“‘Een Vlaams regeerakkoord voor gedeelde menselijkheid’

© Belga Image

Vijf jaar zijn weer daar. Voor zoveel mensen worden ze cruciaal. Tienduizenden kinderen die voor het eerst naar school zullen gaan, om kennis op te doen voor de komende tachtig jaar. Tienduizenden studenten die die kennis zullen willen teruggeven in een eerste job. En nog eens tienduizenden die na veertig jaar werken welverdiend op rust zullen gaan. Duizenden ouderen voor wie de juiste zorg gezocht moet worden, nadat zij zolang voor anderen hebben gezorgd. Duizenden gezinnen die van woonst zullen veranderen. Duizenden families die zullen blijven knokken om hun kinderen een beter leven te geven.

Dát is Vlaanderen: al die mensenlevens die van hetzelfde dromen – gewoon een menselijk leven

Dát is Vlaanderen: al die mensenlevens die van hetzelfde dromen – gewoon een menselijk leven. Van Vlaanderen een vooruitstrevende regio maken is niet meer dan dat samen organiseren: een plek waar al die mensen menselijk leven. Dat moet het doel zijn. Al de rest staat in dienst daarvan. Economie. Armoedebeleid. Werk. Onderwijs. Huisvesting. Mobiliteit. Cultuur. Ze staan in dienst van die gedeelde menselijkheid. Hoe gaan we die de komende vijf jaar beter realiseren?

Natuurlijk is die vraag makkelijker gesteld dan beantwoord. Vlaanderen is geen geïsoleerd lapje grond dat afgeschermd is van wat elders in de wereld scheefloopt. Globalisering en digitalisering staan op gespannen voet met werkgelegenheid. Het klimaat stelt ons voor ongeziene uitdagingen. Veranderingen gaan sneller dan ooit. Op alle vlak is de realiteit veel complexer geworden dan Twitter kan bevatten.

Juist daarom moet de lat hoog: omdat we in uitzonderlijke tijden leven. We beschikken over meer mogelijkheden dan ooit om die gedeelde menselijkheid waar te maken, en toch ervaren tienduizenden mensen dat hun leven net onmenselijker wordt. Stress op het werk, onbetaalbare woningen, een arbeidsmarkt op slot, ellenlange wachtlijsten, haat op sociale media, lange files, een alarmerende luchtkwaliteit… Iedereen voelt het aan zijn water: waar het echt om gaat, drijft van het menselijke weg.

Dat ligt niet aan die paar promille vluchtelingen die er in Vlaanderen bijkomen. Niet aan ‘de krappe budgetten’ die ons telkens worden voorgespiegeld. Het ligt aan hoe we met al dat beschikbare geld omgaan, én met alle menselijk kapitaal. Het ligt aan een beleid dat blijft zweren bij een verouderd systeem dat garen spint bij ongelijkheid, bij milieuverontreiniging, bij polarisering. En ondertussen trekt het grote geld het laken naar zich toe. Daarom waren de voorbije verkiezingen zo cruciaal. Niet om de electorale sprong van deze of gene partij. Niet om wie de regering zou vormen. Wel om die droom van gedeelde menselijkheid in Vlaanderen. Geven we die op? Of wagen we de sprong vooruit?

Nieuwe regering, oude ideeën

Het antwoord van de nieuwe Vlaamse regering is een sprong terug. Tegen elk kind vol trauma’s na een levensgevaarlijke tocht uit een verre oorlog zegt ze: ‘jij moet het eerst verdienen’. Voor al wie al twee jaar vergeefs solliciteert, is haar boodschap: ‘jij bent alleen nog goed voor verplichte gratis klusjes.’ Aan al wie zich al jaren engageert in een etnisch-diverse vereniging laat ze weten: ‘jij bent onze steun niet langer waard.’ Is dat zorgen dat ‘iedereen in de samenleving meekan’? Dat is Vlaanderen opdelen in A- en B-burgers. Dat is de polarisering versterken. Het tegendeel van menselijkheid.

Vlaanderen wil koploper worden in Europa, maar de voorgestelde instrumenten voor verandering en herverdeling blijven achterlopen. Wat haalt een jobbonus uit zonder stevig armoedebeleid? Wat stellen investeringen in fietspaden en extra groen voor zonder strenge klimaatambities? Wat helpt het afschaffen van de woonbonus zonder te investeren in sociale woningbouw? Gewoon doen, klonk het voor de verkiezingen. Dit nieuwe regeerakkoord doet juist bitter weinig aan wat er echt toe doet.

