“‘‘Om een duurzame en rechtvaardige wereldorde te creëren, moet het Westen fundamenteel veranderen’’

Israël beschikt over een van de krachtigste legers ter wereld, grotendeels dankzij geavanceerde wapensystemen en technologie uit de Verenigde Staten, maar ook uit landen als België. Deze militaire superioriteit maakt Israël vrijwel onaantastbaar in de regio.

Desondanks hanteert het land te vaak een agressieve benadering, wat steeds leidt tot tal van burgerslachtoffers in Palestina en omliggende gebieden. Onder het voorwendsel van zelfverdediging voert Israël operaties uit die ver uitstijgen boven het beschermen van de eigen grenzen en burgers.

Tegelijkertijd blijft het Westen zich profileren als voorstander van vrede en mensenrechten, terwijl het in de realiteit Israël bewapent en politiek beschermt. Dit zorgt ervoor dat de verantwoordelijkheid voor deze militaire acties niet uitsluitend bij Israël ligt, maar ook bij ons als westerse landen.

Met andere woorden, zolang wij Israël steunen, dragen ook wij bij aan het conflict en de tragische gevolgen daarvan. Er kleeft dus ook bloed aan onze handen, of we dat nu willen of niet.

De koloniale wortels van westerse bondgenootschappen

De onvoorwaardelijke steun aan Israël heeft diepe wortels in de geschiedenis van kolonialisme, een ideologie die ooit leidde tot de overheersing van grote delen van de wereld door westerse machten. In plaats van dit gedachtegoed achter ons te laten, lijkt het Westen het nu naar mijn mening in een moderne vorm voort te zetten. Kolonialisme 2.0, zou je het kunnen noemen: door bondgenoten zoals Israël te steunen, blijven westerse landen economisch en strategisch voordeel behalen, zelfs als dit ten koste gaat van de mensenrechten van anderen, of ook mensenlevens in dit geval.

Westerse regeringen blijven al decennialang wegkijken van de burgerdoden en mensenrechtenschendingen die door Israël worden gepleegd. Zo lijkt het erop dat economische belangen zwaarder wegen dan ethische principes.

De dubbele standaard: gas uit Rusland en Israël

Het Westen hanteert een selectieve benadering in zijn internationale handelspartners. Terwijl Europa, terecht, Russische energie probeert te boycotten vanwege de invasie in Oekraïne, wordt Israël omarmd als ‘aantrekkelijke’ energiepartner.

Israëlisch gas, mogelijk gewonnen voor de kust van Gaza, wordt gezien als alternatief voor Russische energie. Europa kijkt echter weg bij de mensenrechtenschendingen en de aantasting van Palestijns zelfbeschikkingsrecht die deze gaswinning met zich meebrengt.

Dit beleid onthult een duidelijke dubbele standaard: waar economische belangen het Westen goed uitkomen, worden onder meer mensenrechten zonder aarzeling opzijgeschoven.

Israël als buffer tegen China’s invloed

Naast economische belangen speelt Israël een belangrijke rol in het geopolitieke spel rondom de invloed van China en de “Nieuwe Zijderoute”, ook bekend als het “Belt and Road Initiative” (BRI). Dit initiatief van China verbindt Europa, Afrika en Azië via handelsroutes en vormt een bedreiging voor de invloed van het Westen. Israël, gelegen op een strategische plek tussen Oost en West, kan voor het Westen een buffer vormen tegen deze Chinese expansie. Premier Netanyahu benadrukte recent nog het belang van Israël in deze nieuwe handelsroutes.

Voor het Westen biedt deze positie een belangrijk voordeel, wat misschien verklaart waarom Israël nog steeds onvoorwaardelijke steun krijgt. Door het economische en strategische voordeel boven mensenrechten te stellen, blijft het Westen echter zijn eigen waarden en normen ondermijnen.

Afhankelijkheid van de BRICS-landen en economische macht

De economische samenwerking tussen landen zoals China, India en Rusland binnen BRICS, een alliantie van opkomende economieën (Brazilië, Rusland, India, China, Zuid-Afrika,..), vergelijkbaar met de westerse G7, heeft het Westen extra kwetsbaar gemaakt. Westerse landen hebben hun industrie decennia geleden verplaatst naar deze lagelonenlanden, in de veronderstelling dat ze de touwtjes in handen zouden houden.

Door het economische en strategische voordeel boven mensenrechten te stellen, blijft het Westen zijn eigen waarden en normen ondermijnen.

