Trump brengt Europees Nieuw Rechts in het Witte Huis. Wordt vervolgd in 2017?

Radix Journal van Richard Spencer publiceerde deze bewerkte foto van Donald Trump

‘Goed nieuws!’, riep Erwan Castel. ‘Ze gaan de Oostenrijkse verkiezingen overdoen. Norbert Hofer kan dus nog president worden. Hij is extreemrechts? De enige partijen die je als Europeaan nog de kans geven om patriottisme te uiten, zijn extreemrechts. Helaas.’ Toen hij zijn vreugde uitriep, was de Franse ex-militair Erwan Castel in Oost-Oekraïne.

Link

MO* volgde aanhangers van Nieuw Rechts aan het front in Oost-Oekraïne. Lees het verslag.

Om de pro-Russische rebellen te steunen. Aan het front hadden de Franse Oekraïnestrijders het voortdurend over Alain de Benoist. Deze Franse filosoof is de oprichter van “Nieuw Rechts” in Europa, een conservatieve stroming die zich in de jaren ’70 begon te verzetten tegen de neoliberale conservatieven. Uitloper in België was het Vlaams Blok vanaf 1978.

De zogenaamde teloorgang van de Europese identiteit en tradities, het verzet tegen liberalisme en multiculturalisme, de volledige immigratiestop, het pleidooi voor de Euraziatische alliantie met Rusland, de termen “eenheidsdenken” en “politiek correct”: allemaal concepten gelanceerd of opnieuw opgevist door West-Europese Nieuw-Rechtse auteurs.

Samen met onder andere het extreemrechtse Jobbik uit Hongarije en Aleksander Doegin, een Russische Nieuw-Rechtse ideoloog, nam De Benoist deel aan conferenties van het National Policy Institute. Dat is de denktank van de Amerikaanse nationalist Richard Spencer.

Spencer predikt blanke suprematie en haalde de ideeën van Europees Nieuw Rechts naar de VS. Hij kwam met de term Alternative Right, dat uitgroeide tot een losse beweging van activisten die een kruistocht voeren tegen de multiculturele samenleving en het links-liberale “politiek correcte denken”.

Tot voor kort gebeurde alles min of meer in de marge. Maar dan: enter Donald Trump. Zijn campagneleider Steve Bannon populariseerde de standpunten van Alternative Right op één van de drukst bezochte nieuwssites van de VS: Breitbart. In zijn tussenkomsten op conferenties verwijst Bannon naar auteurs binnen Europees Nieuw Rechts.

Trump, Steve Bannon en extreemrechts in de VS haalden de mosterd bij Europees Nieuw Rechts.

Toen Trump vorig jaar zijn kandidatuur voor president van de Verenigde Staten aankondigde, kreeg hij al snel de steun van Alternative Right. Bannon gaf Geert Wilders (PVV) en Nigel Farage (UKIP) een platform op Breitbart en haalde hen naar de Republikeinse Conventie in de VS om de kandidatuur van Trump te steunen.

Na zijn verkiezing tot president benoemde Trump Bannon tot raadgever in zijn toekomstig kabinet. Bannon zal verantwoordelijk zijn voor communicatie en strategie. Breitbart wordt actief in Europa, om Marine Le Pen (FN) en Geert Wilders aan verkiezingsoverwinningen te helpen. Zo is de cirkel rond: Europees Nieuw Rechts inspireert Amerikaans extreemrechts en via mediamagnaat Bannon komt de stroming het Witte Huis binnen, waarna ze samen met vernieuwde kracht terugkeren naar Europa.

Dat Le Pen en Wilders zullen leren van Bannon is geweten. Wat minder mensen weten, is dat de conservatieve revolutie begon in Europa. Trump, Bannon en extreemrechts in de VS haalden de mosterd bij Europees Nieuw Rechts. Dat heeft dan weer sympathisanten aan het front in Oekraïne en werkt samen met ideologen uit Poetin’s entourage die op de Amerikaanse zwarte lijst staan wegens hun rol in de annexatie van de Krim.

Geert Wilders op het Republikeinse Nationaal Congres in augustus 2016

Nieuw Rechts is een pan-Europese beweging die in 1968, het jaar van de progressieve revolutie in Europa, werd opgericht door Alain de Benoist. Deze Franse filosoof greep terug naar de Conservatieve Revolutie, een beweging in het Duitsland tussen de twee wereldoorlogen. De beweging keerde zich tegen de Verlichting, het liberalisme en het marxisme.

Alternative Right is een losse verzameling van Amerikaanse hardcore neonazi’s, anti-globalisten en jonge rechtse internetactivisten. Het is geen klassieke politieke beweging, waardoor het onduidelijk is hoeveel sympathisanten ze hebben. De overwinning van Donald Trump zou een eerste aanwijzing kunnen zijn van hoe hun ideeën resoneerden bij een deel van de bevolking, ook al is slechts een kleine minderheid aanhanger van de ideologie.

Als deze politieke stroming in de Verenigde Staten een eigen partij zou hebben, zou ze extreemrechts zijn. Donald Trump zou partijleider zijn. Oprichter Richard Spencer koos de naam Alternative Right als verzet tegen mainstream conservatieven van de Republikeinse Partij die volgens hem faalden om multiculturalisme, mondialisering en immigratie in te dammen.

Alternative Right heeft een ideologische onderbouw. Denktanks ontwikkelen concepten die terugkeren in de uithalen van het voetvolk op Twitter.

Alternative Right begon als Spencer’s online platform. Zelf is hij een intellectueel, zijn volgelingen gedragen zich dan weer minder gesofisticeerd op sociale media. Als trolls achtervolgen ze op uiterst agressieve manier linkse en mainstream conservatieve journalisten, politici en opiniemakers. Trump’s communicatiestijl draagt het stempel van Alternative Right-internetactivisten. Ook in België zijn zulke mensen actief op Twitter.

Als zelfverklaarde ridders van de vrije meningsuiting en de strijd tegen het “politiek correcte denken” scheppen ze er een plezier in om progressieven, joden, moslims of andere kwetsbare minderheden te provoceren en online te pesten met de meest schokkende beledigingen.