‘De moeilijkheid is niet zozeer het uitwerken van nieuwe ideeën, maar het ontsnappen aan de oude,’ schreef John Maynard Keynes

‘De moeilijkheid is niet zozeer het uitwerken van nieuwe ideeën, maar het ontsnappen aan de oude,’ schreef de econoom John Maynard Keynes lang geleden al. Dit beleid blijft steken in ideeën die hun tijd al lang gehad hebben. Zo gelooft het nog altijd in het trickle down-verhaal: geef het geld eerst aan de rijken om dan de armen te laten profiteren. Zelfs een kind weet beter: je moet alles gewoon beter verdelen. Zelfs de denktank van de rijke landen, de OESO, en het IMF bevestigen dat. In Vlaanderen daarentegen ‘moet iedereen zich engageren’, behalve de grote vermogens.

En dan zijn de regeringspartijen verrast dat ze bij de verkiezingen allemaal zijn afgestraft? Toch leggen ze opnieuw nog meer druk op de zwaksten, de zieken, de werklozen, de nieuwkomers, de studenten… Is er iemand die gelooft dat de kiezer dát signaal gegeven heeft? Vijf jaar lang hebben mensen massaal hun afkeuring laten horen. Ze zijn het beu om steeds te horen dat ze zelf schuld hebben aan hun situatie. Kennelijk heeft de kiezer wel een vote, maar geen voice. Meer heeft extreemrechts niet nodig om alle antipolitieke reacties verder aan te wakkeren en uit te buiten, als een pyromaan verkleed als brandweer.

Onze geboortegrond: ons klimaat

Wat moet er dan wel gebeuren, voor een menselijke toekomst voor iedereen? Het dringendst is wat ons allemaal boven het hoofd hangt: de opwarming van de aarde. Als zelfs ademen gaat voelen als een haardroger voor je mond, zoals op 25 juli, dan is die opwarming allang geen verzinsel meer van een paar onheilsprofeten. ‘Voor veel mensen, regio’s en zelfs landen is dit al een kwestie van leven of dood. Daarom is het zo moeilijk te begrijpen waarom het allemaal zo traag vooruitgaat, en dan nog in de verkeerde richting.’ Aan het woord zijn niet de klimaatjongeren, wel Antonio Guterres, secretaris-generaal van de VN. De enige juiste richting is recht door zee, naar gedeelde menselijkheid.

Duurzaamheid begint bij een heel andere economie, die de kansen op ontwikkeling rechtvaardig verdeelt

De oplossingen liggen er. In mei heeft een Klimaatpanel van 140 Belgische wetenschappers voorstellen gedaan voor een steviger klimaatbeleid. Hun conclusie: transitie gaat niet enkel om natuur en uitstoot, maar ook om ruimtelijke ordening, productie- en consumptiepatronen én sociale rechtvaardigheid. ‘De oplopende temperatuur is slechts een symptoom van een veel grotere systeemcrisis’, aldus de Vlaamse bouwmeester. ‘We moeten ook dringend af van de gedachte dat inzetten op klimaat en duurzaamheid snijden in eigen vel is. De meeste maatregelen brengen geld op in plaats van geld te kosten. Een correct beleid zal onze levensstandaard verbeteren.’

Duurzaamheid begint bij een heel andere economie, die de kansen op ontwikkeling rechtvaardig verdeelt. Met niet de winstmaat als norm, maar de maat van mens en natuur. Hoe we meten wat ‘een goede economie’ is, moet helemaal anders. Want waar winst het wint van waarde, is verlies het resultaat. Echt rijk is een samenleving door goede zorg, bloeiende natuur en cultuur, goed onderwijs, een goede woning, vlotte toegang tot sport en mobiliteit. Die rijkdom is van iedereen. Haar wisselmunt heet solidariteit.

