2024: Westerse wapens stromen naar Oekraïne

Analyse

2024: Westerse wapens stromen naar Oekraïne

IPS | Talif Deen

28 december 2024

De Verenigde Staten en westerse bondgenoten schonken samen al 260 miljard dollar aan hulp, voornamelijk wapens en militaire bijstand, aan Oekraïne sinds de Russische inval in februari 2022. Aan het eind van het jaar staken ze nog een tandje bij, en daar is de verkiezing van Trump niet vreemd aan.

In een toespraak voor verslaggevers op het NAVO-hoofdkwartier in Brussel begin december zei de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken: ‘Alles bij elkaar hebben de VS 102 miljard dollar aan hulp verstrekt aan Oekraïne, en onze bondgenoten en partners 158 miljard dollar.’

‘Dit is misschien wel het beste voorbeeld van lastenverdeling dat ik heb gezien in de 32 jaar dat ik dit doe’, verklaarde hij.

Vorige week meldde The New York Times dat het Pentagon nog eens 725 miljoen dollar aan wapens uit zijn voorraden zal sturen, ‘te midden van diepe zorgen in Oekraïne dat de komende Trump-regering de militaire hulp aan het land zou kunnen stopzetten’.

Ondertussen zegt het World Institute for Development Economics Research (UNU-WIDER) van de VN-universiteit dat het ongeveer 70 miljard dollar per jaar zou kosten om een einde te maken aan extreme armoede, en 325 miljard dollar per jaar om de hele wereld boven de armoedegrens te duwen.

‘Kraan helemaal opengedraaid’

Natalie Goldring van het Acronym Institute for Disarmament Diplomacy ziet aftredend VS-president Joe Biden, nu het einde van zijn presidentschap nadert, ‘de wapentransportkraan naar Oekraïne volledig opengedraaid houdt’.

Golding noemt de huidige situatie in Oekraïne beladen en vol onzekerheid. ‘Er zijn veel potentiële risico's, waaronder het risico van een bredere oorlog in Europa als dit conflict voortduurt, en het risico dat Rusland steeds meer Oekraïens grondgebied opeist, hetzij door een conflict of als gevolg van onderhandelingen om de oorlog te beëindigen.’

‘De aanhoudende stroom wapens vanuit de Verenigde Staten brengt ook het risico met zich mee dat ze worden doorgesluisd naar terroristen en strijders ver buiten de regio. Dat vergroot dan weer de kans dat Amerikaanse militairen in een conflict met onze eigen wapens te maken krijgen.’

Het Amerikaanse beleid ten aanzien van wapenoverdrachten houdt te weinig rekening met de mogelijke negatieve langetermijneffecten van deze overdrachten, vindt ze.

Antipersoonsmijnen

In Trumps interview met Time magazine, dat hem onlangs uitriep tot “Persoon van het Jaar”, zei de president elect: ‘Ik ben het hartgrondig oneens met het sturen van raketten honderden kilometers naar Rusland. Waarom doen we dat? We laten deze oorlog alleen maar escaleren en maken het alleen maar erger.’

Trump zei ook dat hij de steun van de VS aan Oekraïne zou gebruiken als hefboom tegen Rusland in de onderhandelingen over een einde van de oorlog.

Goldring denkt dat misschien wel de gevaarlijkste actie die de vertrekkende regering-Biden heeft ondernomen met betrekking tot Oekraïne, haar beslissing is om in november en december 2024 antipersoonsmijnen te leveren.

Deze beslissing, zegt de experte, verbreekt de belofte van de regeringen van Obama en Biden om geen antipersoonsmijnen ergens anders dan op het Koreaanse schiereiland in te zetten. Het brengt ook burgers in gevaar, zal het naoorlogse herstel enorm bemoeilijken en staat in schril contrast met de 164 landen die hebben toegezegd geen antipersoonsmijnen te produceren, te verkopen of op te slaan onder de Ottowa-conventie.

Elke cent uitgeven

‘In zijn laatste presidentscampagne beweerde Donald Trump herhaaldelijk dat hij de oorlog in Oekraïne binnen 24 uur na zijn inauguratie zou beëindigen. Waarschijnlijk weer een Trumpiaanse bewering die niet wordt ondersteund door analyses of implementeerbaar beleid. Maar ze roept wel de vraag op wat hij bereid is op te geven aan de Russische president Poetin om die mogelijkheid dichterbij te brengen’, aldus Goldring.

Tijdens zijn persbriefing zei Blinken ook dat de Verenigde Staten hun middelen en inspanningen hebben opgeschroefd bij de opbouw van de luchtverdediging, artillerie en pantservoertuigen van Oekraïne. ‘We zijn vastbesloten – en het is volledig mijn bedoeling en die van de president – om elke cent uit te geven die we hebben van de 61 miljard dollar die door het Congres is goedgekeurd in de aanvullende kredieten.’

Wapenlijst

Blinken voegde daar nog aan toe: ‘Met de G7 leggen we de laatste hand aan het vrijmaken van 50 miljard dollar aan bevroren Russische tegoeden. Tegelijkertijd delen NAVO-bondgenoten en -partners de lasten, en nemen ze nog meer verantwoordelijkheid op zich. Duitsland heeft bijvoorbeeld net 680 miljoen dollar aan nieuwe militaire hulp toegezegd. Bulgarije, Tsjechië, Zweden en anderen leveren personeel aan dit nieuwe NAVO-commando.’

Volgens het Bureau of Political-Military Affairs van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken is er een grote stroom Amerikaanse wapens naar Oekraïne gegaan. Ze geeft een gedetailleerde lijst met onder andere Patriot- en Hawk-luchtafweer, Stinger-raketten, helikopters, tanks, Javelin-antipantsersystemen, en heel veel artillerierondes, mortiergranaten en andere munitie.