“‘‘Niemand zou een tweederangsburger mogen zijn’’

Markus Spiske (Unsplash)

In Nederland domineert extreemrechts de regeringsformatie. Ook in andere Europese landen komt extreemrechts mee aan de knoppen. Veel burgers maken zich zorgen over de opstoot van racisme waarmee dit gepaard gaat. Maar ook over hoe extreemrechtse discoursen en voorstellen zich nu al sluipend een weg banen naar traditionele partijen en mainstream media, waardoor al rechten van burgers en verenigingen vandaag onder druk staan.

Er is gelukkig ook een groeiend bewustzijn en verzet, zoals in Duitsland tegen de AfD. Ook in België beslist het Platform “Sta op tegen racisme”, een alliantie van burgers, vakbonden en middenveld, om een signaal te geven naar aanleiding van de internationale dag tegen racisme en discriminatie. Op zondag 24 maart organiseert het Platform 2103 een nationale betoging “United against racism” in Brussel, om 12u op het Albertinaplein. Samen tegen racisme, voor gelijke rechten.

Het bewustzijn groeit dat wie extreemrechts wil tegenhouden, zich moet bekommeren over de normalisering van discriminatie en racisme vandaag. Wie hier al generaties lang leeft en werkt, wordt nog veel te vaak behandeld als een tweederangsburger.

Discriminatie ontzegt mensen met een migratieachtergrond het recht op kwaliteitsvolle arbeid, onderwijs of (sociale) woning. Studies tonen dat bij gelijke schoolresultaten kinderen met migratieachtergrond sneller doorverwezen worden naar beroeps of technisch onderwijs. Bij één op zes sollicitaties wordt een kandidaat gediscrimineerd op basis van vermeende afkomst of huidskleur. Praktijktesten op de huurmarkt tonen keer op keer discriminatie tegenover kandidaat huurders op basis van naam, afkomst of huidskleur. Discriminatie is onwettig, toch zijn er amper controles door de overheid en het aantal veroordelingen is op één hand te tellen.

En dan hebben we het nog niet over de mensen met een andere nationaliteit, sommigen zonder wettige verblijfsdocumenten, die zelfs niet van de meest elementaire basisrechten of bescherming door onze overheid genieten. De vluchtelingenopvangcrisis en de schandalen in verband met sociale dumping bewijzen dat pijnlijk, telkens opnieuw.

Extreemrechts zaait actief en bewust haat. Hun vertegenwoordigers krijgen steeds meer spreekruimte in de mainstream media, en op tv. Stigmatiserende en polariserende uitspraken vinden ook hun weg naar traditionele partijen. Dit draagt bij tot de normalisatie van haatspraak. Wat op zijn beurt de drempel verlaagt naar fysieke handelingen. Moskeeën, synagogen en grafstenen worden beschadigd, personen worden fysiek aangevallen.

Racisme en discriminaties verdelen onze samenleving in eerste- en tweederangsburgers. En wat ons verdeelt, maakt ons zwakker. Niet reageren als samenleving en overheid tegen racisme en discriminatie, dat is het pad effenen voor extreemrechts.

Daarom willen we een overheid die gelijke rechten garandeert. Dat houdt ook de actieve opsporing en bestraffing van discriminatie in. Het besef groeit bovendien dat gelijke rechten enkel mogelijk zijn indien er voldoende betaalbare woningen en degelijke jobs zijn voor iedereen. Anders hebben haatzaaiers het te makkelijk om de verantwoordelijkheid voor het tekort toe te schrijven aan de “andere”.