Onze canon: onze mensenrechten

Tast die solidariteit onze individuele vrijheid aan? Wel integendeel. Het woord vrijheid heeft dezelfde wortel – fri – als de woorden vriend en vrede. Fri betekent: tot de vrienden behoren en in vrede leven met anderen. Pas als sociaal wezen wordt de mens vrij. Waar de verdeling van de rijkdom scheef zit, wordt die vrijheid ingeperkt. Dan wordt vrij zijn een privilege, in plaats van een onvervreemdbaar recht.

Guterres: ‘Mensenrechten zijn geen gunst die je zomaar kan verlenen of weigeren. Ze horen onverbrekelijk bij het eenvoudige gegeven mens te zijn.’

Antonio Guterres herhaalde het recent nog voor de Algemene Vergadering: ‘Het VN-Charter geeft een heldere boodschap aan ons allen: zet de mensen op de eerste plaats. Elke dag. Overal. Mensen met angsten en aspiraties. Met verdriet en hoop. En bovenal met rechten. Die rechten zijn geen gunst die je zomaar kan verlenen of weigeren. Ze horen onverbrekelijk bij het eenvoudige gegeven mens te zijn. Zij vormen ons beste instrument om conflicten te voorkomen.’

Dat onze nieuwe Vlaamse regering zich terugtrekt uit UNIA, het instituut dat waakt over de eerbiediging van de mensenrechten in België, is veelzeggend. In de eerste helft van dit jaar is het aantal haatboodschappen op sociale media verdubbeld, maar de regering lijkt haar schouders op te halen voor het groeiende racisme. Terwijl haatmisdrijven zienderogen toenemen en de uitsluiting zo groot wordt dat ze ontaardt in agressie, weigert deze regering de slachtoffers ervan nog te beschermen. Als aan die grondrechten geraakt wordt, dreigen de andere gauw te volgen.

Een Vlaams regeerakkoord voor gedeelde menselijkheid zou er een zijn dat zich beroept op de canon van onze grondrechten. Ze staan in Artikel 23 van de Belgische Grondwet: ‘Iedereen heeft recht op een menswaardig leven.’ Er staat niet dat de economie kost wat kost moet groeien. Er staat niet: ‘Je afkomst bepaalt je kansen.’ Wel staat er: ‘Iedereen heeft recht op arbeid, op sociale zekerheid, op bescherming van de gezondheid, op behoorlijke huisvesting, op een gezond leefmilieu, op culturele en maatschappelijke ontplooiing, op gezinsbijslag.’ Dat is wat we als samenleving hebben afgesproken, zwart op wit. Elk regeerakkoord dat zich daar niet op beroept, is die naam niet waardig.

Een vooruitstrevend Vlaanderen? Simpel: vul dit Artikel 23 in voor de 21e eeuw. Met meer geld voor openbaar vervoer, een verhoging van de laagste uitkeringen, een gelijk loon en pensioen voor man en vrouw, gecontroleerde prijzen voor medicijnen, het stoppen van de grote belastingontduiking. Stuk voor stuk zijn dat voorstellen waar minstens vier op de vijf Vlamingen achter staan. En ja, we weten dat de beurs allergisch reageert op zulke wensen. Maar zijn ze daarom overdreven? Zijn ze onredelijk?

Onze eigen geschiedenis biedt genoeg voorbeelden van ooit ‘utopische’ eisen die nu de logica zelve zijn – van stemrecht voor iedereen tot de afschaffing van kinderarbeid. Bovenstaande voorstellen zijn ook verre van utopisch. Ze geven aan wat heel praktisch en concreet kan gebeuren om de rechten en dromen van burgers te realiseren. Het is zoals er wegen gebaand worden. Eerst zijn er geen. Ze ontstaan zodra veel mensen in dezelfde richting lopen. Gedeelde menselijkheid is de weg.

Onze cultuur: democratie van onderuit

Hoe kan een democratie eruit zien waar het volk niet moet toekijken, maar echt regeert? Waar ook na de verkiezingen besturen gebeurt mét en niet tégen de bevolking? Die democratie vertrekt van de rijke en bonte expertise bij de burgers, vanuit de overtuiging dat je de kwaliteit van democratie kan afmeten aan de mate waarin een macht van onderuit bestaat.