Activisten van Alternative Right stuurden een joodse journalist bijvoorbeeld bewerkte foto’s van de journalist die naar gaskamers in Auschwitz werd gestuurd. Als hun slachtoffers vervolgens reageren, zetten ze hen weg als zielige huilers. Zo pakten ze mainstream conservatieven van de Republikeinse Partij aan, waardoor sommige Republikeinen een afkeer hebben van Alternative Right en figuren als Steve Bannon.

De beledigingen en vervolgingen zijn laag bij de grond en weinig onderbouwd. Toch komen concepten en ideeën vaak terug. Alternative Right heeft namelijk een ideologische onderbouw die over het hoofd wordt gezien. Denktanks ontwikkelen argumenten en concepten die je dan ziet terugkeren in de agressieve uithalen van het voetvolk op Twitter.

Sinds 2010 begonnen Amerikaans Alternative Right en Europees Nieuw Rechts samen te werken. De verkiezingsoverwinning van Donald Trump is daarvan de culminatie.

De Zweedse uitgeverij Arktos Media vertaalde de boeken van Nieuw-Rechtse auteurs als Alain de Benoist naar het Engels. Zo werden Spencer en andere activisten van Alternative Right in de VS blootgesteld aan Europees Nieuw Rechts.

Vanaf 2009 werd Arktos de belangrijkste uitgever van de boeken van Europees Nieuw Rechts. De uitgeverij speelde een rol in hun wedergeboorte en de verspreiding van hun ideeën in Europa en de Verenigde Staten. ‘De denktank van Nieuw Rechts is misschien wel de enige omgeving die al vijftig jaar lang over deze problemen schrijft’, zei Daniel Friberg, directeur van Arktos in een interview met Jonas Naeyaert, toenmalig woordvoerder van de Vlaamse Volksbeweging.

Sindsdien verschijnen De Benoist’s stukken op Engelstalige websites van Nieuw Rechts, zoals Right On, samen met jonge, rijzende sterren van de Nieuw-Rechtse beweging in Europa en Alternative Right in de VS.

Spencer wil Nieuw Rechts en de Europese identitaire politiek importeren in de VS om de “oorspronkelijke” Europese identiteit terug te brengen.

Richard Spencer introduceerde Nieuw Rechts en de Europese identitaire politiek aan nationalisten in de VS. Hij wilde de “oorspronkelijke” Europese identiteit van de Verenigde Staten terugbrengen en een Amerikaanse versie van het pan-Europese nationalisme bouwen. Zijn nationalistische denktank National Policy Institute produceerde papers over identitaire thema’s zoals de intellectuele verschillen tussen rassen, de link tussen ras en criminaliteit, blanke suprematie, en de Euraziatische alliantie tussen Europa en Rusland.

In september 2011 organiseerde National Policy Institute zijn eerste conferentie Towards a New Nationalism. Op de sprekerslijst: leidende figuren van Europees Nieuw Rechts als Tomislav Sunic en Alain de Benoist.

In oktober 2013 volgde de tweede conferentie: After the Fall. Sunic en De Benoist waren opnieuw van de partij. Twee maanden later veranderde Spencer zijn Alternative Right-website in het nieuwe magazine Radix Journal. Hij schreef dat hij al een tijdje Europees Nieuw-Rechtse auteurs las: ‘Ik was teleurgesteld over de naam “Alternative Right”. Ik wilde boven de links-rechts tegenstelling uitstijgen en de Europese Identitaire Beweging volgen als de grondslag van mijn ideologie.’

‘De heropleving van onze Europese identiteit moet voortleven na het fenomeen Trump, na mijn leven. Alternative Right zal beloftevolle jonge conservatieven aantrekken en hen blootstellen aan een brede intellectuele horizon, van blank nationalisme, Europees Nieuw Rechts en de Conservatieve Revolutie, tot traditionalisme, heidendom, anti-feminisme en rechts anti-kapitalisme.’

De ideologische concepten van Nieuw Rechts werden alomtegenwoordig in het discours van Alternative Right en, later, van Trump.

In oktober 2014 begon, met de steun van Arktos Media, de derde conferentie, deze keer in Boedapest, Hongarije: Identitarian Congress. Onder de deelnemers: de extreemrechtse Hongaarse partij Jobbik en de Russische ideoloog Aleksander Doegin. De Hongaarse regering verbood de conferentie en zette Spencer het land uit.

De conferenties hielpen Spencer een netwerk op te bouwen met Nieuw Rechts in Europa en Rusland. De samenwerking bracht een kruisbestuiving van ideeën voort. De ideologische concepten van Nieuw Rechts werden alomtegenwoordige in het discours van Alternative Right en, later, van Donald Trump.

Nog voor de Nederlandse, Franse en Duitse parlementsverkiezingen van 2017 zijn de Oostenrijkse presidentsverkiezingen van 4 december de eerste graadmeter, na Brexit, van de opmars van de identiteitspolitiek van Nieuw Rechts in Europa.

‘Overal voert de machine het eenheidsdenken in’, schreef De Benoist in 1993 in zijn boek Survivre à la Pensée Unique. ‘In het Westen breidt de machine zijn invloed uit in concentrische cirkels. Alle belangrijkste kranten, televisiekanalen en politieke partijen hebben hetzelfde programma.’

In 2016, na de verkiezingsoverwinning van Donald Trump, schreef hij: ‘Voor de eerste keer won een anti-establishment kandidaat de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Volgens journalisten was dat ondanks zijn excessen, maar het was dankzij de excessen. De kiezers van Trump hebben het gehad met het politiek correcte denken.’

Alternative Right-activisten beschuldigen tegenstanders van “politiek correct denken”. Zo gaan ze het debat uit de weg. Dat was niet de bedoeling van Nieuw Rechts.

Een idee behoort tot het eenheidsdenken of is “politiek correct” als het samenvalt met het maatschappelijk dominante denken: een onzichtbare ideologische dominantie die zich uit in maatschappelijke en politieke keuzes en beleid, die worden voorgesteld als enige mogelijkheid. Als één van de eerste Nieuw-Rechtse auteurs beschreef Alain de Benoist dit concept in 1993 in zijn boek Pensée Unique. Vandaag is het alomtegenwoordig in rechtse en linkse radicale kringen.

Rechtse kringen lanceren de beschuldiging van “politiek correct denken” tegen sociaaldemocratische politiek: de erfenis van de progressieve revolutie van 1968, de liberale waarden, de tolerantie en het multiculturalisme. De laatste jaren ligt ook de neoliberale politiek onder  vuur: het zogenaamde There Is No Alternative van Margaret Thatcher.

