“‘Méér besparen op Defensie wordt folklore’
De Oekraïne-crisis toont aan dat de NAVO soms een onderdeel van het probleem is, niet van de oplossing. De EU zou beter aan zet zijn in sommige veiligheidsdossiers.
Ook ik ben slechts een koele minnaar van de NAVO. Verdediging van het grondgebied – artikel 5 van het NAVO-handvest – kan wel een kernopdracht van de NAVO blijven.
Als de NAVO zich vooral daarop toespitst, kan de EU zich meer ook meer organiseren om de externe out of area-opdrachten van veiligheid op zich te nemen.
Op die manier kan een stuk doublure in de planningscapaciteit weggehaald worden. Zo kan Europa ook instrumenten als veiligheid, economie, ecologie, enzovoort beter op elkaar afstemmen in het buitenlandbeleid.
Gezien het grote verschil van meningen binnen de Europese landen hierover, vrees ik evenwel dat de huidige situatie nog een tijd zal voortduren. Landen als de UK en Nederland steunen sterk de NAVO, en prefereren deze boven de EU in veiligheidsdossiers.
De Oekraïne-crisis toont wel aan dat de NAVO soms een onderdeel van het probleem is, niet van de oplossing. De EU zou beter aan zet zijn in sommige veiligheidsdossiers. Op langere termijn heeft Europa nood aan een anders georganiseerde veiligheidsarchitectuur met haar grensgebieden.
Benelux-leger
F-16’s laten vertrekken naar Irak zonder dat er gestemd is in het parlement, wijst op een structureel gebrek aan democratisch en politiek debat.
Verdere besparingen op defensie lijken me niet meer realistisch, anders wordt het folklore. Stijgingen zijn ook onrealistisch. Om de defensietaken naar behoren te vervullen, lijkt me de creatie op termijn van een Benelux-leger als nucleus en voorloper op een verdere Europese integratie misschien wel een te overwegen piste.
Er is een succesvolle samenwerking op het vlak van marine. Dat kan in meer componenten. Bovendien zou een stuk opleiding volledig geïntegreerd kunnen worden. De KMS nabij de Europese instellingen is daarvoor wel strategisch gelokaliseerd (sociale en militaire wetenschappen plus polytechnische). Andere componenten van de opleiding zouden dan weer naar Nederland kunnen – de pilotenopleiding bijvoorbeeld.
Taakspecialisatie
Wij hoeven niet hetzelfde type lucht- of zeemacht te hebben als Nederland. Taakspecialisatie is in deze een belangrijk begrip, dat binnen Benelux-verband operationeel zou kunnen worden gemaakt. De idee is een “Benelux-capaciteit” te beheren waartoe de drie landen gezamenlijk of alleen gebruik van kunnen maken, ook als ze taken zien die ze niet zelf in eigen beheer hebben. Dan evolueer je op termijn tot een gemeenschappelijk commando. Daardoor kan je wel nog alle opdrachten afdekken.
Het parlement moet inderdaad meer macht krijgen om de krijtlijnen inzake buitenlandse operaties uit te tekenen en mee te bewaken. Kijk naar Nederland. F-16’s laten vertrekken naar Irak zonder dat er gestemd is in het parlement, wijst op een structureel gebrek aan democratisch en politiek debat. Nochtans gaat het over oorlog en vrede.