Vlaanderen kan daarvoor bogen op een unieke traditie: een breed verenigingsleven waar voortdurend nieuwe ideeën worden uitgebroed, geherformuleerd én vormgegeven. Net die verenigingen brengen vaak burgers samen die zich al te vaak niet gehoord en gezien voelen. Die geen toegang hebben tot het publieke debat. In groep, als collectief, worden ze daar van passieve toeschouwers actieve actoren die de samenleving helpen voltooien. Wie gelooft dat alleen de media nog het publieke debat belichamen of de stem van de burger laten horen, moet dáár eens gaan kijken. Op sportvelden, in burgerbewegingen, bij amateurgezelschappen, in vrouwengroepen, bij armoedeverenigingen: daar wordt de echte democratie en maatschappelijke dialoog beoefend. Tussen mensen. Niet top-down, maar bottom-up.

De politiek isoleert niet enkel zichzelf van de burger, ze schrapt ook de essentie van democratie

De nieuwe Vlaamse regering eist daarentegen ‘het primaat van de politiek’ op. Ze vindt blijkbaar dat het niet langer de rol is van verenigingen en organisaties om alternatieve beleidsvoorstellen naar voren te schuiven. Ze wil blijkbaar dat alleen ‘de politiek’ nog aan politiek doet. Dat is het model van een uitvoerende macht die zich steeds autoritairder gaat opstellen. Die de sociale partners aan banden legt. Die verenigingen van minderheden opdoekt. Die chargeert tegen ngo’s en burgers die in de bres springen voor nieuwkomers. Die elke georganiseerde tegenstem wil muilkorven. Zo dreigt een proces dat zich al enige jaren voltrekt, vandaag zijn beslag te krijgen. De politiek isoleert niet enkel zichzelf van de burger, ze schrapt ook de essentie van democratie.

Als we in Vlaanderen een menselijk verhaal willen schrijven – tegen de sluipende angst, eenzaamheid en polarisering in – dan liggen de kiemen daarvoor precies in dat verenigingsleven. Waar twintigers in jeugdbewegingen verantwoordelijkheid nemen voor tieners, waar senioren samen tentoonstellingen bezoeken, waar interculturele uitwisseling tussen twee verenigingen voor een nieuwe verbondenheid kan zorgen. Gedeelde menselijkheid en sociaal weefsel creëer je niet vanuit een kabinet of een tv-studio in Brussel. Dat vraagt een breed netwerk tot in de kleinste gemeenten. Het verenigingsleven is dat offline netwerk. Het is de democratie.

De dromen en de wegen

Onze tijd snakt naar een kentering. Op alle terreinen gonst het al van nieuwe ideeën en experimenten: de kortere fulltimebaan, klimaatneutrale steden, dokters zonder drempel, mantelzorg, praktijktesten, translabs, alternatieve munten, samenaankopen, citizen science als CurieuzeNeuzen, boerenmarkten, cohousing …

De juiste weg wordt pas wordt gebaand als we hem met velen samen gaan

We maken de heropleving mee van een nieuwe wederkerigheid, van het gemeengoed of de commons: een maatschappelijk aanbod dat toegankelijk is voor iedereen, niet onderhevig aan de bokkensprongen van de private markten. Met nieuwe basisvoorzieningen tussen mensen, met gedeeld gebruik van voedsel, onderwijs, zorg, mobiliteit, cultuur en kunst. Het zijn de ontluikende vormen van een 21e-eeuwse solidariteit, cohesie en samenlevingsopbouw. De kentering is dus al volop bezig. En het is niet het middenveld, maar de regering die op de rem gaat staan.

Daarom één dringende oproep aan al wie in Vlaanderen mee blijft geloven dat gedeelde menselijkheid de springplank is naar de toekomst: laten we ons samen verbinden, hart boven hard, tot één sterke ketting, één samenhangend verhaal over de hele samenleving. Vanuit de mensenrechten en vanuit principes als rechtvaardigheid, duurzaamheid, solidariteit en vrijheid. Laat ons de handen uit de mouwen steken voor een directe en dynamische democratie. Omdat we met duizenden zijn. En omdat de juiste weg pas wordt gebaand als we hem met velen samen gaan.

