“‘‘Schaf Frontex af, maak een einde aan het EU-grensregime’’

Meer dan 740 mensen zijn dit jaar al omgekomen bij het oversteken van de Middellandse Zee, op zoek naar een veilige plek.

Mstyslav Chernov/Unframe/Wikimedia (CC BY-SA 4.0)

Aan de regeringen van de EU-lidstaten, de Europese Commissie, de Europese Raad, de Raad van de EU, het Europees Parlement en het Europees Grens- en Kustwachtagentschap (Frontex),

Meer dan 740 mensen zijn dit jaar al omgekomen bij het oversteken van de Middellandse Zee, op zoek naar een veilige plek. Het grensregime van de EU dwong hen naar gevaarlijke migratieroutes, vaak op niet-zeewaardige schepen; de EU schakelde niet-EU-landen in om hen onderweg tegen te houden; gebruikte geweld aan de grenzen en voerde pushbacks uit; of weigerde ze te redden en liet ze achter om op zee te verdrinken.

Uitgebreid bewijs heeft aangetoond hoe de grensmacht van de EU herhaaldelijk betrokken is bij illegale pushbacks en mensenrechtenschendingen.

Dit zijn levens die verloren zijn gegaan door de obsessie van de Europese Unie om grenzen te versterken in plaats van mensen te beschermen. Tegen welke prijs? Het beleid van Fort Europa heeft sinds 1993 het leven gekost aan meer dan 40.555 mensen. Ze zijn achtergelaten om te sterven in de Middellandse Zee, de Atlantische Oceaan en de woestijn, ze zijn beschoten aan grenzen, ze stierven door zelfmoord in detentiecentra, ze zijn gemarteld en gedood nadat ze waren uitgezet — de EU heeft bloed aan haar handen.

In het middelpunt van dit geweld staat het Europees Grens- en Kustwachtagentschap Frontex – de grenspolitie van de EU. Gedurende zijn 15-jarig bestaan is Frontex zowel een fervent aanjager als een belangrijke uitvoerder geweest van het gewelddadige beleid van Europa tegen mensen op de vlucht. Vaak bleef dit verborgen voor publieke controle, maar de afgelopen maanden heeft een reeks onderzoeken door journalisten en mensenrechtenorganisaties Frontex in de schijnwerpers gezet. Uitgebreid bewijs heeft aangetoond hoe de grensmacht van de EU herhaaldelijk betrokken is bij illegale pushbacks en mensenrechtenschendingen.

Deze onthullingen zijn geen ongelukkige toevalligheden, misverstanden of geïsoleerde incidenten. Ze zijn het topje van de ijsberg en het inherente resultaat van het gemilitariseerde grensregime van de EU. Elke dode aan de grens en elke vorm van geweld is het gevolg van EU-beleid en de keuzes die daarin gemaakt worden.

De militaire en veiligheidsindustrie verdient miljarden euro’s aan het Europese beleid.

Frontex heeft nu een budget van €5,6 miljard tot 2027 veiliggesteld en zal tegen die tijd een eigen leger van 10.000 gewapende grenswachters hebben; het zal ook meer bevoegdheden dan ooit hebben bij het coördineren van EU-brede deportaties. Europa heeft inmiddels meer dan 1.000 kilometer aan grensmuren en hekken gebouwd. De gemilitariseerde grenzen van de EU worden ondersteund door intensieve en invasieve bewaking en verbonden door databases vol persoonlijke – biometrische – informatie. Om te voorkomen dat mensen zelfs maar de Europese bodem bereiken, worden derde landen onder zware druk gezet om als grenswachten op te treden.

Dit beleid is gebaseerd op een narratief dat migratie neerzet als een veiligheidsprobleem en wanhopige mensen op de vlucht afschildert als een bedreiging. Dit beleid is ontworpen in nauwe samenwerking met de militaire en veiligheidsindustrie, die daardoor miljarden euro’s winst maakt.

Dit beleid beschermt geen levens. Het brengt ze in gevaar. Het voedt de opkomst van extreemrechts in heel Europa, versterkt racisme en bouwt voort op eeuwen kolonialisme, onderdrukking en uitbuiting. Tegelijkertijd blijft de Europese Unie bijdragen aan de grondoorzaken van migratie — van wapenexport tot het roven van grondstoffen en haar verantwoordelijkheid voor de klimaatcrisis.

Er zijn geen excuses, onderzoeken of halfslachtige hervormingsprocedures die het bestaan van Frontex ooit zouden kunnen rechtvaardigen.

Fort Europa vervult ons met schaamte, onderdrukt rechten en voorkomt gerechtigheid. Maar het hoeft niet zo te zijn.

Vandaag komen activisten en organisaties van binnen en buiten de EU samen naar voren met één eis: Schaf Frontex en het systeem dat het vertegenwoordigt af.

We willen niet nog meer mensenlevens verloren zien gaan op zee of in de woestijn of mensen zien wegkwijnen in detentie of in onmenselijke vluchtelingenkampen. We verzetten ons tegen een wereld die steeds meer wordt verdeeld door gemilitariseerde grenzen, om de rijkdom van de rijken te beschermen tegen de wanhoop en rechtvaardige woede van de armen en onderdrukten.

Wij geloven in bewegingsvrijheid voor iedereen; in het bieden van ondersteuning en onderdak aan mensen die op de vlucht zijn, en in het werken aan een wereld waarin mensen niet langer gedwongen worden te vluchten en zich kunnen vestigen waar ze willen.

Tegen deze achtergrond is het onmogelijk Frontex te hervormen. Het agentschap moet worden afgeschaft. Er zijn geen excuses, onderzoeken of halfslachtige hervormingsprocedures die het bestaan van Frontex ooit zouden kunnen rechtvaardigen.

We eisen dat de structuren en het beleid die geweld en dood veroorzaken worden ontmanteld. In plaats daarvan moeten we een systeem bouwen dat gerechtigheid en veiligheid voor iedereen garandeert. We eisen dat u Frontex afschaft en een einde maakt aan het EU-grensregime dat het vertegenwoordigt.

Deze brief werd ondertekend door:

(InExile), Agir Pour la Paix, AK49, Alarm Phone Oujda, Alternativa Antimilitarista.MOC, Anarchistische Anti-deportatie Groep Utrecht (AAGU), BAAM (Le Bureau d’accueil et d’accompagnement des migrants), Balkanbrücke, Baobab Experience, Enough Kollektiv, Equinox Initiative for Racial Justice, FragDenStaat, front-LEX, Getting the Voice Out, Iuventa10, LeaveNoOneBehind, Mare Liberum, Medibüro Berlin, Mediterranea, MiGreat, Migrant Solidarity Network, New Profile, No Borders Rheinland, No More Morias, Push Back Alarm Austria, Red canaria por los derechos de las personas migrantes, Refugees’ Solidarity Movement in Alexandria & Cairo, Resqship, Seebrücke Rheinland Pfalz, Seebrücke Wien, Sea-Watch, Stop Deportations Vienna, Stop Fuelling War (Cessez d’alimenter la Guerre), Stop the War on Migrants, Transnational Institute, ÜberGrenzenKollektiv, Vicdani Ret Derneği (Association for Conscientious Objection), Vredesactie, Watch The Med Alarm Phone, We’ll Come United