’, ‘illustreren hoe een democratisch beleid het algemeen belang nastreeft en rekening houdt met ideeën, standpunten en belangen van verschillende betrokkenen’ …) en de ‘Socioculturele samenleving’ (‘het belang illustreren van sociale samenhang en solidariteit’).
(Citaat uit het opiniestuk van Joris Van Elsen, leerkracht geschiedenis en cultuurwetenschappen aan het GO! Koninklijk Atheneum Irishof Kapellen in De Tijd van 14/01/2019)

In wezen gaat het maatschappelijke debat over de grond onder onze voeten, de lucht om ons heen, het bestaan van een leefbare planeet!

Keuzes worden gemaakt door diegene met macht. In een democratie ligt die in handen van de verkozen bestuurders. Zij maken keuzes voor het volk dat hen verkoos, maar ook graag in functie van het land waarop ze leven, het water waarvan ze drinken en de toekomstige generatie. En liever niet in functie van oneindige economische groei.

Laten we ons verenigen en de grote, machtige spelers op het matje roepen. Samen staan we sterk en kunnen we verandering teweegbrengen. Enkel wanneer mensen opstaan, hun stem laten horen, hun rechten laten gelden en opeisen, … enkel dan zullen dingen veranderen. Het zet de beleidsmakers onder druk en vraagt om aanpassingen. Het geeft aan wat door de maatschappij belangrijk wordt geacht. Een leefbare planeet voor ieder van ons is het hoogst na te streven goed!

Burgerlijke ongehoorzaamheid is een noodzaak in het afzetten tegen het beleid dat soms verkeerde of op zijn minst dubieuze keuzes maakt. Burgerbewegingen en massamobilisaties tonen dat de bevolking rechten heeft, gehoord wil worden en creëert een draagvlak waar sommige politieke leiders van beweren dat het niet bestaat.

© Nel Berens

Strafstudie of gedoogbeleid?

Aan de leerlingen, blijf ons allemaal wakker roepen. Maak lawaai en eis gerechtigheid voor jezelf, je medemens, je planeet en de generatie die komt. Jullie hebben rechten, jullie hebben een stem! Laat zien wat gebeurt als een hele generatie ‘neen’ zegt! En die strafstudie, dat is dan misschien een noodzakelijk kwaad in jullie strijd.

Aan de leerkrachten, kinderrechtenverdrag artikel 12 luidt “Kinderen hebben het recht hun mening te geven, dat volwassenen naar hen luisteren en ernstig worden genomen”. Dit is het teken, jullie sein! Dit is de aanwijzing die vraagt om ‘leerkrachtenmoed’. Leraren geschiedenis, godsdienst, Nederlands, PAV, aardrijkskunde, … sta op! Informeer leerlingen en toon hen dat burgerlijke ongehoorzaamheid een legitiem actiemiddel is. Leer hen hoe maatschappelijke verandering van onderuit kan komen. Debateer met hen, daag hen uit! (Bege)Leid onze leerlingen naar een betere toekomst voor iedereen.

Aan de scholen, jullie maken jongeren weerbaar, vormen leerlingen in hun rechten en plichten en kunnen hun angsten en verwachtingen helpen kanaliseren. Laten we een gedoogbeleid voeren voor de klimaatspijbelaars want de pedagogische meerwaarde van de klimaatmarsen is bijna zoals de chocolade op een echte Mars: onmogelijk om niet te zien, te voelen, te smaken! Nodig leerlingen uit om zich aan te sluiten bij interne werkgroepen rond duurzaamheid of stimuleer klimaatengagement op school waar vele leerkrachten en volwassenen trekkers zijn. (Bege)Leid deze bosbrossers om de leiders van morgen te worden op de leefbare en gezonde planeet Aarde.

“(…) En dat terwijl die scholieren alles wel beschouwd uitermate voorbeeldig gedrag vertonen. Ze willen niet alleen de wereld redden, ze proberen dat te doen met slogans die niet eens beledigend zijn. Ze spreken met twee woorden. (…) Vijftig jaar geleden ging het er heel anders aan toe. “Walen buiten!” – was dat zo’n constructief voorstel ? (…) Het gros van de studenten was, net als deze scholieren vandaag, niet meerderjarig, had geen stemrecht en werd niet voor vol aanzien.”
(Citaat uit het opiniestuk van Geert Buelens, hoogleraar Nederlandse letterkunde, in De Morgen van 24/01/2019)

Aan de ouders en de buren vraagt Solidagro dit: bied steun, toon begrip en empathie, heb lief, maar bovenal denk en doe mee. Maak een wandeling, alleen, met 20, 200 of met 12 500; met of zonder bordjes. Blijf, voor 1 keer, niet diegene die het initiatief aan een ander laat. Diegene die de kracht van de eigen stem niet onderkent. Onderschat die kracht niet want samen heb je macht.

Aan jou, doe iets (liefst iets lief)!

• 14/02: Students for Climate

• 15/03: Global Strike for Future

*Solidagro feels the heat

Bolivia, de Filipijnen, West-Afrika. Overal waar we boerengemeenschappen steunen klinkt het dat het almaar moeilijker wordt om aan landbouw te doen. Onvoorspelbare seizoenen, te lange droogtes of te zware stormen maken van landbouw meer een kansspel dan een stabiele bron van (over-)leven. Dit is voor de arme boeren het dagelijkse ugly head van de klimaatverandering.

En neen, ze hebben er zelf geen schuld aan. Als ze al bijdragen aan klimaatopwarming is het omdat ze geen keuze hebben: ofwel is het een kwestie van overleven, ofwel zitten ze in de klauwen van de agro-industrie die hen zegt wat te doen en te laten, ofwel beide.

Voor hen en Solidagro moet het systeem op de schop, en biedt agro-ecologie een alternatief dat op verschillende vlakken de CO2- uitstoot van landbouw beperkt en een waardig stabiel inkomen kan bieden voor zij die ons voedsel produceren. Daarbij is geen tijd te verliezen daarom werkt Solidagro ook in België mee aan het maatschappelijke draagvlak voor agro-ecologie. Samen met netwerk Voedsel-Anders en via jongeren ‘aka. de toekomst’, proberen wij te doen wat gedaan moet worden.

Debby Deconinck is communicatie- en educatiemedewerker bij Solidagro