Deceuninck begint van zijn soms decennia oude PVC-raamkaders nieuwe raamprofielen te maken. ‘Iets doen met afval is relatief eenvoudig, de waarde van de grondstof zoveel mogelijk behouden, dat is de uitdaging,’ onderstreept Tom Driessens, manager van de fabriek in Diksmuide.
De Ronde van de Circulaire Economie
MO* maakte een Ronde van de Circulaire Economie. Van de Deceuninckvestigingen in Diksmuide en Gits waar van stokoude PVC-ramen nieuwe PVC-ramen worden gemaakt, over het Gentse autodeelsysteem Dégage! naar de studaxen van de materie aan de KU-Leuven. Van de korte ketens van de Gentse Lousbergmarkt, over Unilin dat afvalhout in vezelplaten omzet tot de Antwerpse kringwinkel die onze gebruikte goederen op allerlei manieren opnieuw tot leven wil wekken.
Deceuninck is momenteel de grootste producent van PVC-raamprofielen van de Benelux en is niet aan zijn proefstuk toe inzake recyclage. ‘Het recycleren van onze producten zit blijkbaar een beetje in onze genen,’ vertelt Tom Driessens.
‘Al in de jaren zestig gingen wij met het materiaal van tweedehands rolluikprofielen de wanden van bushokjes opvullen. In de jaren negentig zamelden wij afval in bij onze klanten om er tuinbanken of paaltjes mee te maken. Later gingen we er ook geluidswanden mee produceren.’
Tom Driessens
© Bart Lasuy
‘Maar sinds 2012 gaan we verder. Puur recycleren is eigenlijk makkelijk: dat is voorkomen dat je stort of verbrandt, door het materiaal te vermalen en er dan iets mee te doen. Een veel grotere uitdaging is om er iets mee te doen dat ongeveer dezelfde kwaliteit heeft als het gerecycleerde product. Het vergde een nieuwe manier van kijken om het gerecycleerde materiaal als een nieuwe grondstof te zien.’
‘Leuven’ kijkt in het hart van de materie om er zuiniger mee om te springen
Driessens maakt zich sterk dat ze bij Deceuninck die bocht hebben gemaakt: ‘We zijn het enige bedrijf waar de PVC-korrels uit gerecycleerde PVC-materialen en die uit primaire grondstof in dezelfde fabriek worden gemaakt.’ Uit de fabriek in Diksmuide vertrekken inderdaad twee stromen PVC-korrels: enerzijds ‘vers’ PVC en anderzijds PVC gemaakt uit zaagresten van klanten van Deceuninck, eigen resten en tenslotte materiaal van al gebruikte ramen. Vorig jaar was de recyclagestroom goed voor 5.000 ton PVC-korrels, maar dit jaar verwacht Driessens al 10.000 ton.
Groeiende Kringwinkel wordt de spin in een netwerk
Momenteel leveren oude PVC-ramen nog maar een vijfde van de grondstoffen voor de recyclage-PVC maar de verwachting is dat dit stelselmatig zal stijgen. ‘We zien het elk jaar stijgen’, benadrukt Driessens. ‘PVC-ramen gaan vijftig jaar mee. Vermits de grote boom van PVC-ramen pas dertig, veertig jaar geleden plaatsvond, verwachten we een sterke groei over vijf jaar als meer en meer oude PVC-ramen worden vervangen.’
© Bart Lasuy
Unilin maakt spaanplaten met het “stadsbos”
De twee stromen PV-korrels blijven gescheiden van elkaar, onder meer omdat de recyclagekorrels een andere kleur hebben. ‘Om bepaalde technische redenen is de kwaliteit van de raamprofielen met gerecycleerd PVC meestal beter dan dat van vers PVC, maar de consument houdt vast aan de witte kleur van het verse PVC,’ vertelt Ludo Debever, de woordvoerder van Deceuninck.
Een markt die de vruchten van het Gentse ommeland verkoopt (online Vanaf vrijdag)
Consumenten verwachten bovendien dat ramen met gerecycleerd materiaal goedkoper zijn dan die met vers PVC. Dat is momenteel evenwel niet het geval. ‘Het vergt nog veel werk om het oude materiaal in te zamelen en te verwerken,’ zegt Driessens. ‘We hebben moeten investeren in machines en bovendien is het proces nog niet erg geautomatiseerd waardoor de loonkosten oplopen. We zullen de komende jaren meer automatiseren, maar dat loont meer naarmate het volume toeneemt.’
De groeispurt van het Gentse autodeelsysteem Dégage! (online vanaf vrijdag)
Toch is Deceuninck ervan overtuigd dat er geen alternatief is voor het opnieuw verwerken van de oude raamprofielen. Driessens: ‘Als je het maar doet als het economisch noodzakelijk is – op het moment dat de prijzen van de basisgrondstoffen stijgen – ben je te laat.’
© Bart Lasuy
Daar komt bij dat Deceuninck liever minder afhankelijk is van de slechts vijf grote grondstoffenleveranciers, allemaal chemiereuzen. Het bedrijf stelde immers vast dat de PVC-prijs sinds 2014 niet meer gedaald is, terwijl de prijs van de basisgrondstof aardolie in dezelfde periode met liefst zestig procent is gedaald. Dat heeft zonder twijfel te maken met de groeiende concentratie in de chemische sector die prijsafspraken in de hand werkt.
© Bart Lasuy
Woordvoerder Debever stelt verder dat de negatieve milieuconnotatie van PVC ertoe heeft geleid dat de sector in zijn geheel sterk heeft ingezet op recyclage. ‘In 2010 werd in heel de EU al 200.000 ton oude PVC-producten, waaronder veel ramen, gerecycleerd. In 2020 zal dat 800.000 ton zijn. Het zal een van de weinige vrijwillige engagementen zijn die het bedrijfsleven ook effectief realiseert.’ Ook het feit dat PVC gemaakt wordt van een fossiele brandstof, noopt de branche tot proactief beleid. Daarom benadrukt het bedrijf graag dat moderne PVC-ramen goed isoleren en zodoende de CO2-emissies die gepaard gaan met de verwarming van woningen, kan verminderen.