Artsen zonder Grenzen: Geweld in Soedan eist 'catastrofale tol'

In het rapport beschrijft Artsen Zonder Grenzen (AZG) hoe zowel de Soedanese strijdkrachten als de Rapid Support Forces (RSF) gruwelijk geweld plegen tegen mensen in het hele land. Sinds het begin van de gevechten in 2023 zijn ziekenhuizen aangevallen, markten gebombardeerd en huizen met de grond gelijk gemaakt.

'Wanneer mensen ze het meest nodig hebben, worden stempels en handtekeningen net zo dodelijk als kogels en bommen in Soedan.'

Schattingen van het totale aantal gewonden of doden variëren sterk, maar de cijfers van het Al Nao-ziekenhuis in Omdurman spreken boekdelen: daar werden tussen 15 augustus 2023 en 30 april 2024 elke dag gemiddeld 26 gewonden opgenomen. AZG zelf heeft duizenden patiënten behandeld voor oorlogsgerelateerde verwondingen in het hele land. De meeste vanwege verwondingen veroorzaakt door explosies, schotwonden en steekpartijen.

Darfur

Het rapport heeft het ook over seksueel en gendergerelateerd geweld, vooral in Darfur. Een AZG-enquête onder overlevenden van seksueel geweld die tussen juli en december 2023 werden behandeld in vluchtelingenkampen in Tsjaad, dicht bij de Soedanese grens, vond dat 90% was misbruikt door een gewapende dader, 50% in hun eigen huis en 40% was verkracht door meerdere aanvallers. De bevindingen zijn consistent met getuigenissen van overlevenden die nog in Soedan zijn, en tonen aan hoe seksueel geweld wordt gepleegd tegen vrouwen in hun huizen en langs vluchtroutes.

Het rapport bevat ook getuigenissen over doelgericht etnisch geweld tegen mensen in Darfur. In Nyala, Zuid-Darfur, beschrijven mensen hoe de Rapid Support Forces en gelieerde milities in de zomer van 2023 van huis tot huis gingen, plunderden, mensen sloegen en doodden, gericht op Masalit en andere mensen van niet-Arabische etniciteiten.

Gezondheidszorg

Gezondheidscentra worden routinematig geplunderd en aangevallen. Vorig maand al schatte de Wereldgezondheidsorganisatie dat in moeilijk bereikbare gebieden nog maar 20% tot 30% van de gezondheidsvoorzieningen functioneel is, vaak op minimaal niveau.

AZG heeft zelf minstens 60 incidenten gedocumenteerd van geweld en aanvallen op AZG-medewerkers, eigendommen en infrastructuur. Het door AZG ondersteunde Al Nao-ziekenhuis in Omdurman is drie keer beschoten. Een explosie na een luchtaanval in mei doodde twee kinderen nadat het dak van de intensieve afdeling instortte in het Baker Nahar Kinderziekenhuis in El Fasher. Het ziekenhuis moest sluiten.

Verder worden humanitaire en medische organisaties ook vaak gehinderd bij hun poging om te helpen, stelt het rapport. De overheden reiken weliswaar makkelijker visa uit, maar pogingen om essentiële medische zorg te bieden, worden nog steeds belemmerd door bureaucratische blokkades. Zoals de weigering om reisvergunningen af te geven, terwijl die de doorgang van mensen en essentiële voorraden mogelijk maken.

'Het geweld van de strijdende partijen wordt versterkt door obstructies: blokkades, inmenging en het verstikken van diensten. Wanneer mensen ze het meest nodig hebben, worden stempels en handtekeningen net zo dodelijk als kogels en bommen in Soedan', zegt Vickie Hawkins, algemeen directeur bij AZG. 'We roepen alle strijdende partijen op om de opschaling van humanitaire hulp te faciliteren en, bovenal, deze zinloze oorlog tegen mensen te stoppen door onmiddellijk aanvallen op burgers, civiele infrastructuur en woonwijken te staken.'