Groenlandse ijskap barst steeds sneller

Wetenschappers van de Britse Durham University hebben achtduizend satellietmetingen van het ijsoppervlak geanalyseerd. Ze stelden vast dat het aantal gletsjerspleten aanzienlijk is toegenomen tussen 2016 en 2021, en dat die ook dieper zijn geworden.

Daarmee neemt het aantal spleten sneller toe dan eerder werd vastgesteld. Volgens de onderzoekers worden ze groter en dieper op plaatsen waar het ijs meer smeltwater vormt als gevolg van de klimaatverandering.

Domino-effect

‘Met deze dataset kunnen we zien dat er niet alleen meer gletsjerspleten in de ijskap komen, maar de verandering gedomineerd wordt door bestaande spleten die groter en dieper worden’, zegt Tom Chudley, hoofdauteur van de studie. Dat effect dreigt het verlies aan ijs in Groenland aanzienlijk te versnellen.

‘Als gletsjerspleten groeien, voeden ze de mechanismen die ervoor zorgen dat de gletsjers van de ijskap sneller bewegen, waardoor water en warmte naar het binnenste van de ijskap worden gedreven en ijsbergen afkalven in de oceaan’, zegt Ian Howat, glacioloog aan de Ohio State University. ‘Die processen kunnen op hun beurt het verlies van ijs versterken en leiden tot de vorming van meer en diepere gletsjerspleten - een domino-effect dat de ijsstroom uit Groenland telkens zal versnellen.’

Stijgende zeespiegel

Groenland is verantwoordelijk voor ongeveer 14 millimeter zeespiegelstijging sinds 1992. De reden van die stijging: een sneller smeltende ijskap door warmere luchttemperaturen en sneller afkalven in de oceaan als reactie op warmere oceaantemperaturen.

‘Beide zijn aangedreven door klimaatverandering’, zeggen de auteurs van het onderzoek, dat is gepubliceerd in Nature Geoscience.

In totaal bevat Groenland genoeg ijs om de zeespiegel wereldwijd zeven meter te laten stijgen, mocht de hele ijskap smelten. Geschat wordt dat het Groenlandse ijs tegen 2100 al verantwoordelijk zal zijn voor een stijging tot 30 centimeter.