‘Vrouwen willen zelf bepalen of en wanneer ze kinderen krijgen, maar dat is niet naar de zin van vele Republikeinen’

IPS / Joseph Chamie

09 oktober 2024
Opinie

Republikeinen geven vrouwen de schuld van laag geboortecijfer

‘Vrouwen willen zelf bepalen of en wanneer ze kinderen krijgen, maar dat is niet naar de zin van vele Republikeinen’

In plaats van te vertrouwen op internationale migratie voor bevolkingsgroei, sporen de Republikeinse partij en extreemrechts vrouwen in heel Amerika aan om hun traditionele verplichtingen aan hun thuisland na te komen, schrijft demograaf Joseph Chamie. In dit geval: door meerdere kinderen te baren en die thuis op te voeden. 

Landen over de hele wereld kampen met lage geboortecijfers. In 2022 lag het vruchtbaarheidscijfer in meer dan honderd landen, ofwel tweederde van de wereldbevolking, onder het vervangingsniveau van 2,1 geboortes per vrouw. Het gevolg is demografische achteruitgang die gepaard gaat met de vergrijzing van de bevolking.

Veel landen proberen die trend dan ook te keren. Hun “pronatalistisch” beleid omvat betaald ouderschapsverlof, flexibele werkroosters, betaalbare kinderopvang, steun aan gezinnen, gesubsidieerde vruchtbaarheidsbehandelingen en het aanmoedigen van gendergelijkheid in huishoudelijk werk en zorgverlening.

Heiligheid van het huwelijk

In 2023 daalde het vruchtbaarheidscijfer van de Verenigde Staten tot een laagterecord van 1,6 geboorten per vrouw. Dat is twee geboortes per vrouw minder dan in 1960.

Sommigen, vooral rijke mannen in de privésector en Amerikaanse Republikeinse functionarissen, luiden al jaren de noodklok over de bevolking van Amerika die op uitsterven zou afstevenen, en sporen vrouwen aan om meer kinderen te baren. De ineenstorting van de bevolking als gevolg van lage geboortecijfers, klinkt het, is een veel groter risico voor de beschaving dan de opwarming van de aarde.

De keuze van vrouwen om weinig of geen kinderen te krijgen in de Verenigde Staten is volgens veel Republikeinen dé reden voor het lage geboortecijfer van het land. Zo geven ze vrouwen dus de schuld van het lage geboortecijfer.

Velen in de Republikeinse partij menen dat Amerikaanse vrouwen in hun vruchtbare leeftijd in toenemende mate de heiligheid van het huwelijk, de fundamentele rol van het gezin en het moederschap afwijzen, en de zegeningen en emotionele voldoening van het baren en opvoeden van meerdere kinderen thuis vermijden.

Kinderloze kattenvrouwen

Ondanks de nadruk op het belonen van wie thuisblijft en kinderen opvoedt, blijven Republikeinse vaders meer van de verantwoordelijkheid voor de opvoeding van kinderen aan hun vrouwen delegeren in vergelijking met Democratische vaders. Al valt ook niet te ontkennen dat sommigen in de Democratische partij vaak negeren of verkiezen te minimaliseren dat mannen niet zwanger kunnen worden en baby's ter wereld kunnen brengen. 

Republikeinen beklemtonen dat steeds meer jonge vrouwen in het hele land er gewoon voor kiezen om geen kinderen te krijgen.

Veel vrouwen vermijden zwanger te worden, te bevallen en thuis te blijven om hun kinderen op te voeden tot ze volwassen zijn. Onder Amerikaanse volwassenen onder de vijftig jaar zonder kinderen in 2023, was het aandeel dat zei dat het onwaarschijnlijk is dat ze kinderen zullen krijgen 47 procent, een stijging met 10 procentpunt ten opzichte van 2018.

In plaats van kinderen te krijgen, beweren Republikeinen dat steeds meer jonge vrouwen in Amerika ervoor kiezen om single te blijven en kinderloze katten- of hondendames worden, die een bedreiging zouden vormen voor de Amerikaanse democratie.

Moederstraf

In de VS willen vrouwen minder vaak kinderen dan mannen. Als gevolg van de beslissingen van vrouwen om kinderen te krijgen, daalde het vruchtbaarheidscijfer van Amerika in het begin van de jaren 1970 tot onder het vervangingsniveau en sindsdien is het cijfer sterk gedaald.

Veel vrouwen in Amerika zeggen dat ze zelf willen kunnen beslissen over het krijgen van kinderen. En ze willen zeker niet van Republikeinen horen dat ze meerdere kinderen moeten baren voor het welzijn van de natie.

Veel vrouwen beweren dat het krijgen van kinderen hen geen economische compensatie of pensioensparen oplevert voor hun tijd en arbeid. In tegenstelling tot het vaderschap, betalen vrouwen een moederstraf voor het krijgen en opvoeden van kinderen. Werkende moeders ondervinden nadelen op het vlak van loon en voordelen in vergelijking met kinderloze werkende vrouwen.

Ook belangrijk is dat vrouwen, net als mannen in Amerika, financieel gecompenseerd willen worden voor hun werk. Ze willen niet gewoon een schouderklopje krijgen omdat ze meerdere kinderen hebben gebaard en opgevoed tot ze zelf kinderen kunnen krijgen.