De nationale betoging “United against racism” wordt gesteund door meer dan 170 middenveldorganisaties en de vakbonden. De betoging wordt afgesloten door boodschappen van Thierry Bodson (ABVV) en An Vermorgen (ACV), getuigenissen van werkers zonder papieren, Tokozile Xasa (ambassadrice Zuid-Afrika), de Palestijnse activiste Lema Nazeeh, Ayoub Bouda (Justice Pour Mehdi), Hind Eljadid (slam poet), en muzikale bijdragen door Frenetik, Miss Angel…

Deze bijdrage werd ondertekend door: Ann Vermorgen (voorzitter ACV), Thierry Bodson (voorzitter ABVV), Ramsey Nasr (acteur en schrijver), Jeroen Olyslaegers (schrijver), Stefan Hertmans (schrijver), Erik Vlaminck (auteur o.m. “Dikke Freddy”), Hans Claus (dichter), Jihad Van Puymbroeck (experte antiracisme en inclusie), Hind Eljadid (woordkunstenaar), Chokri Ben Chikha (regisseur, theatermaker, acteur, docent KASK), Ismaïl “Cool Abdoul” (ex-bokser, vrijwilliger vzw Touché), Naïma Charkaoui (auteur), Ico Maly (cultuurwetenschapper en auteur), Nadia Nsayi (politicologe en auteur), Lieve Blancquaert (fotografe), Walter Zinzen (oud-VRT-journalist), Gie Goris (journalist en auteur), Moussa Don Pandzou (auteur), Jago Kosolosky (hoofdredacteur MO*), Kati Verstrepen (voorzitster Liga voor Mensenrechten), Els Hertogen (directeur 11.11.11), Johan Leman (voorzitter Foyer vzw), Alain Platel (choreograaf en regisseur), Angela van de Wiel (directeur SAAMO), Ann Vermeulen (experte asiel & migratie), Anton Jäger (historicus en auteur), Benoit Dhondt (advocaat), Bieke Machiels (opiniemaakster X @BiekeTreesje), Celia Groothedde Ledoux (volksvertegenwoordiger Groen, Vlaams Parlement), Chika Unigwe (schrijfster), Dominique Willaert (auteur), Ellen De Soete (8 mei coalitie), Els Van Effelterre (algemeen directeur JES), Esther Kouablan (MRAX), Eva Sadek (Palestijnse activiste), Fatma Arikoglu (Ella vzw), Fikry El Azzouzi (auteur), Filip Devriendt (voorzitter Hart boven Hard), Frederik Sioen (muzikant), Geert Vanlangendonck (Vredesloop Ieper), Houssein Boukhriss (trainer en consultant TRACE), Ilse Hackethal (directeur SAAMO), Ivy Goutsmit (coördinator FMDO), Jaouad Alloul (Auteur, theatermaker, muzikant), Jelle Versieren (historicus UA), Jos D’Haese (volksvertegenwoordiger PVDA, Vlaams Parlement), Junior Sephunyane Mthombeni (regisseur), Koen Bogaert (hoofddocent, UGent), Kris Smet (oud-VRT-journaliste), Lieven Miguel Kandolo (co-voorzitter Hand in Hand tegen Racisme), Lucas Catherine (auteur), M’Hamed El Ouali (opbouwwerker SAAMO Brussel Peterbos), Manu Moreau (creatieve humorist), Marijke Persoone (auteur en Hart boven Hard), Mohamed El Majjoudi (SAAMO), Ng Sauw Tjhoi (oud-VRT-journalist en podcastmaker), Nigel Williams (stand-up comedian), Nina Henkens (coördinator Kif Kif vzw), Nyiragasigwa Hens (bedrijfsleider), Olivia U. Rutazibwa (onderzoeker en docent, LSE), Pascal Debruyne (docent en onderzoeker Odisee hogeschool), Pier De Kock (theatermaker, regisseur, acteur en auteur), Rachida Ahali (auteur en vormingwerkster), Rachida Lamrabet (schrijfster), Saddie Choua (kunstenares), Samira Azabar (Boeh!, onderzoekster en auteur), Sandrine Ekofo (jurist en columnist), Sarah Scheepers (coördinator ella vzw), Stefaan Peirsman (ACV Migratie en Discriminatie), Thomas Blommaert (uitgever EPO), Thomas Weyts (SAP-Antikapitalisten, Stand Up tegen racisme en fascisme), Tine Hens (journaliste en auteur), Urundi Lack (ex-The Scabs, componist, La Fille d’Ernest en Mazimpakas), Vévé Shake Mazimpaka (auteur, zangeres La Fille d’Ernest en Mazimpakas), Vincent Scheltiens (historicus en gastprofessor UA), Yassine Boubout (antiracisme-activist).