Rechtse activisten en opiniemakers op Twitter gebruiken de beschuldiging van “politiek correct” steeds vaker als wapen. Iedereen die kritiek uit op hun visies is “politiek correct”. Dat werkt bevrijdend: mensen die zich vroeger terughoudend opstelden en hun frustraties over de multiculturele samenleving voor zichzelf hielden, voelen nu geen remming meer.

Ze kunnen het concept gebruiken om openlijk de liberale rechtsstaat en de fundamentele mensenrechten ter discussie te stellen als onderdeel van het politiek correcte denken. “Politiek correct” is zo een scheldwoord en een label dat ze op hun linkse en liberale tegenstanders kunnen plakken zonder het debat nog aan te moeten gaan, en zonder gehinderd te worden door de waarheid. Zelfs leugens kunnen ze op deze manier als waarheid verspreiden.

Alternative Right in de VS en extreemrechts in Europa hebben Alain de Benoist’s oorspronkelijke bedoeling omgedraaid. Hij wilde het debat juist aanwakkeren over denkbeelden en onzichtbare ideologieën die we als vanzelfsprekend waren gaan beschouwen.

Velen zijn “links” en “rechts” beu. Ze willen onbekommerd ideeën opvissen uit alle stromingen. Populisten maken dus een amalgaam van wat populair is. Nieuw Rechts noemt dat “metapolitiek”.

Een tweede concept van Nieuw Rechts dat tot vandaag doorwerkt, is wat Alain de Benoist metapolitiek noemde: ‘De waarde van een idee wordt niet bepaald door het label. Ideeën hebben geen vaste partijpolitieke verblijfplaats.’

Populistische partijen hebben dat goed begrepen. Ze maken een amalgaam van wat populair is, of het nu links of rechts is. Vele mensen zijn de verlammende werking van de labels “links” en “rechts” beu en willen onbekommerd ideeën kunnen opvissen uit alle politieke stromingen.

‘Radicaal linkse bewegingen als Podemos en Syriza én sommige fascisten maken juiste analyses’, zei Castel. ‘Moeten we het kind met het badwater weggooien? Ik verwijs zowel naar Marine Le Pen als naar de Belgische journalist Michel Collon, sympathisant van de Parti du Travail de Belgique.’ Gevolg is dat een beleid linkse economische standpunten kan combineren met rechtse sociale standpunten. Zoals PiS in Polen, Trump in de VS, en FN in Frankrijk.

De Benoist is één van de grondleggers van de identitaire stroming, maar hij is geen volksnationalist zoals de Amerikaanse activisten van Alternative Right die hij uiteindelijk zou beïnvloeden. Hij is een “volkspluralist”, een tegenstander van racisme en blanke superioriteit. Vanuit zijn overtuiging dat geen cultuur superieur is aan een andere, en zijn geloof in de eigenheid van elke cultuur, verdedigt hij het recht van Europeanen om hun identiteit te beschermen tegen de uitvlakkende effecten van immigratie, multiculturalisme, mondialisering, consumentisme en kapitalisme.

Zijn visie is een multipolaire wereld van relatief etnisch zuivere landen en continenten die zich als gelijken kunnen ontwikkelen, eerder dan de gemengde continenten die het resultaat zijn van de uitbuiting van een arm Zuiden door een rijk Noorden en van de migratie die daarvan het gevolg is. Alleen door scheiding kunnen de wereldculturen volgens hem beschermd worden. Vanuit dat standpunt verdedigde hij het recht van immigranten om hun eigen cultuur te behouden in Europa, in plaats van geassimileerd te worden.

Nieuw Rechts verdedigt het recht van Europeanen om hun identiteit te beschermen tegen multiculturalisme, mondialisering, kapitalisme.

Richard Spencer wil die ideeën toepassen op de Amerikaanse samenleving en komt uit bij apartheid. Op de conferentie van National Policy Institute in 2013, waar Alain de Benoist was, zei hij: ‘Om een blank thuisland te bouwen, kunnen we vreedzame etnische zuivering toepassen. In de verbeelding gaat zuivering gepaard met massamoord, maar dat hoeft niet zo te zijn. In 1919 gebeurde een etnische herverdeling in Europa, vreedzaam.’

Trump’s extreme voorstellen om moslims uit de VS te bannen en Mexicanen te deporteren omdat ze verkrachters zouden zijn, resoneerden bij activisten van Alternative Right, die de blanke etnisch zuivere dageraad zagen gloren.

Spencer schrijft: ‘Het Trump-fenomeen komt voort uit wat we De Grote Uitwissing kunnen noemen: voormalig blanke landen werden getransformeerd, vernederd, binnengevallen en verkracht. Dat zou de belangrijkste historische ontwikkeling van de afgelopen 500 jaar kunnen zijn. Make America Great Again heeft mensen bewust gemaakt van De Grote Uitwissing en de Amerikaanse Neergang. Trump is de terugkeer van de Grote Politiek, van de strijd tussen rassen en beschavingen.’

Dat is het extreme uiteinde van de ideeën van Alain de Benoist. Volgens Alternative Right vormen blanken een aparte sociale groep die onderdrukt wordt door een links-liberale elite die multiculturalisme opdringt als het politiek correcte denken terwijl het vijandig is tegenover de oorspronkelijk Europese bevolkingen. Ze willen de vroegere dominantie van blanken herstellen. Dat noemden ze de Amerikaanse Renaissance. De Benoist schreef onlangs Manifesto for a European Renaissance.

De Europese identiteit bestaat volgens Alain de Benoist uit eigen tradities, waarden en normen die hij achter de goden en de helden van het heidendom zocht. Als vijand identificeerde hij kapitalisme, de multiculturele samenleving en de emancipatie door individuele vrijheid van expressie en mensenrechten als ideologie.

Volgens de identitairen van Nieuw Rechts is de seksuele revolutie van 1968 te ver gegaan. Mensen voelen zich verloren en ontworteld uit hun traditionele familiewaarden. Ze zoeken opnieuw houvast. Ze vinden het spijtig dat de patriarchale samenleving en het traditionele rollenpatroon sinds de jaren ’60 in een negatief daglicht kwamen te staan.

Ze zijn er trots op dat ze die traditionele waarden terug brengen en pikken het niet langer dat linkse en liberale progressieven hen in publieke debatten als achterlijk wegzetten.