Getekend als “eerste ondertekenaars”:

• Wouter Hillaert Hart boven Hard

• Meryen Kanmaz Hart boven Hard

• Els Hertogen algemeen directeur 11.11.11

• Ann Vermorgen nationaal secretaris, voor het ACV

• Wim Vandewiele voorzitter, voor Pax Christi Vlaanderen

• Rachida Lamrabet schrijver

• Magda De Meyer voorzitter Vrouwenraad

• Landry Mawungu directeur Minderhedenforum vzw

• Sarah Scheepers voor ELLA kenniscentrum gender en etniciteit

• Dimitri Verhulst schrijver

• Toon Lambrecht voor Youth for Climate

• Johan Tourné directeur, voor Samana vzw

• Kati Verstrepen voorzitter, voor Liga voor Mensenrechten vzw

• Jeroen Olyslaegers schrijver

• Stefaan Decock en Veerle Verleyen voor ACV Puls

• Andres Vandereycken alg. secretaris, voor Algemene Centrale ABVV Limburg

• Gie Goris hoofdredacteur MO*

• Hannelore Bedert singer-songwriter

• Benjamin Verdonck kunstenaar

• Mario Vanhaeren algemeen directeur Oostrem, home voor mensen met beperkingen

• Gunther Blauwens nationaal secretaris, voor ACOD Spoor

• Alona Lyubayeva gewezen diversiteitsambtenaar

• Thomas Mels voor Oxfam Wereldwinkels en Oxfam Solidariteit

• Fikry El Azzouzi schrijver en theatermaker

• Lieven Annemans hoogleraar gezondheidseconomie UGent, schrijver

• Jonas Geirnaert televisiemaker

• Frederik Sioen singer-songwriter, componist

• GAL (Gerard Alsteens) politiek tekenaar

• Charlotte Vandermeersch actrice

• Caroline De Neve beleid en communicatie Vermeylenfonds

• Pieter Van Den Broeck prof. Ruimtelijke ordening KU Leuven

• Josse De Pauw acteur

• Ludo De Brabander woordvoerder, voor Vrede vzw

• Erik Vlaminck schrijver

• Pascal Debruyne onderzoeker politieke wetenschappen Odisee Hogeschool

• Gaea Schoeters journalist, scenarist en auteur

• Stijn Belmans coördinator Uit De Marge vzw

• Willy Van Den Berge federaal secretaris ACOD Lokale en Regionale Besturen

• Wies Descheemaeker secretaris, voor ACOD-VRT

• Vera Claes nationaal secretaris, voor zij-kant

• Johan Grimonprez filmmaker

• Kim De Witte auteur, jurist pensioenen en arbeidsrecht,

• Mieke Clymans opbouwwerker Samenlevingsopbouw

• Dirk Schoeters algemeen secretaris, voor ABVV regio Antwerpen

• Pieter Apers coördinatieteam Climate Express

• Charles Ducal schrijver

• Ludo Segers voorzitter, voor Hand in Hand tegen racisme vzw

• Kristien Hemmerechts schrijver

• Mario Franssen directeur ManiFiesta

• Marijke Pinoy actrice, theatermaker, docent KASK

• Diane Vangeneugden coördinator federatie Wereldvrouwen vzw

• Eric Goeman Woordvoerder Attac Vlaanderen, voorzitter Democratie 2000

• Elke Vandeperre coördinator, voor vzw Motief

• Jan Matthys algemeen directeur VLAMO, Vlaamse amateurmuziekorganisatie

• Paul Debooser gewestelijk secretaris BBTK Gent

• Katrien Degryse, Evert Persoon en Kristof Vergauwen secretarissen BBTK Gent

• Jan De Smet zanger, muzikant

• Janneke Ronse voorzitter, voor Geneeskunde voor het Volk

• Mohamed El Khalfioui algemeen coördinator, voor Kifkif

• Geert Six voor Unie der Zorgelozen Kortrijk

• Jeroen Robbe voor LABO vzw

• Jef Mariën voor Christenen voor het Socialisme

• Jan-Piet Bauwens federaal secretaris, voor ABVV Social-Profit

• Geertje Franssen beleidsmedewerker Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen

