“‘‘Zo ga je om met klimaatangst’’

Klimaatangst is geen aandoening, het is een gezonde reactie op een reële bedreiging. Inactief blijven leidt tot een gevoel van machteloosheid, terwijl actie ondernemen je weer een gevoel geeft van controle.

Mijn team van sociale psychologen heeft onlangs meer dan 1200 mensen ondervraagd in een onderzoek gericht op klimaatangst en andere motieven voor donaties aan klimaathulp.

We ontdekten dat jongere mensen doorgaans een hoger niveau van klimaatangst rapporteren: mensen jonger dan dertig melden vier keer meer klimaatangst dan mensen boven de vijftig. Die resultaten komen overeen met een eerdere studie. Die concludeerde dat jongere mensen en kinderen in het bijzonder de emotionele last van de klimaatverandering dragen.

Veel jonge mensen ervaren de bedreiging voor onze planeet als een persoonlijk en diepgaand probleem.

Veel jonge mensen ervaren de bedreiging voor onze planeet als een persoonlijk en diepgaand probleem. Ook bleek dat vrouwen vaker klimaatangst ervaren dan mannen, en dan met name jonge vrouwen. En we zagen dat respondenten met hoge niveaus van klimaatangst sneller geneigd waren om geld te schenken bij klimaatrampen.

Hoewel klimaatangst mensen kan motiveren om de effecten van de klimaatverandering te verlichten - wat duidelijk een goede zaak is - is de ervaring van angst vaak bijzonder onaangenaam. Veel mensen die worstelen met klimaatangsten vragen zich af hoe ze die emoties kunnen beheersen.

Traditionele aanpak

Traditionele benaderingen om angst te beheersen leggen de nadruk op lichamelijke beweging, ademhaling en meditatie, afleiding zoeken en tijd doorbrengen in de natuur, therapie en medicatie. Angst wordt daarbij gezien als een pathologie die een behandeling vereist - eerder dan een gezonde emotionele reactie op een reële, wereldwijde bedreiging. Die traditionele behandelingen voor angst kunnen wel de nood van de patiënt verlichten, maar ze doen niets om de klimaatcrisis aan te pakken.

Positieve actie ondernemen is goed om jezelf te verdedigen tegen verlammende angst.

Positieve actie ondernemen daarentegen is goed om jezelf te verdedigen tegen verlammende angst. Dat blijkt uit onderzoek naar de zogenaamde Acceptance and Commitment-therapie (ACT). Hoewel je de klimaatcrisis niet als individu kunt oplossen, kun je je wel aansluiten bij anderen om een krachtige beweging uit te bouwen en je in te zetten voor emotioneel intelligente vormen van verandering.

Dus als je wilt handelen maar niet weet waar je moet beginnen, zijn hier drie manieren om een tastbare positieve impact te maken - en tegelijk je angst te beheersen.

1. Doneer

Je kunt je angst omzetten in actie door mensen te helpen die getroffen zijn door klimaatrampen, bijvoorbeeld door te doneren aan klimaatgerelateerde doelen. Kleine acties hebben een grote impact, zowel voor jezelf als voor de ontvangers van je vrijgevigheid. Er zijn aanwijzingen dat anderen helpen goed is voor je eigen welzijn. Mensen helpen die rechtstreeks worden getroffen door de klimaatverandering, bijvoorbeeld door te doneren aan hulporganisaties, kan dus een positieve invloed hebben op anderen en tegelijkertijd je eigen welzijn verbeteren.

Er zijn aanwijzingen dat anderen helpen goed is voor je eigen welzijn.

Kies een project dat jou aanspreekt en zorg ervoor dat je bijdrage diegenen bereikt die zich in de frontlinie van de klimaatcrisis bevinden. Enkele organisaties die belangrijk werk doen binnen hun eigen gemeenschappen zijn het Braziliaanse bosbehoudproject Iracambi, Griekse initiatieven voor permacultuur bij het Sporos Regeneration Institute of de Schotse organisatie Seawilding, die aan zeewierbehoud doet.

2. Maak milieu en klimaat een prioriteit op je werk

Pleit ook breder voor positieve klimaatactie. Laat je werkgever weten dat jij en je collega’s een sterke MVO-agenda verwachten. MVO staat voor ‘maatschappelijk verantwoord ondernemen’. Het verwijst naar de inzet van een bedrijf om meer te doen dan alleen winst maken, maar ook actief bij te dragen aan ecologische en sociale thema’s en om zaken te doen op een ethische en verantwoordelijke manier die de samenleving ten goede komt.

Winst maken en de belangen van de maatschappij zijn niet altijd goed op elkaar afgestemd. Werknemers die pleiten voor het belang van MVO kunnen hun bedrijf stimuleren om winst niet boven milieu-impact te stellen. Uit ons onderzoek blijkt dat meer dan de helft van de respondenten wil dat hun werkgever de klimaatverandering aanpakt. Dat percentage stijgt zelfs tot 73 procent bij mensen onder de dertig, maar er is nog steeds ruimte voor meer mensen om van werkgevers te eisen dat ze zich bezighouden met klimaatkwesties.

Een vraag van werknemers naar klimaatactie dwingt bedrijven om daadwerkelijk iets te ondernemen, maar het is ook emanciperend voor het personeel.

Een vraag van werknemers naar klimaatactie dwingt bedrijven om daadwerkelijk iets te ondernemen, maar het is ook emanciperend voor het personeel. Onderzoek benadrukt dat werken voor een organisatie met een gedeeld gevoel van zingeving en identiteit een enorme boost kan zijn voor je eigen welzijn.

3. Deel je bezorgdheid en bundel je krachten

Draag je missie uit door met anderen te praten over je zorgen rond klimaat. Je bezorgdheden delen is een krachtig hulpmiddel om ermee om te gaan. Het delen van zorgen kan je helpen anderen te vinden die met dezelfde angsten kampen, wat de druk zal verlichten. Er is troost in gemeenschap, in solidariteit en in de kennis dat je niet alleen bent met je zorgen.

Het delen van zorgen kan je helpen anderen te vinden die met dezelfde angsten kampen, wat de druk zal verlichten.

Dat kan inhouden dat je openhartige gesprekken voert over je angsten met familie en vrienden, of dat je je aansluit bij groepen zoals de Climate Psychology Alliance of de Climate Coalition.

Krachten bundelen met gelijkgestemden is essentieel voor gecoördineerde actie om klimaatkwesties aan te pakken. Dezelfde tastbare stappen die helpen om een veerkrachtigere, onderling verbonden wereld te creëren, kunnen ook troost bieden en helpen om angst te verlichten.

Deze opiniebijdrage is oorspronkelijk verschenen bij IPS-partner The Conversation.