De Franse Oekraïnestrijders vertelden één voor één dat ze die traditionele waarden in de Russische wereld nog wel vonden. ‘Hier zien vrouwen er tenminste nog uit als vrouwen. En ik voel me meer thuis in een wereld waar gemeenschapswaarden nog belangrijk zijn, dan in het hyperindividualistische en materialistische Westen’, zei Erwan Castel.

Steve Bannon bouwde Breitbart News op tot de stem van de conservatieve beweging die ijvert tegen abortus en voor het traditionele huwelijk. Hij zou het eens zijn met Jaroslaw Kaczinsky, voorzitter van de Poolse nationalistische regeringspartij Recht en Rechtvaardigheid. Kaczinsky noemt feminisme en seksuele vrijheid schimpend “genderisme”. Zijn regering wilde de harde abortuswetten nog strenger maken, maar stuitte op groot verzet.

De IS-aanslagen van 22 maart waren voor de Génération Identitaire, een Franse jeugdbeweging van extreemrechtse jongeren geïnspireerd door Nieuw Rechts, de kans om uit de marge in de mainstream te komen.

‘Ik geloof niet in politiek correcte ideeën over de gelijkheid tussen rassen en seksen’, zei Richard Spencer. ‘Er is in het Westen een hyperfeminisme ontstaan. Al die liberale ideeën werken samen voor dominantie.’

Individuele mensenrechten als internationale ideologie zijn volgens De Benoist deel van het eenheidsdenken. Een seculiere religie die los van culturele eigenheid wereldwijd wordt opgedrongen om de westerse politieke en economische dominantie te vestigen. ‘In Oekraïne steunden Europa en de VS een opstand tegen een corrupte president, niet om het volk vrijheid te gunnen, maar om het binnen te halen in de eigen invloedssfeer’, zei Erwan Castel.

De Benoist is niet tegen mensenrechten, maar volgens hem mogen mensenrechten geen nieuw dictaat worden boven elk debat verheven, wel een resultaat van een onderhandelings- en inpassingsproces in lokale contexten. Die nuance is lost in translation als autoritaire bewegingen deze filosofie gebruiken om mensenrechten zelf af te voeren.

Een tweede vijand: kapitalisme en materialisme. De overweldigende drang van de populaire cultuur die culturele eigenheid wegvaagt. Steve Bannon kant zich niet alleen tegen het vriendjeskapitalisme dat een kleine groep mensen rijk maakt, maar ook tegen het neoliberale kapitalisme dat van mensen objecten maakt.

De derde vijand is de islam, zo’n krachtige vijand dat sommige Nieuw-Rechtse conservatieven zelfs progressief werden om zich tegen de conservatieve moslims af te zetten. Ze omarmden de gehate links-liberale waarden van “hyperfeminisme”, seksuele vrijheid en het homohuwelijk.

Alain de Benoist is wel consequent: ‘Moslims koesteren tot vandaag de traditionele waarden die wij vroeger hoog hielden. Maar ik beschouw mezelf als erfgenaam van een Europese cultuur die ouder is dan het monotheïsme. Waar mijn islamitische, christelijke of joodse landgenoten vandaan komen, interesseert me niet. Wel wat ze denken. En dan vinden we ongetwijfeld gemeenschappelijke wortels. We kunnen een gemeenschappelijk project uitbouwen, op voorwaarde dat we een nieuwe bladzijde in de geschiedenis schrijven.’

De IS-aanslagen van 22 maart in Brussel waren voor de Génération Identitaire, een Franse jeugdbeweging van extreemrechtse jongeren geïnspireerd door Nieuw Rechts, de kans om uit de marge in de mainstream te komen. ‘Zij moeten ook hun verdriet kunnen uiten’, was de reactie. Toen zij een paar weken later een mars door Molenbeek aankondigden, dreigde een escalatie.

Alain de Benoist noemde hen “de nuttige idioten van de radicale islam”: ‘De aanslagen van IS waren juist bedoeld om islamofobie aan te wakkeren, zodat nog meer moslimjongeren zouden radicaliseren. Islamistische terroristen aanbidden islamofoben. Ze hopen dat islamofoben grote overwinningen boeken.’

Richard Spencer wil de identitaire politiek en het traditionalisme van Nieuw Rechts naar de VS halen, ook al zijn de VS een in essentie anti-traditionalistisch land omdat er niet één traditie is. Wel een dominante traditie, namelijk wat Spencer de blanke, Europese traditie noemt.

Maar de eigenheid van de VS is net immigratie, een resultaat van alle tradities samen. Het is een immigratie-natie. De Russische Nieuw-Rechtse ideoloog Aleksander Doegin noemt de VS daarom “tegen-natuurlijk” en wil dat Europa en Rusland zich verenigen in een Euraziatische alliantie tegen de VS. ‘De VS hebben geen sacrale tradities en culturele bodem, en proberen hun anti-etnisch, anti-traditioneel model aan anderen op te dringen’, schrijft hij.

‘Poetin komt op voor tradities. Zijn adviseur steunt de traditionalistische beweging en filosofen van het Italiaanse fascisme. We moeten opnieuw aansluiten bij de tradities van het Judeo-Christelijke Westen.’ Steve Bannon

Donald Trump’s adviseur Steve Bannon verwees positief naar Aleksander Doegin: ‘Poetin is een kleptocraat, maar tenminste neemt hij het op voor tradities en nationalisme. Hij heeft een adviseur die de traditionalistische beweging en filosofen van het Italiaanse fascisme steunt. Daarmee ondersteunt hij zijn pleidooi voor Eurazië, een politieke alliantie tussen Europa en Rusland gebaseerd op de traditonele waarden. Veel traditionalisten zijn aangetrokken tot dat idee.’

Doegin was tijdens de jaren ’90 vijf jaar lid van een nazi-achtige partij in Rusland en werd in de jaren 2000 voorzitter van de geopolitieke afdeling van de Russische parlementaire adviesraad over Nationale Veiligheid.

De Franse Oekraïnestrijder Erwan Castel zei hetzelfde: ‘Poetin kneedt een trotse Russische identiteit uit de erfenis van het imperiale Rusland én de Sovjetunie. Dat is een sterke, zeldzaam intelligente leider die zijn volk begrijpt.’

