“‘‘Laat de rede zegevieren, ook aan de onderhandelingstafel’’

Beste toekomstige premier en ministers,

Ze sterven. En ze sterven massaal. De onschuldige kinderen, vrouwen en mannen die door een aantal extremistische en autoritaire leiders worden meegesleurd in de diverse conflicten die dagelijks het nieuws halen. Het ene nieuws doet daarbij het andere bijna vergeten. De val van Assad krijgt alle aandacht, terwijl het conflict in Gaza onverminderd doorgaat.

Volgens The Wall Street Journal werd na tweeënhalf jaar oorlog in Oekraïne in september van dit jaar de kaap van het miljoen slachtoffers gerond. In het Syrië van de pas verdreven dictator Assad eiste de burgeroorlog tot nu toe meer dan een half miljoen mensenlevens. In Gaza staat de teller op bijna vijftigduizend Palestijnse slachtoffers.

Wat des te schrijnender is, is dat in al deze conflicten weerloze burgers en in het bijzonder kinderen en vrouwen getroffen worden. Volgens schattingen de helft van de slachtoffers in Oekraïne. In Gaza loopt dat zelfs op tot ruim zeventig procent. Het aantal kinderen dat daar werd gedood, bedraagt volgens Unicef bijna vijftienduizend. Duizelingwekkende cijfers die Amnesty International deden besluiten dat we in de bezette Gazastrook van een regelrechte genocide kunnen spreken.

Ook in ons land voelen sommigen zich geroepen om blindelings mee te lopen in de oorlogsretoriek die steeds vaker de kop opsteekt.

Maar of het nu gaat om de barbaarse aanval van Hamas, de buitenproportionele vergelding daarvan die wordt gestuurd door extremistische elementen in Israël, de aanval van Rusland op Oekraïne of de Russische soldaat die onder dwang wordt verplicht als kanonnenvlees te fungeren ... oorlog impliceert altijd een schending van mensenrechten en verwordt vaak tot geïnstitutionaliseerde humanitaire rampspoed.

Wie de principes van zowel de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens als het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens – volgend jaar exact 75 jaar oud – met de voeten treedt, moet daar ook de juridische consequenties van dragen. Helaas denkt men daar vandaag de dag al eens anders over, zoals bij onze noorderburen.

Wat we ook helaas te vaak vergeten, is dat achter de brute cijfers over doden en gewonden steeds een onnoemelijk menselijk leed schuilgaat. Ieder weldenkend mens, kan niet anders dan alle partijen die momenteel in een gewapend conflict betrokken zijn, oproepen om de rede te laten zegevieren.

Desondanks voelen sommigen zich ook in ons land geroepen om blindelings mee te lopen in de oorlogsretoriek die steeds vaker de kop opsteekt.

Binnen de vrijzinnige gemeenschap horen we uiteraard ook de oorlogsdreiging op wereldvlak. Maar we willen niet zonder meer meegaan in die redenering en de taal van verbinding blijven promoten.

Wij vragen onze beleidsmensen te investeren in maatregelen die de sociale cohesie ten goede komen, en dat ze zich internationaal rond een boodschap van rede en vrede verzamelen en de conflicten veroordelen. Dat dit iets is waar velen zich achter scharen, hebben we de voorbije maanden zeer duidelijk kunnen vaststellen.

Honderden leerkrachten niet-confessionele zedenleer, tienduizenden kinderen en een veelvoud aan ouders en familieleden zetten hun schouders onder onze campagne Rede is Vrede.

Het symbool van onze campagne is de kraanvogel, bekend van een Japanse legende die vertelt dat wanneer iemand duizend origami kraanvogels plooit, een wens vervuld zal worden. Reeds tienduizenden kraanvogels hebben onze jongeren gevouwen met daarop hun boodschap voor de vrede. Want agressie kan nooit een legitimatie zijn voor of beantwoord worden met agressie, wat we vandaag buitenproportioneel zien.

Met onze actie willen we andere antwoorden bieden en vorm geven aan wat Hannah Arendt zo juist omschreef: ‘De wereld wordt pas menselijk, als zij voorwerp van gesprek is. Pas als we erover spreken, vermenselijken wij zowel wat zich in de wereld als in onszelf afspeelt.’

Beste bestuurders van ons land, vrede is een actieve daad. Ze vereist constant werk om ons boven onze kleine kanten te doen uitstijgen. Als burger betekent het dat we niet wegkijken wanneer we onrecht zien. Voor onze politieke leiders betekent het dat ze niet enkel woord, maar ook daad gebruiken om het respect voor de fundamentele mensenrechten af te dwingen.

Woorden zijn vluchtig.

Daden weerklinken tot in de eeuwigheid. 

Ik dank jullie bij voorbaat.

Met vredevolle groet, 

Raymonda Verdyck