“‘‘Het is tijd om af te kicken van de oorlog tegen drugs’’

‘Het is tijd om niet langer het loutere bestaan van sommige drugs te bevechten als moderne Don Quichots’

© MO* / Iratxe Alvarez

‘Het is tijd om niet langer het loutere bestaan van sommige drugs te bevechten als moderne Don Quichots’, schrijft Jago Kosolosky in zijn voorwoord van de zomereditie van MO*. ‘In plaats van voor de “war on drugs” moet er geld vrijgemaakt worden voor andere zaken.’

De Verenigde Naties schatten de waarde van de illegale handel in drugs decennia geleden al op ongeveer één procent van het totale internationale handelsverkeer. De tientallen tot duizenden euro’s die vandaag in de handen van straatdealers belanden, zijn slechts het topje van een onderschatte ijsberg. Wie die geldstromen in handen houdt, wordt bepaald door de juridische status van roesmiddelen – legaal of illegaal, inclusief drugs als tabak en alcohol.

Deze bedragen trekken op het hoogste niveau georganiseerde misdaad aan. Het gaat om mensen die snel en zonder vragen véél geld willen verdienen. Door zich als politicus corrupt op te stellen, door het eigen land om te vormen tot een narcostaat, of om gewelddadige conflicten te financieren.

Meer en meer bestuurders kiezen er vandaag voor om dat geld zoveel mogelijk uit de illegaliteit te halen en hun war on drugs om te vormen. Het is tijd om niet langer het loutere bestaan van sommige drugs te bevechten als moderne Don Quichots, maar om de concrete impact van die middelen op mensenlevens kritisch te benaderen.

De bijna wereldwijde strijd tegen de medicinale en recreatieve consumptie van de gedroogde bloemen van de cannabisplant is enorm duur. Hij vindt zijn oorsprong in racistisch beleid in de Verenigde Staten in de jaren ‘40, maar net in dat land zorgt legalisering vandaag in veel staten voor een nieuwe booming business.

Men vergeet jammer genoeg wel te vaak de slachtoffers van het decennialange bestraffingsbeleid. De discriminatoire erfenis van de oorlog tegen drugs zal er nog lange tijd voelbaar blijven.

Het bestraffend beleid blijft in veel landen de norm voor de consumptie van cannabis, ook in België. Het Nederlandse gedoogbeleid is intussen failliet, want coffeeshops kunnen er wel cannabis verkopen maar kunnen dat onmogelijk legaal en veilig doen. Het product dat ze verkopen wordt in het beste geval illegaal geteeld, maar in het slechtste geval gebeurt dat in een context van mensenhandel en georganiseerde misdaad.

Belgen die de grens overtrekken voor cannabis kunnen daar rekenen op een bepaalde kwaliteit van het product. Maar wat vandaag in de Belgische straten wordt verhandeld, en dus dichter bij jongeren – die we terecht willen beschermen voor roesmiddelen –, valt buiten alle controle.

Kunnen we consumenten na decennia van stigmatisering opnieuw als mensen zien?

Natuurlijke cannabis heeft nog nooit één mensenleven bedreigd, maar goedkope synthetische imitaties worden steeds populairder en daarbij kan veel mislopen. Straatdealers verkopen hier valse vape-cartridges waarvan ze verzekeren dat die ‘even sterk en gevaarlijk zijn als heroïne’. Goedkope hennepbloemen zonder psychoactieve stoffen worden bespoten met vloeibare synthetische cannabis, die online besteld kan worden bij dubieuze en vaak Aziatische “laboratoria”.

In plaats van voor de war on drugs moet er geld vrijgemaakt worden voor andere zaken: voor het wegwerken van stigma’s, voor een zo veilig mogelijke consumptie voor meerderjarigen, voor ontradingscampagnes gericht op jongeren en voor betere hulpverlening voor alle mensen die problematisch of onveilig drugs consumeren.Zo komen vooral jongeren, vaak onbewust, in aanraking met deze gevaarlijke imitatie van cannabis. Ze zijn nieuwsgierig naar een roesmiddel met een pak minder schadelijke gevolgen dan alcohol, maar worden opgelicht en zetten zonder het te weten hun gezondheid op het spel.

Het heffen van belastingen op bepaalde drugs is daarvoor de beste piste en haalt meteen enorme geldstromen weg uit de illegaliteit. Dat lijkt slechts een bijzaak, maar is dat allerminst voor landen, gemeenschappen, families en mensen die lijden onder georganiseerde misdaad.

Natuurlijk is zo’n beleidsoefening makkelijker wanneer het om softdrugs gaat, die al jaren grotendeels veilig geconsumeerd worden. Bepaalde harddrugs, zoals heroïne, vormen een grotere uitdaging. De context waarin de drugs geconsumeerd worden is daarbij van belang. Niet iedereen consumeert heroïne op zoek naar een kick. Wie op straat leeft of een oorlog probeert te vergeten, wil slapen en even weg zijn van de ruwe wereld om zich heen.

Kunnen we consumenten na decennia van stigmatisering opnieuw als mensen zien? Kunnen we afkicken van de war on drugs?

Maak je je zorgen over je eigen drugsconsumptie of die van naasten? Met vragen over o.a. drank, drugs kan je terecht bij de Druglijn op www.druglijn.be (mail/chat) of telefonisch via 078 15 10 20 (ma-vr, 10-20 uur). Op de website vind je ook informatie, een eerste advies of adressen voor hulp en preventie indien nodig.

Deze commentaar werd geschreven voor het zomernummer van MO*magazine. Voor slechts 32 euro kan je hier een jaarabonnement nemen! Je kan ook proMO* worden voor slechts 4 euro per maand. Je krijgt dan ook ons magazine toegestuurd en je steunt daarmee ons journalistiek project. Opgelet: Knack-abonnees ontvangen MO* automatisch bij hun pakket.