Steve Bannon wil opnieuw aansluiten bij de zogenaamde tradities van het Judeo-Christelijke Westen: ‘Het secularisme heeft het Judeo-Christelijke Westen verzwakt en nu hebben we geen identiteit meer om te verdedigen tegen nieuwe vijanden. Als je dat zegt in elitaire politieke kringen bekijken ze je raar, maar we zouden beter eens een kijkje nemen bij Poetin’s traditionalisme.’ Het uiterste van deze gedachte was de Noorse activist Anders Breivik, die in naam van het Judeo-Christelijke Westen een aanslag pleegde tegen “politiek correcte activisten” van links.

Matteo Salvini (Lega Nord) in gesprek met Aleksander Doegin, ideoloog van Nieuw Rechts in Rusland

‘Aan deze frontlijn in Oost-Oekraïne vecht ik tegen de Amerikaanse bezetting van Europa in de gedaante van de NAVO’, zei Erwan Castel. ‘Europa moet het lot in eigen handen nemen. Hier woedt een oorlog voor een onafhankelijk Europa, en dus een onafhankelijk Frankrijk.’

Castel verwees ook naar de Belg Robert Steuckers, een Nieuw-Rechtse denker die lid was van het Vlaams Blok en heil ziet in een Euro-Russische, of Euraziatische alliantie, tegen de VS. Steuckers schreef voor de denktank van Nieuw Rechts. Zo vinden ook de inspanningen van een extreemrechtse Belg hun weg naar het Witte Huis.

Steuckers had al sinds de jaren ‘90 contacten met Aleksander Doegin, de Russische ideoloog die het Eurazisme uitwerkte als ideologie, als tegengewicht tegen Amerikaanse dominantie. Foreign Policy noemde Doegin, met enige zin voor overdrijving, het brein van Poetin.

Net na de val van de Sovjetunie ontwikkelde Europees Nieuw Rechts contacten met Russische intellectuelen als Doegin die in de val van de Sovjetunie een plan van de westerse “nieuwe wereldorde” zagen. In diezelfde periode startte Robert Steuckers de Belgische afdeling van Nieuw-Rechts. Op dat moment was hij al lid van het Vlaams Blok en zijn Franstalige tegenhanger. Tot vandaag verschijnen uiterst rechtse intellectuelen, politici en activisten regelmatig op Russische en zelfs Syrische televisiezenders.

Om Eurazië te realiseren, moet Rusland de invloed van de VS uit Europa verdrijven. Dat kan als de liberale orde valt. Geen wonder dat Doegin blij was met de overwinning van Trump.

Doegin ziet de VS als baken van het liberalisme. Om Eurazië te realiseren, moet Rusland de invloed van de VS uit Europa verdrijven. Dat kan als de liberale orde valt, als er een conservative revolution plaatsvindt. Geen wonder dat Doegin in de zevende hemel was met de overwinning van Donald Trump.

En geen wonder dat Marion Maréchal-Le Pen van het FN op dit moment in Moskou is. Een Russisch parlementslid, zelf geen al te belangrijk politiek figuur in Rusland, zal Le Pen rondleiden in de door Rusland illegaal geannexeerde Krim van Oekraïne. Ze zei dat ze werkt aan een “gezamenlijk project dat de vriendschap tussen Rusland en Frankrijk symboliseert”.

Bedoelt ze de Franse erkenning van de annexatie van de Krim als Marine Le Pen president van Frankrijk wordt? Matteo Salvini, leider van de Italiaanse Lega Nord, had dan weer een onderhoud met Doegin op Tsargrad TV, de televisiezender van de Russische nationalist Konstantin Malofeev.

Richard Spencer’s Radix Journal vertaalde de boeken van Doegin in het Engels en gaf ze uit in de VS. De Amerikaanse identitairen willen als Amerikanen ook bij de Euraziatische club, met zijn superieur geachte Europese identiteit. Daarom hebben zij het concept omgebogen tot een alliantie van het blanke ras van de VS, over Europa tot Rusland.

‘De 20ste eeuw was de eeuw van de broederstrijd’, schreef Spencer. ‘Trump en Poetin zullen de twee grote machtsblokken van het blanke ras, Noord-Amerika en Rusland, eindelijk naar een verstandhouding leiden, naar een annulering van de 20ste eeuw. Een teken van hoop dat Europeanen eindelijk kunnen ophouden met elkaar te bestrijden.’ Waarbij hij zichzelf als Europeaan bestempelt.

Dit gebeurde allemaal min of meer in de marge, maar hoe kwamen al deze ideeën in de Amerikaanse mainstream terecht? Eén woord: Breitbart, een snelle nieuwssite gericht op sensatie en clicks. Na het overlijden van oprichter Andrew Breitbart, een bekende Amerikaanse conservatieve activist en journalist, werd Steve Bannon CEO van Breitbart.

Onder Bannon werd Breitbart een platform voor de ideologische concepten van Alternative Right en Europees Nieuw Rechts. Tot dan toe waren zij altijd in de marge gebleven, nu kregen zij een populair mediaplatform met een groter online bereik dan Fox News. Alsof de Pegida plots de enige inspiratie zou vormen voor HLN.be.

‘Wij zijn het platform voor Alternative Right’, zei Steve Bannon zelf aan de Amerikaanse journaliste Sarah Posner op de Republican National Convention in juli. Richard Spencer zei dan weer over Bannon’s Breitbart: ‘Alternative Right heeft Breitbart beïnvloed en Breitbart heeft onze ideeën en schrijvers bij een breed publiek gebracht.’

Bannon gaf Alternative Right en Nieuw Rechts het platform van een medium met een groter online bereik dan Fox News. Alsof Pegida plots de enige inspiratie zou vormen voor HLN.be.

Er was zeker een publiek voor. De meervoudige crises sinds 2008 – de financiële crisis, de terreuraanslagen van IS en de vluchtelingen – boden kansen om de concepten op de actualiteit toe te passen en te verweven in de verhaallijnen en artikelen die Breitbart brengt. Als een trouwe afnemer van IS-propaganda publiceerde Breitbart bijvoorbeeld graag de gruwelvideo’s van IS.

Steve Bannon was investeringsbankier bij Goldman Sachs. In de jaren ’90 investeerde hij in mediabedrijven. Later werd hij filmproducent in Hollywood. Hij produceerde documentaires over Ronald Reagan en Sarah Palin tijdens de opmars van de Tea Party, een ultraconservatieve en libertaire beweging tijdens het presidentschap van Barack Obama om de Republikeinse Partij onder druk te zetten geen akkoord te sluiten over de Affordable Care Act, of “Obamacare”.