Maar door de groei van de BRICS-landen dreigt het Westen zijn economische dominantie te verliezen. De afhankelijkheid van productielanden, zoals China en India, maakt de westerse economieën kwetsbaar. Als reactie op deze dreiging zoekt het Westen versterkte banden met Israël en bouwt het zijn militaire macht op, in plaats van zich los te maken van deze economische afhankelijkheid.

Fundamentele verandering: waarden boven economisch belang

Om de neerwaartse spiraal van afhankelijkheid en machtsverlies te doorbreken, moet het Westen echt actie ondernemen. Het heroverwegen van de onvoorwaardelijke steun aan Israël is daarbij essentieel. In plaats van olie op het vuur te gooien, zouden westerse landen juist hun invloed kunnen aanwenden om diplomatieke oplossingen te zoeken in het Midden-Oosten. Het stopzetten van wapenleveringen, het sanctioneren van Israël en de inzet voor vredesonderhandelingen kunnen bijdragen aan stabiliteit en zelfbeschikking voor de Palestijnen.

Daarnaast zou Europa moeten investeren in duurzame energiebronnen om zijn afhankelijkheid van energie uit onstabiele regio’s te verminderen. Door energie onafhankelijk te worden, zou het Westen sterker staan en minder geneigd zijn om zijn ethische principes opzij te schuiven voor economische belangen. Ook kan het Westen stappen zetten om de productie van goederen weer binnen eigen grenzen te brengen. Door te investeren in technologie en hernieuwbare energie kan het Westen zijn zelfvoorzienendheid vergroten, waardoor het minder afhankelijk wordt van BRICS-landen.

Een terugkeer naar principes

Het is tijd dat het Westen zijn “koloniale trekken” in het verleden laat en zich inzet voor een eerlijke samenwerking met respect voor de rechten van andere landen. De steun aan regimes zoals Israël moet kritisch bekeken worden en niet gedreven worden door strategische of economische belangen. Alleen zo kan het Westen geloofwaardig blijven als voorvechter van mensenrechten.

Als het Westen blijft handelen uit eigenbelang, en mensenrechten alleen als een façade gebruikt, kan dit ernstige gevolgen hebben voor de mondiale orde. Het risico bestaat dat het morele leiderschap van het Westen verdwijnt.

Hierdoor zouden landen zich kunnen afwenden van het Westen als beschermer van mensenrechten en de democratie, en kan er zelfs een verschuiving ontstaan naar andere wereldmachten zoals China en Rusland. Deze landen volgen een autoritaire koers, en zonder een humaan en krachtig tegenwicht vanuit het Westen zal hun invloed alleen maar groeien.

Bovendien kunnen landen waarin ongelijkheid en onderdrukking al een probleem vormen, steeds meer vervallen in sociale onrust en extremisme. Wanneer ethische principes niet worden toegepast, ontstaan economieën gebaseerd op uitbuiting, wat leidt tot misstanden zoals arbeidsuitbuiting en vernietiging van het milieu.

Om vrede, stabiliteit en mensenrechten wereldwijd te bevorderen, moet het Westen eindelijk zijn eigen waarden boven economische belangen stellen en een voorbeeld stellen.

Waarden en normen moeten dringend de bovenhand krijgen

Het is duidelijk: om een duurzame en rechtvaardige wereldorde te creëren, moet het Westen fundamenteel veranderen. Dit betekent niet alleen de steun aan Israël heroverwegen, maar ook investeren in eigen energiebronnen, industrie en samenwerking met respect voor de soevereiniteit van andere landen. Alleen dan kan het Westen zijn leiderschap als verdediger van mensenrechten behouden en een voorbeeld zijn in plaats van een grootmacht die handelt uit eigenbelang.

Nu is het moment om ervoor te zorgen dat deze donkere bladzijde in onze hedendaagse geschiedenis niet nog donkerder wordt. Zodat onze nakomelingen zich niet hoeven af te vragen hoe dit opnieuw kon gebeuren, ondanks de lessen die we dachten te hebben getrokken na de Tweede Wereldoorlog. ‘Opdat we nooit zouden vergeten...’

Sidi El Omari is jeugdwerker, humanitaire hulpverlener, content creator, opiniemaker en activist. Hij was bij de recente gemeenteraadsverkiezingen in Gent ook lijsttrekker voor Fouad Ahidar & Team Gent.