In plaats van op jonge leeftijd kinderen te krijgen, kiezen vrouwen er steeds vaker voor om een opleiding te volgen, te gaan werken, een lonende carrière te zoeken, hun eigen inkomen te verdienen. Daardoor stellen ze hun kinderwens uit.

Veel vrouwen in Amerika zeggen dat ze zelf willen kunnen beslissen over het krijgen van kinderen. En ze willen zeker niet van Republikeinen horen dat ze meerdere kinderen moeten baren voor het welzijn van de natie.

Gelijke rechten

De opkomst van de vrouwenbevrijdingsbeweging in de jaren 1960 in combinatie met de introductie van moderne geboortebeperkingsmethoden, vooral de anticonceptiepil, heeft aanzienlijk bijgedragen aan de daling van het geboortecijfer in Amerika tot ver onder het vervangingsniveau.

Bovendien eisten vrouwen in de VS steeds meer gelijke rechten en kansen, vooral op het gebied van onderwijs, werkgelegenheid en politieke participatie, en dus ook zeggenschap over hun lichaam en voortplanting.

Maar Republikeinen in de Amerikaanse Senaat blokkeren nog steeds de goedkeuring van het Equal Rights Amendment. Ze hebben een belangrijke rol gespeeld in het ongedaan maken van het recht van vrouwen op abortus en steunen extreme verboden op abortus, die de ingreep zelfs strafbaar maakt voor verkrachtingsslachtoffers en zwangere kinderen.

Vrouwen willen genieten van hun persoonlijke vrijheden en hun eigen beslissingen nemen over het baren van kinderen in plaats van dat anderen, in het bijzonder mannen, hen vertellen wat ze moeten doen en wanneer ze het moeten doen.

Bovendien kiezen steeds meer vrouwen in Amerika voor een later huwelijk of vermijden ze die traditionele instelling helemaal. Sommige vrouwen stellen ook het krijgen van kinderen uit tot latere leeftijden, besluiten om weinig of geen kinderen te krijgen en verwerpen de patriarchale gezinsstructuur.

Ontvolking

Door het lage geboortecijfer in Amerika daalt het resulterende niveau van natuurlijke aanwas (geboorten min sterfgevallen) al tientallen jaren. Het huidige niveau van natuurlijke aanwas voor de Amerikaanse bevolking is ongeveer een kwart van het niveau aan het begin van de eenentwintigste eeuw. Bovendien wordt verwacht dat immigratie de Amerikaanse bevolkingsgroei voor de rest van de 21ste eeuw zal aanjagen.

Zonder internationale migratie zal de huidige Amerikaanse bevolking van 337 miljoen naar verwachting afnemen tot 299 miljoen in 2060.

Volgens veel Amerikaanse bedrijfsleiders en Republikeinse partijfunctionarissen hebben het aanhoudend lage geboortecijfer en de daling van de natuurlijke aanwas een negatieve invloed op de blijvende welvaart van het land. Lage vruchtbaarheidscijfers en bevolkingsdaling worden als catastrofaal beschouwd en vormen een ernstige bedreiging voor de economische groei en nationale kracht van Amerika.

Een laag geboortecijfer zonder hoge immigratieniveaus kan leiden meestal tot ontvolking, wat veel Republikeinen als een demografische ramp beschouwen.

Ondanks hun anti-immigratie retoriek, pogingen om een muur te bouwen langs de zuidelijke grens van het land en expliciete oproepen tot een massale deportatie van alle illegale vreemdelingen, zijn Republikeinen zich ervan bewust dat de bevolking en de beroepsbevolking van Amerika naar verwachting zullen afnemen zonder immigratie. 

Zonder internationale migratie zal de huidige Amerikaanse bevolking van 337 miljoen naar verwachting afnemen tot 299 miljoen in 2060.

Traditionele verplichtingen

In plaats van te vertrouwen op internationale migratie voor de bevolkingsgroei van het land, sporen de Republikeinse Partij en extreemrechts vrouwen in heel Amerika aan om hun traditionele verplichtingen aan hun thuisland na te komen, namelijk door het baren van meerdere kinderen en deze thuis op te voeden.

Door dit te doen verwachten ze dat het vruchtbaarheidscijfer van Amerika terug zal keren naar het vervangingsniveau of misschien zelfs hoger zal liggen, waardoor het land een duurzame economische groei zal kennen en minder immigranten nodig zal hebben.

Om het krijgen van kinderen aan te moedigen, hebben sommige Republikeinse functionarissen een aantal suggesties gedaan, zoals ouders de mogelijkheid geven om namens hun kinderen te stemmen en een hoger belastingtarief voor kinderloze Amerikanen.

Zulke suggesties en vrouwen de schuld geven van Amerika's lage geboortecijfer zullen het vruchtbaarheidscijfer van het land waarschijnlijk niet terugbrengen naar het vervangingsniveau.

Joseph Chamie is adviserend demograaf, voormalig directeur van de afdeling Bevolking van de Verenigde Naties en auteur van talrijke publicaties over bevolkingsvraagstukken.