Breitbart’s piraten werden de megafoons van de Tea Party en hun agressieve aanvallen op mainstream conservatieven van de Republikeinse Partij. Zo speelden ze een grote rol in het einde van bipartisanship en in de Republikeinse strategie om alles te blokkeren wat van de Democraten kwam.

Vergelijking tussen Obama en fascisme tijdens een protest van de Tea Party

(CC BY 2.0)​

Hoe kwamen deze ideeën in het Witte Huis terecht? Na het ontslag van Paul Manafort als CEO van de presidentscampagne van Donald Trump, nam Steve Bannon de fakkel over op 17 augustus 2016. Niet onlogisch: op DonaldJTrump.com, de website van Trump’s campagne, was Breitbart toen al de meest geciteerde nieuwsbron.

Bannon was de juiste man op het juiste moment. Raadgevers van Donald Trump die het Republikeinse establishment wilden ondermijnen, wisten dat hij de afgelopen jaren een grote deskundigheid had opgebouwd om anti-establishment communicatie te ontwikkelen en de “politieke correctheid” van Democraten en traditionele Republikeinen te ontmaskeren. En om tegelijkertijd linkse anti-establishment bewegingen als Occupy Wall Street en de campagne van Bernie Sanders te ondermijnen.

Bannon had namelijk in 2012 de sensationele documentaire Occupy Unmasked geproduceerd, waarin hij de geloofwaardigheid van de hele beweging probeerde te ondermijnen door in te zoomen op de extremistische en gewelddadige elementen binnen de beweging. Een klassieke, maar effectieve methode van aanvalspropaganda.

Occupy Wall Street was de populaire beweging achter Sanders, de Tea Party de beweging achter Trump. En door in te spelen op het gevoel dat Occupy de morele orde deed instorten en law and order bedreigden, wilde Bannon de revolutie van de Tea Party, Alternative Right en Trump onderscheiden van die van Occupy Wall Street en Sanders.

‘De identiteitsbeweging in Europa gaat niet over ras, maar over identiteit. Ze draagt racisten als bagage mee, maar racisme zal er wel uitgefilterd worden.’ Steve Bannon

Maar het machtigste wapen in handen van Bannon was de strategie om de geloofwaardigheid van Hillary Clinton te ondermijnen. Bannon had als bestuurslid van de Government Accountability Institute, een organisatie die aan harde onderzoeksjournalistiek doet en vriendjeskapitalisme, misbruik van belastinggeld en andere overheidscorruptie onderzoekt, meegewerkt aan het boek Clinton Cash van Peter Schweitzer.

Clinton Cash had corruptieschandalen bij de Clinton Foundation blootgelegd. Bannon had meegewerkt aan strategieën om het boek te vertalen van droog onderzoek naar levendig politiek drama en soundbites die meteen viraal kunnen gaan. Alles wat Trump daarover bracht tijdens zijn campagne kwam van Bannon.

Bannon gebruikte het populistische Breitbart om de eigen kerk aan te vuren en het feitelijke Government Accountability Institute om het bredere publiek van de liberale media te injecteren met woede tegen Clinton. Beide waren even onmisbaar.

Schweitzer is zelf geen politiek partijdige journalist. Hij schreef een soortgelijk boek over corruptie bij Jeb Bush. Na de overwinning van Donald Trump zei hij op CNN dat hetzelfde vriendjeskapitalisme nu bij Trump kan beginnen. Trump is zelf een steenrijk zakenman die nu via bevoorrechte contacten met overheden in de hele wereld contracten kan binnenslepen voor zijn bedrijf. Hetzelfde boek dat Clinton het presidentschap kostte en Trump het presidentschap bezorgde, kan nu geschreven worden over Trump zelf.

Maar aan zo’n boek zal Bannon zeker niet meewerken. De onzichtbare spin doctor achter Trump trad op 13 november namelijk uit de anonimiteit: Trump benoemde hem tot Counselor to the President.

De vraag die op ieders lippen brandt: Zal een racist in het oor van de president fluisteren? Of Bannon nu zelf aanhanger is van extreemrechtse en racistische ideeën of niet, is niet relevant. Het feit dat hij deze ideeën via zijn media en campagne voor Trump in de mainstream en in het Witte Huis heeft gebracht, wel.

Zelf zei hij er het volgende over, een inkijk in hoe Bannon geleerd heeft van de identitaire stroming van Europees Nieuw Rechts: ‘Kijk naar de identiteitsbewegingen in Europa. Zij gaan niet over ras, maar over identiteit, over de verschillende aspecten die samen bijvoorbeeld de Poolse identiteit vormen, of de Duitse. Deze beweging draagt racisten als een bagage met zich mee, maar na verloop van tijd zal de beweging veranderen in een centrumrechtse populistische beweging en zal het racisme er uitgefilterd worden.’

‘Wij zien Trump als een soort Romeinse keizer. Trumpiaans populisme is de overwinning van de identitaire politiek, het groeiende bewustzijn van blanke Amerikanen.’ Richard Spencer

Ofwel blijft het vanaf nu in de mainstream en volgen er racistische moorden, zoals Dylann Roof die in 2015 zwarte kerkgangers doodschoot in Charleston. Na de moorden nam de New York Times contact op met Richard Spencer. In een manifest dat Roof had geschreven, stonden ideeën van conferenties waarvan hij organisator was.

‘Niemand heeft het over de misdaden van zwarten tegen blanken’, zei Spencer wantrouwig, omdat hij net zoals het Duitse Pegida de mainstream media “leugenpers” noemt. ‘#BlackLivesMatter is in zijn ogen een politiek correct wapen om blank Amerika te onderdrukken. Trump is het verdedigingswapen.’

Denktanks ontwikkelen rationele concepten. Mediaplatforms populariseren ze. Campagneleiders en spin doctors vertalen ze in politieke standpunten en een communicatiestijl. Kiezers laten ze sneller dan ooit rondgaan op sociale media.