• Sacha Dierckx wetenschappelijk medewerker denktank Minerva

• Luc Vankrunkelsven en Tessa Van Hout voor Wervel vzw

• Monika Triest auteur

• Dominique Willaert voor sociaal-artistiek huis Victoria Deluxe

• Angeline Van Den Rijse voorzitter Algemene Centrale Oost-Vlaanderen ABVV

• Guy Vanthemsche em. hoogleraar geschiedenis VUB

• Sven ’t Jolle kunstenaar

• Lieven De Cauter filosoof en kunsthistoricus, KU Leuven en RITCS

• Pascal De Bel gewestelijk secretaris BBTK Antwerpen

• Robrecht Vanderbeeken voor ABVV cultuur

• Luc Mishalle muzikant

• Filip De Bodt voor Climaxi vzw

• Philippe Gryson Scholengemeenschap van Onafhankelijke Methodescholen SOM

• Bart Reyns stafmedewerker ACV Bewegingsploeg

• Petra Van Brabandt Sint Lucas Antwerpen

• Karel Arnaut antropoloog KU Leuven

• Benny Willems secretaris BBTK Antwerpen

• Mong Rosseel muzikant en theatermaker

• Eric Corijn hoogleraar VUB

• Pascal Gielen hoogleraar cultuursociologie, UAntwerpen.

• Ivy Goutsmit coördinator, voor FMDO vzw

• Johan Hoebeke wetenschappelijk onderzoeker, auteur

• Lebuin D’Haese kunstenaar

• Stef Kuypers onderzoeker monetaire en gedragseconomie Happonomy

• Baldwin Dever educatief medewerker Vorming en Actie ABVV

• Vital Schraenen theatermaker

• Mark Michiels voorzitter, voor de Louis Paul Boonkring

• Aleidis Devillé docent sociaal werk, Thomas More Kempen

• Gytha C. Parmentier actrice

• Albert Martens em. hoogleraar Sociale Wetenschappen KU Leuven

• Katrien Neyt secretaris ABVV gewest Oost Vlaanderen

• Ferre Wyckmans

• Jan Blommaert prof. Taal, cultuur en globalisering Tilburg University

• Thomas Bellinck kunstenaar, ROBIN vzw

• Francine Mestrum auteur

• Guido Deckers ex-coördinator Financieel Actienetwerk FAN

• Rudi Laermans socioloog KU Leuven

• Daniel Alliet gewezen priester Begijnhofkerk Brussel

• Jos Cré voorzitter van Zanggroep Hei Pasoep

• Michiel Vandevelde, freelance kunstenaar

• Sven Cooremans dichter, eerstelijnspsycholoog

• Jan Dumolyn historicus UGent

• Karim Zahidi, filosoof UA en UGent, voorzitter Masereelfonds

• Jan Naert, sociale pedagogiek Artevelde Hogeschool Gent en UGent

• An De bisschop docent School of Arts Gent.

• Nicky Gabriels voor Intal beweging

• Lieve Franssen dirigent Brussels Brecht-Eislerkoor

• Siska Vansevenant vormingsdienst ACV nationaal

• Freek Neirynck auteur

• Thiska Van Durme trajectbegeleider Jong Gent In Actie

• Marleen Wynants publiciste, directeur Crosstalks

• Els Lauriks coördinator, voor Fairfin

• Isabelle Van Brabant voor Cubanismo

• Thomas Blommaert voor uitgeverij EPO

• Steven Heene, artistieke kern NTGent

• Kati Van de Velde voor RedCat Artists

• Annabelle Van Nieuwenhuyse journaliste, presentator

• Gerd Van Limbergen Elcker-ik

• Olivier Pintelon politicoloog, auteur

• Jos Jacobs medewerker Agentschap integratie en inburgering

• Celia Ledoux schrijfster

• Michael Mariën UGent

• Antoon Van Braembussche kunstfilosoof, em. prof. VUB, auteur

• Stef Joos klinisch psycholoog, psychotherapeut

• Jorre Vandenbussche theatermaker en docent

• Annick Christiaens actrice en scenariste

• Chris Rotsaert coördinator Manoeuvre, beeldend kunstenaar

• Karel Osstyn auteur, Hart boven Hard Aalst

• Gita Deneckere historica, professor UGent

• Lucas Catherine auteur

• Luc Pien filmmaker

• Mia Vaerman theatercriticus en filosofe

• Klaartje Van Kerckem projectcoördinatrice sociaal-cultureel werk Merhaba

• Ng Sauw Tjhoi voormalig VRT-journalist, Welcome in Mechelen vzw

• Joost Lestabel secretaris BBTK Antwerpen

• Nick Meynen auteur, geograaf en milieuactivist

• Willy Verbeek lid algemene vergadering beweging.net

• Yves Van Reusel educatief medewerker Vormingplus

• Marie Scheirlinck vrijwilligster Sociaal Huis en Welzijnsschakels Nevele

• Ides Nicaise onderzoeksleider HIVA KU Leuven, auteur

• Gie van den Berghe dwarsdenker UGent

• Katrien Merckx voor boekhandel De Groene Waterman

• Dominiek Dendooven wetensch. medewerker In Flanders Fields Museum

• Walter Lotens auteur, medewerker Elcker-Ik

• Ignace Cami kunstenaar, docent, artistiek medewerker in een participatief kader

