António Guterres
Internationale Vrouwendag
“‘‘Wanneer de wereld investeert in meer kansen voor vrouwen en meisjes, wint de hele mensheid’’
Terwijl wereldwijd Internationale Vrouwendag plaatsvindt, draait de klok achteruit wat vrouwenrechten betreft. We betalen allemaal de prijs, schrijft VN-secretaris-generaal António Guterres in een opiniestuk.
António Guterres: ‘Als we naar de toekomst kijken, is een duurzaam en gelijkwaardig herstel voor iedereen alleen mogelijk als het een feministisch herstel is, een herstel dat vooruitgang voor meisjes en vrouwen centraal stelt.’
“© European Union 2013 — European Parliament” / Flickr (CC BY-NC-ND 2.0
De opeenvolgende crisissen van de afgelopen jaren hebben duidelijk gemaakt dat vrouwelijk leiderschap crucialer is dan ooit.
Vrouwen – artsen, verpleegsters, gezondheids- en maatschappelijk werksters – hebben tijdens de COVID-19-pandemie als helden gestreden. Maar tegelijkertijd waren het vrouwen en meisjes die als eerste hun baan of school moesten opgeven, namen zij meer onbetaald zorgwerk op zich en werden ze geconfronteerd met een pijlsnelle toename van huiselijk geweld, cybermisbruik en kindhuwelijken.
De pandemie bracht een schrijnende, aloude waarheid naar voren: het patriarchaat is diepgeworteld. We leven nog altijd in een door mannen gedomineerde wereld met een door mannen gedomineerde cultuur.
Daarom lopen vrouwen, in goede en slechte tijden, meer kans om in armoede te belanden. Hun gezondheidszorg wordt opgeofferd en hun onderwijs en andere kansen ingeperkt.
Bij elke stap die we zetten, kunnen we inspiratie putten uit vrouwen en meisjes die voor vooruitgang ijveren.
En in landen waar een conflict woedt, van Ethiopië tot Afghanistan en Oekraïne, zijn vrouwen en meisjes het kwetsbaarst, maar hebben ze ook de krachtigste stem voor vrede.
Als we naar de toekomst kijken, is een duurzaam en gelijkwaardig herstel voor iedereen alleen mogelijk als het een feministisch herstel is, een herstel dat vooruitgang voor meisjes en vrouwen centraal stelt.
We hebben economische vooruitgang nodig via gerichte investeringen in onderwijs, werkgelegenheid, opleiding en waardig werk voor vrouwen. Vrouwen moeten als eerste in aanmerking komen voor de 400 miljoen jobs die we voor 2030 moeten creëren.
We hebben sociale vooruitgang nodig door te investeren in socialebeschermingsstelsels en de zorgeconomie. Dergelijke investeringen leveren enorme winsten op: ze creëren groene, duurzame jobs en ondersteunen mensen in de samenleving die hulp nodig hebben, zoals kinderen, ouderen en zieken.
We hebben financiële vooruitgang nodig om een wereldwijd financieel systeem dat moreel bankroet is te hervormen, zodat alle landen kunnen investeren in economisch herstel dat vrouwen centraal stelt. Dat omvat schuldverlichting en eerlijkere belastingstelsels die een deel van de enorme rijkdom over de hele wereld kanaliseren naar degenen die het het meest nodig hebben.
We hebben nood aan dringende transformatieve klimaatactie om de roekeloze toename van de uitstoot terug te draaien en de genderongelijkheden, die vrouwen en meisjes onevenredig kwetsbaar hebben gemaakt, aan te pakken. De ontwikkelde landen moeten dringend hun verbintenissen nakomen over financiële en technische steun voor een rechtvaardige overgang van fossiele brandstoffen. De succesvolle, stabiele economieën van de toekomst zullen groen, genderinclusief en duurzaam zijn.
Om het eeuwenlange patriarchaat te doorbreken moet de macht in alle instellingen en op alle niveaus gelijk worden verdeeld.
We hebben meer vrouwen nodig in leidinggevende functies bij de overheid en in het bedrijfsleven, zoals ministers van Financiën en CEO’s, die een groen en sociaal progressief beleid voeren dat aan al hun mensen ten goede komt.
We weten bijvoorbeeld dat meer vrouwen in parlementen zorgt voor sterkere klimaatverbintenissen en meer investeringen in gezondheidszorg en onderwijs.
We hebben politieke vooruitgang nodig via gerichte maatregelen en gedurfde quota die ervoor zorgen dat vrouwen op alle niveaus van de politieke besluitvorming gelijk zijn vertegenwoordigd en de leiding kunnen nemen.
Ongelijkheid tussen mannen en vrouwen is in wezen een kwestie van macht. Om het eeuwenlange patriarchaat te doorbreken moet de macht in alle instellingen en op alle niveaus gelijk worden verdeeld.
Bij de Verenigde Naties hebben we, voor het eerst in de geschiedenis van de organisatie, gendergelijkheid bereikt in het hogere management op de hoofdzetel en in de rest van de wereld. Dat heeft onze mogelijkheid om een betere afspiegeling en vertegenwoordiging te zijn van de gemeenschappen die wij dienen, aanzienlijk verbeterd.
Bij elke stap die we zetten, kunnen we inspiratie putten uit vrouwen en meisjes die op elk gebied en in elke hoek van onze aardbol voor vooruitgang ijveren.
Jonge vrouwelijke klimaatactivisten leiden wereldwijde inspanningen om druk uit te oefenen op regeringen om hun verbintenissen na te komen.
Vrouwenrechtenactivisten eisen moedig gelijkheid en gerechtigheid en bouwen als vredeshandhavers, vredestichters en humanitaire hulpverleners aan vreedzamere samenlevingen in enkele probleemgebieden in de wereld en ver daarbuiten.
In samenlevingen waar vrouwenrechtenbewegingen levendig zijn, zijn de democratieën sterker. Wanneer de wereld investeert in meer kansen voor vrouwen en meisjes, wint de hele mensheid.
Vanuit een rechtvaardigheids-, gelijkheids-, en moreel standpunt en gewoon gezond verstand moeten wij de klok voorwaarts draaien wat vrouwenrechten betreft. We hebben een duurzaam, feministisch herstel nodig rond, en geleid door, vrouwen en meisjes.
António Guterres is secretaris-generaal van de Verenigde Naties.