Trump’s campagneboodschap tegen mondiale vrijhandel en zijn schaamteloze don’t give a shit zeg-alles aanpak over terrorisme, misdaden door migranten, law and order, droegen onmiskenbaar het stempel van Bannon, Alternative Right en de identitaire stroming binnen Nieuw Rechts. Hillary Clinton noemde Alternative Right “de betreurenswaardigen”, en begreep niet dat door de seksistische en racistische uitspraken van Trump als een schandaal te verspreiden, ze juist in de kaart speelde van Alternative Right en Trump’s imago van bulldozer.

Spencer kon zijn geluk niet de baas. ‘Op Trump projecteren wij onze hoop’, schreef hij. ‘We photoshoppen Trump als een Romeinse keizer, als een veroveraar. Wij zijn nu de voorhoede. Alternatieve Right is verweven met Trumpiaans populisme, want zoals iedereen weet was zijn overwinning de overwinning van de identitaire politiek. Je kan het fenomeen Trump alleen begrijpen als een expressie van het groeiende bewustzijn van blanke Amerikanen dat ze onderdrukt worden en dat hun invloed, macht en veiligheid afnemen.’

Radix Journal van Richard Spencer publiceerde deze bewerkte foto van Donald Trump

De cirkel is rond: van Nieuw Rechts, via Alternative Right, over Steve Bannon, naar Donald Trump, die zijn natuurlijke bondgenoten in Europa zal helpen bij de verkiezingen in 2017. Dat zijn niet de establishment-politici die op dit moment aan de macht zijn, maar nationalistische populisten als Geert Wilders en Marine Le Pen. Nieuw Rechts komt thuis, na een omweg langs de VS. De natuurlijke contactpunten van de president van de Verenigde Staten in de Europese Unie zijn de politici zijn die de EU willen afbreken.

Tot voor kort was het enkel Breitbart dat samenwerkte met partijen als UKIP, FN en PVV. Nu heeft Trump de macht van het Witte Huis om hen te versterken. En hij liet er geen gras over groeien. Nog voor de Britse premier Theresa May op officieel staatsbezoek kon gaan, was UKIP-leider en Brexit-architect Nigel Farage al bij president-elect Trump in de Trump Tower, met zijn team van adviseurs.

FARAGE

May leek een irrelevante leider, net zoals toen de Duitse Bondskanselier Angela Merkel een paar dagen geleden de uittredende Amerikaanse president Barack Obama ontving in Berlijn: beide leiders leken wel de leiders van een vervlogen tijdperk.

Farage had op 24 augustus al gesproken op één van Trump’s rallies in Mississippi. Hij sprak er over Brexit als voorbeeld voor Trump. Steve Bannon had hem rondgeleid op CPAC, de mainstream conservatieve politieke conferentie.

Omdat Bannon de Brexit-campagne een “business opportunity” vond, had Breitbart een afdeling in Londen geopend. Het soort xenofobe populisme dat tijdens de Brexit-campagne hoogtij vierde, was een vruchtbare omgeving voor Breitbart. Bannon duidde Raheem Kassam, een jonge, Britse conservatieve activist van Indiase origine aan om de nieuwssite te leiden. De gok loonde: op 23 juni, de dag van het Brexit-referendum, werd de nieuwssite het drukst bezocht tot dan toe.

Breitbart Londen-hoofdredacteur Kassam ging aan de slag als adviseur van Farage en Farage schrijft zelf al geruime tijd voor Breitbart. Zo nauw verweven waren de zakelijke en politieke belangen van Breitbart Londen. Kassam was als adviseur bij Farage’s bezoek aan Trump, daags na de Amerikaanse presidentsverkiezingen.

Nigel Farage (UKIP) en Donald Trump deelden deze foto een paar dagen na Trump’s verkiezingsoverwinning

WILDERS EN DE WINTER

Na de overwinning van Trump kwam ook de Nederlandse PVV-leider Geert Wilders superlatieven te kort om zijn vreugde te uiten. ‘We will make the Netherlands great again’ en ‘Ik zal Nederland teruggeven aan de Nederlanders, want Nederland is ons land’, klonk het op Twitter, met echo’s van Trump en de radicale identitaire stroming binnen Nieuw Rechts.

Geert Wilders surft op de Brexit- en Trumpgolf en noemde het in één van zijn stukken voor Breitbart de “patriottische lente”. De Belgische Trump-aanhangers van Vlaams Belang pikten de term ondertussen ook op.

Niet onlogisch: Vlaams Belang-parlementslid Filip De Winter woonde in mei al de conferentie Islamization of Europe van American Renaissance bij, een extreme blanke nationalistische organisatie in de VS. En vorige week bezocht hij de Griekse neonazi-partij Gouden Dageraad. ‘Als het gaat over toegang weigeren aan islamitische immigranten staan wij aan de kant van Trump en Trump aan onze kant’, zei hij in een toespraak.

De Winter is blij met Trump’s aanstelling van Jeff Sessions, hardline aanhanger van de identitaire politiek, als minister van Justitie.

De Winter liet zich ook al positief uit over de aanstelling van Jeff Sessions, een hardline aanhanger van de identitaire politiek, als minister van Justitie in de regering van Trump. Sessions was de eerste senator die Trump steunde in zijn voorstel van een immigratiestop voor moslims.

Geert Wilders bezocht de Republikeinse Conventie in augustus en was er één van de sprekers op Gays for Trump, het avondfeestje van Milo Yiannopoulos, één van Breitbart’s meest extremistische redacteurs die zichzelf als homoseksueel uitte. De speeches van Wilders en Yiannopoulos bulkten van de anti-islam retoriek.

Van alle Europese nationalistische populisten staat de retoriek van Wilders en De Winter het dichtst bij Trump. De islam bij wet verbieden, het doet denken aan de ongehoorde en onrealistische voorstellen van Trump om alle moslims te bannen of een “moslimregister” aan te leggen.

Zulke voorstellen zijn zo extreem dat ze alleen maar kunnen doen terugdenken aan de jaren ’30. De reactie van de nationalistische populisten is, in de lijn van de verwachtingen, dat de “linkse politiek correcte kerk” het debat uit de weg gaat en de problemen niet durft benoemen.

Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken noemt Alain de Benoist de “Godfather” van Nieuw Rechts

© Facebook Tom Van Grieken (http://bit.ly/2fwBPrU)​

LE PEN

Steve Bannon zal als raadgever van president Trump nauwgezet de Nederlandse en Franse parlementsverkiezingen volgen. Hij noemde Marion Maréchal-Le Pen (FN) de rijzende ster van de Franse politiek.

