Van Tel: Waarom liggen 173 Congolese schedels nog in België?

Podcast

Aflevering 4 van onze journalistieke podcast Van Tel

Van Tel: Waarom liggen 173 Congolese schedels nog in België?

Hoe gaan we om met de erfenis van ons koloniaal verleden? 64 jaar na de onafhankelijkheid van Congo krijgen we stilaan zicht op de vele pijnlijke vraagstukken die nog om antwoorden vragen. Wat doen we met de verzameling van 173 Congolese schedels, verzameld door één koloniaal agent? In een nieuwe aflevering van Van Tel praten we erover met onderzoekster Lies Busselen. 

In deze Van Tel hebben we het over 173 menselijke schedels, verzameld door één koloniaal ambtenaar, Ferdinand Van de Ginste. Hij had daar zogenaamde wetenschappelijke beweegredenen voor. Zo was hij overtuigd dat de gemeenschap van de Suku, een etnische groep in Congo, over grotere intellectuele capaciteiten beschikte dan andere lokale groepen. Een aanname die hij wetenschappelijk wilde staven door onderzoek van menselijke schedels. Van de Ginste schond meer dan 200 graven en liet Congolese gevangenen het vuile werk doen.

Na zijn dood in 1947 werden de menselijke resten naar het museum voor Midden-Afrika in Tervuren gebracht. Vandaag liggen ze nog steeds in ons land, in het Instituut voor Natuurwetenschappen in Elsene.

Na de mislukking van de parlementaire commissie belast met het Belgisch koloniaal verleden in Congo, Rwanda en Burundi lijkt het debat over onze koloniale erfenis wat naar de achtergrond geschoven. De politieke weg naar herstel voor de misdaden tijdens de koloniale periode eindigde in de vorige legislaturen op een impasse. Maar het vraagstuk gaat niet weg. Dankzij de druk van kritische burgers en activisten beginnen we toch stilaan zicht te krijgen op de pijnlijke vraagstukken die we niet langer uit de weg kunnen gaan. Wat zullen we bijvoorbeeld doen met de voorouderlijke resten die tijdens koloniale ondernemingen naar België werden gehaald? 

Wat is het verhaal achter deze verzameling van Van de Ginste? En wat moeten we hiermee doen? Daar praten we over met Lies Busselen, antropologe en historica, onderzoekster aan de KU Leuven en voormalig onderzoekster aan het Afrikamuseum. 

Beluister hier aflevering 4 of ontdek de podcast op Spotify, Apple of uw favoriete podcast-platform.