• Mark Pauwels ABVV Gent

• Johan de Vos auteur

• Ivan Van Praet voormalig coördinator vorming ABVV-metaal

• Inge De Vriendt boekhoudster, vrijwilliger Financieel Actienetwerk

• Wim De Ceukelaire directeur Viva Salud

• Matthias Lievens docent Filosofie KU Leuven, auteur

• Sabine Cocquyt auteur

• Shila Anaraki danser en choreograaf

• Chris Kesteloot em. prof. Sociale en Economische Geografie, KU Leuven

• Michel Vanhoorne coördinator Links Ecologisch Forum LEF

• Sofie De Graeve woordvoerster FURIA vzw

• Mieke Mariën bestuurder vzw Motief

• Tom Van Looy medewerker vormingsdienst ACV-CSC Metea

• Patrick Deboosere prof. Demografie en vergrijzing VUB

• Jan Vromman documentairemaker, docent

• Stefaan Van Brabandt filosoof, schrijver, theater- en tv-maker

• Delfine Bafort model, actrice

• Kris Merckx stichter Geneeskunde voor het Volk

• Wim Benda Teachers for Climate en bestuurslid ACOD Onderwijs

• Herman De Ley em. prof. UGent

• Fatma Arikoglu Ella vzw

• Lut Cromphout militant voorzitter ACV Puls

• Veerle Provoost prof. Ethiek en Moraal UGent

• Erik Thys psychiater UPC KU Leuven, auteur

• Bart Van Bouchaute Sociaal werk Arteveldehogeschool Gent

• Marleen Francq voor Den Dok Blijft, Geraardsbergen

• Barbara Janssens voor het team Bewust Verbruiken vzw

• Inez Louwagie voor het team van Repair & Share vzw

• Awa-Alice Ba voor Kuumba vzw

• Sander Cornelis algemeen coördinator Wel Jong Niet Hetero

• Kristien Merckx secretaris social profit BBTK Antwerpen

• Tim Peeters secretaris Algemene Centrale ABVV Mechelen+Kempen

• Katrien Reist-Van Gelder independant art manager

• Dirk Martijn Natuurvrienden Bergstijgers vzw

• Kelly Franceus nationaal coördinator Masereelfonds

• Raf Ponnette beheerder Youth for Climate supporters

• Frank Vanaerschot inhoudelijk medewerker Fairfin

• Chille Deman voorzitter RainbowFriends

• Tjen Mampaey auteur

• Tilly Jacobs buddy-coach algemeen welzijnswerk

• Kris Berwouts Centraal-Afrikakenner, onafhankelijk expert, auteur

• Kris Cuppens acteur Het Nieuwstedelijk, docent Luca Drama

• Luk Vandenhoeck lid Raad van Beheer Atlas, agentschap inburgering en integratie

• Katleen Vermeir Jubilee vzw, platform for artistic research and production

• Myriam Vandecan Palestina Solidariteit

• Alvin De Coninck voorzitter Curieus Hoegaarden

• Lut Vansant stafmedewerker vormingsdienst ACV Puls

• Bart Leybaert gewestelijk secretaris BBTK Waasland

• Wim David voorzitter ACV West-Vlaanderen

• Nele Coen Teachers for Climate Antwerpen

• Seppe Malfait Doctoraatsonderzoeker Conflictstudies UGent

• Rik Pinxten em. prof. Antropologie RUGent, auteur

• Danielle De Nul actrice

• Kobe Matthijs, Gosie Vervloessem, Ronny Heiremans, Derk Byvanck, Robin Vanbesien, Katrien Reist-van Gelder, Philippine Hoegen, Einat Tuchman en Nicolas Galeazzi: kunstenaars SOTA, State of the Arts