“‘Nood aan links alternatief tegen nieuw extreem-rechts’

De zaak rond Jurgen Ceder haalde uitgebreid de media, maar moet ons niet doen vergeten dat er bijna vijftig andere Vlaams Belangers bij de N-VA dienst doen. Niet alleen de VB-leden maar ook hun visie en discours wordt steeds meer eigen aan de N-VA. Dat de overstap zo soepel verloopt en dat de verschillen tussen VB en de N-VA steeds kleiner worden, verbaast mij niet. Vele anderen wel, blijkbaar. En dan vraag ik mij af waar zij zaten de afgelopen jaren.

N-VA: voor of tegen migrant?

Iets minder dan drie maanden voor de gemeenteraadsverkiezingen wil de N-VA zoveel mogelijk kiezers overtuigen dat zij de enige echte rechtse partij is in Vlaanderen. Hoe kan ze zich als partij onderscheiden? Door de standpunten die ze inneemt natuurlijk.

De harde taal over asiel en migratie valt niet zomaar uit de lucht. De N-VA wil niet alleen kiezers afsnoepen van de traditionele partijen. In steden zoals Antwerpen zijn de kiezers van het Vlaams Belang cruciaal als Bart De Wever de volgende burgemeester van Antwerpen wil worden.

De Wever heeft zich niet al te veel gemengd in het dossier asiel en migratie. Theo Francken en Sarah Smeyers mochten met dit dossier naam en faam maken. De Wever wachte geduldig op zijn ‘momentum’. Voordat hij besliste hoe hij het dossier zou gebruiken, ging hij langs bij een aantal kringen binnen de migrantengemeenschap om af te toetsen of er enige hoop was om bij hen wat stemmen te winnen.

Dat was niet zo gek als het lijkt. De huidige burgemeester is alles behalve populair bij de migranten in Antwerpen. Dat heeft te maken met de valse beloftes die hij maakte bij de vorige verkiezingen en met het links laten liggen van de (enorme) problemen en uitdagingen van de migranten in Antwerpen.

Ja, er zijn hier en daar wat mensen uit de migrantengemeenschap die voor de N-VA zullen stemmen. Die vind je bij de migrantenelite die alleen aan het eigenbelang denkt en die evenveel blind geloof heeft in het discours van ‘de wet van de sterkste en eigen verantwoordelijkheid’ en ‘met de juiste attitude geraak je wel bij de top’. Behalve deze ‘elite’ heb je ook een groepje dat zo razend kwaad is op Patrick Janssens dat hun proteststem naar de N-VA zal gaan. Om op die manier Janssens zoveel mogelijk pijn te doen.

Met de dagelijkse overloop van Vlaams Belangers naar de N-VA en met de verharding van het discours over migratie, is het nodig dat we de zaken in de juiste context plaatsen en kijken hoe we er nu voor staan.

Links en rechts in het midden?

De links-rechts tegenstelling wordt steeds vager. Omdat alle partijen steeds meer naar het centrum opschuiven, luidt de gangbare analyse. Dit klopt echter niet.

Het dominante discours van rechts verschuift niet. Het zijn de sociaal-democraten die hun ideologie en principes vaarwel zeggen en naar rechts verschuiven. Bij partijen zoals Groen! is dit misschien minder merkbaar, maar ze doen daar ook aardig mee met de anderen.

Alle Vlaamse partijen, van Open-VLD tot Groen!, zijn de eigen fundamenten vergeten. Als ze trouw waren gebleven aan hun beginselen, dan was er nu een alternatief.

Momenteel zitten we in een andere evolutie. N-VA, de grootste partij in Vlaanderen, schuift steeds meer naar extreemrechts. Hun sociaal-economische programma is het meest neoliberale en asociale programma van alle partijen en daar zijn ze trots op. Dat VB de N-VA verwijt dat ze te neoliberaal zijn, is een teken aan de wand. Nu heeft de N-VA ook in haar kaarten laten kijken inzake asiel en migratie, en het stinkt naar extreemrechts. Van die subtiele en softe verwoordingen die zogezegd het onderscheid maken tussen VB en N-VA vinden we weinig terug.

Laten we de hypocrisie stoppen en de N-VA gewoon noemen voor wat het is. Neen, het is niet het N-VB (Nieuw Vlaams Belang), maar het blijft gewoon de conservatieve, neoliberale N-VA met steeds dominantere extreemrechtse kenmerken.

Open-VLD en CD&V zijn onder druk van de N-VA steeds meer naar rechts geschoven. Dissidente of kritische stemmen binnen die partijen zijn gestild want de cijfers vallen tegen. De enige wenselijke verandering is diegene die stemmen levert. Die verandering is er tot nu toe niet gekomen; integendeel, beide partijen zitten in een stilstand of gaan achteruit.

Alle Vlaamse partijen, van Open-VLD tot Groen!, zijn de eigen fundamenten vergeten. Als ze trouw waren gebleven aan hun beginselen, dan was er nu een alternatief. De mensen moeten de keuze hebben om voor iets ‘anders’ te kiezen, maar daarvoor heb je partijen nodig met durvers en met moed. En geen partijen die achter het populistische discours aanlopen van partijen met steeds meer extreemrechtse symptomen.

Een links alternatief

In tijden van crisis hebben wij in dit land en in heel Europa het meest nood aan een links alternatief dat vanuit de realiteit vertrekt, met een analyse gebaseerd op haar basisideeën en waarden als oplossing. Als men hieraan had gewerkt de afgelopen decennia dan was nu links aan de macht en dan hadden de kiezers de kans gekregen om andere keuzes te maken de afgelopen dertig jaar. De laatste drie decennia zijn een ware sociale aftakeling geweest met als hoogtepunt de crisis sedert 2008, waarvan het eindpunt nog lang niet in zicht is.

Wat links ooit wist op de agenda te zetten en zelfs wist te realiseren, is het vandaag zelf aan het ondergraven omdat links heeft gekozen voor een project waar sociaaldemocratie en neoliberalisme hand in hand zouden gaan. Links beseft niet of wil niet beseffen dat het zo het zichzelf te gronde richt.

In politiek moet men ‘anders’ durven denken en doen. De mensen hebben daar recht op. Kiezers, burgers hebben recht op een alternatief. Vooral in periodes zoals deze waar de politieke klasse -van rechts tot links- voor het neoliberalisme heeft gekozen en dus een zware verantwoordelijkheid draagt voor de teloorgang van de politiek en voor de financiele, economische en sociale crisis waarin we nu zitten.

Een echt links alternatief is ook de beste remedie tegen extreemrechtse partijen zoals de N-VA.

Bleri Lleshi is politiek filosoof.