Sinds begin 2015 publiceerde Breitbart 75 artikelen over de Le Pens. Breitbart wil ook een afdeling in Frankrijk en Duitsland openen. ‘We willen de verkiezingen verslaan, ze zullen historisch worden’, zei Bannon zelf. ‘Het doel is om een nieuw Europees publiek aan te trekken en tegelijk de interesse van de Amerikanen aan te wakkeren voor de verkiezingen in Europa.’

In al haar jeugdig enthousiasme tweette Marion Le Pen dat ze “het aanbod van Bannon om samen te werken” aanvaardde.

Breitbart wil PVV, FN en AfD helpen om verkozen te raken in 2017. Het gaat Breitbart uiteraard ook om de centen: het anti-vluchtelingengevoel en anti-islamsentiment zijn de business opportunity. Na 2015, het jaar van angst, verkoopt angst beter dan ooit.

Russisch parlementslid Natalia Poklonskaya en Marion Maréchal-Le Pen in het parlement in Moskou

© Natalia Poklonskaya

PETRY

Een paar uur nadat de verkiezingsuitslagen in de VS bekend waren geworden, circuleerden op twitterkanalen van leden van Alternative Für Deutschland (AfD) al Make Germany Great Again.

De Duitse stad Dresden is de bakermat van de anti-islam beweging Pegida, van wie de retoriek aansluit bij de extreemste versie van Nieuw Rechtse identitaire concepten, en die ten grondslag ligt aan de oprichting van Alternative Für Deutschland van Frauke Petry.

Steve Bannon houdt ook hen in het oog. ‘Er is een nieuwe Tea Party in Duitsland’, zei hij. ‘Het thema is overal hetzelfde: middenklasse en arbeidersklasse werken zich krom en zien corrupten die zichzelf conservatief noemen maar kapitalisme omarmen.’ En moslims die hun jobs afpakken en hun vrouwen verkrachten, vergat hij nog toe te voegen. Duitsland is namelijk ook het land van de “politiek correcte multicul” van Angela Merkel’s vluchtelingenbeleid – Wir Schaffen Das – en van de gebeurtenissen in Keulen op oudejaarsnacht van 2015.

ORBAN

Speeches van Steve Bannon en de Hongaarse premier Viktor Orban vertonen opvallend veel gelijkenissen. Net zoals Bart De Wever (N-VA) in zijn reactie op de aanslagen in Frankrijk en Tunesië verwees naar heldhaftige veldslagen tussen het “beschaafde” Rome en de “barbaren” van Carthago schuwen Bannon en Orban de apocalyptische taal over de islam niet.

‘We staan aan het begin van een uiterst brutale en bloedige wereldwijde oorlog tegen het islamitisch fascisme’, zei Steve Bannon. ‘Als we de rangen niet sluiten en geen militant christelijk activisme vormgeven, zal alles wat we de afgelopen 2500 jaar hebben nagelaten, uitgeroeid worden. We moeten vechten voor onze overtuigingen en ze verdedigen tegen de nieuwe barbarij.’

In zijn speech van 15 maart 2016, een week voor de IS-aanslagen in Brussel, bereidde de Hongaarse premier Viktor Orban de bevolking voor op WOIII: ‘Vandaag is Europa zwak, als een bloem die wordt opgegeten door een worm. De toekomst van Europa staat op het spel. Deze keer staan we voor een ander soort oorlog: massa-immigratie die onze oevers erodeert.’

De aanval op het politiek correcte denken mocht niet ontbreken, om de woede van de mensen aan te wakkeren, de elite te beschuldigen van verdoezeling van de waarheid en zichzelf te presenteren als eerlijk leider: ‘Vandaag mag je deze dingen in Europa niet zeggen. Het is verboden te zeggen dat immigratie misdaad en terreur naar Europa brengt, dat tientallen miljoenen uit andere beschavingen onze manier van leven en onze christelijke tradities bedreigen, dat immigrantengetto’s in Europese grootsteden de eeuwenoude samenlevingsstructuren ontwrichten.’

‘Het is verboden te zeggen dat dit deel is van een geplande operatie. Brussel wil vreemdelingen onder ons planten om het religieuze, culturele en etnische landschap te hertekenen. Maar de volkeren van Europa worden langzaam wakker en zullen zich organiseren.’

De speeches dragen het stempel van Nieuw-Rechtse identitaire concepten, ook in Hongarije. De extreem agressieve anti-migrantencampagne voor het referendum van 2 oktober 2016 in Hongarije had dezelfde grensoverschrijdende alle-remmen-los-aanpak als Trump en Wilders: als we de links-liberalen laten doen, gaat Europa zijn ondergang tegemoet.

Willen we sektarisme voor Europa en de VS? Of willen we burgers zijn, met gelijke rechten en plichten, los van identiteit, etniciteit, afkomst of religie?

Toeval? Arpad Habony, de bedenker van Orban’s campagnes, werkte samen met Arthur Finkelstein, de campagneadviseur van Ronald Reagan die van “liberaal” een scheldwoord maakte en gespecialiseerd is in aanvalspropaganda. Finkelstein heeft vandaag een pollingbedrijf waarmee Trump en Bannon ook samenwerkten.

In de Hongaarse pers verschenen berichten dat Arpad Habony ook Nicolas Sarkozy’s campagne voor presidentskandidaat adviseerde. Een mogelijke aanwijzing dat centrumrechts niet alleen de identitaire politiek, maar ook de communicatiestijl van extreemrechts overneemt?

Met de aanslagen van IS in Parijs en Brussel wilde IS zijn identitaire politiek - een ander woord is sektarisme - naar Europa exporteren. In Irak hebben zij in de jaren 2000 terreuraanslagen tegen sjiieten gepleegd om de haat van sjiieten tegen soennieten uit te lokken en zich vervolgens als beschermer van de soennieten op te werpen.

In Europa hebben zij terreuraanslagen gepleegd om de haat van niet-moslims tegen moslims uit te lokken en zich vervolgens als beschermer van de moslims op te werpen. In het Midden-Oosten ben je eerst moslim, soenniet, sjiiet, christen en dan Syriër, Irakees, of Libanees. En worden burgers door grootmachten en milities gemobiliseerd in een gruwelijke oorlog op basis van hun identiteit. Daar zie je tot welke gruwel de identiteitspolitiek kan leiden.